Gwneud hawliad i鈥檙 llys am arian
Gorfodi dyfarniad
Gallwch ofyn i鈥檙 llys gasglu taliad gan yr unigolyn neu鈥檙 busnes y mae arnynt arian i chi (y 鈥榙yledwr鈥�) os nad ydynt yn eich talu ar 么l iddynt gael y gorchymyn llys.
Mae鈥檔 rhaid i chi dalu ffi llys聽pan fyddwch yn gofyn i鈥檙 llys gasglu鈥檙 taliad.
Canfod faint all y dyledwr fforddio talu
Gofynnwch i鈥檙 llys聽orchymyn bod y dyledwr yn mynychu鈥檙 llys聽i ddarparu tystiolaeth o鈥檌 incwm neu wariant, er enghraifft biliau a chyfriflenni.
Os mai busnes yw鈥檙 dyledwr, yna gallwch ofyn i聽swyddog o鈥檙 cwmni聽fynychu鈥檙 llys a darparu manylion am ei gyfrifon.
Yna gallwch benderfynu os hoffech i鈥檙 llys gymryd camau pellach i gasglu鈥檆h taliad.
Ni allwch orfodi dyfarniad os dywedir wrthych bod gan yr unigolyn y mae arnynt arian i chi gytundeb 鈥楲le i Anadlu鈥� a鈥檜 bod wedi鈥檜 gwarchod am y tro rhag eu credydwyr. Darllenwch fwy am聽eich cyfrifoldebau a beth sydd angen i chi ddweud wrth y llys yn ystod cytundeb 鈥楲le i Anadlu鈥�.
Anfon beil茂aid i gasglu taliad
Gallwch ofyn i鈥檙 llys anfon beil茂aid i gasglu鈥檙 arian. Gelwir hyn yn 鈥�gwarant reolaeth鈥�.
Bydd y beili yn gofyn am daliad o fewn 7 diwrnod. Os na fydd y ddyled yn cael ei thalu, bydd y beili yn ymweld 芒 chartref neu fusnes y dyledwr i weld a ellir gwerthu rhywbeth i dalu鈥檙 ddyled.
Gallwch wneud cais i naill ai lys sirol neu鈥檙 Uchel Lys os yw rhwng 拢600 a 拢5,000 yn ddyledus i chi.
Efallai y byddwch angen cyngor cyfreithiol os byddwch yn gwneud cais i鈥檙 Uchel Lys.
Bydd sut y dylech wneud cais i鈥檙 llys yn dibynnu ar sut y gwnaethoch eich hawliad.
Os gwnaethoch hawliad ar-lein
Os yw eich cyfeirnod yn cynnwys y llythrennau 鈥楳C鈥�, lawrlwythwch a llenwch naill ai:
- ffurflen N323聽- i wneud cais mewn llys sirol (mae鈥檔 rhaid bod 拢5,000 neu lai yn ddyledus i chi)
- ffurflen N293A聽- i wneud cais i鈥檙 Uchel Lys (mae鈥檔 rhaid bod o leiaf 拢600 yn ddyledus i chi)
Fel arall, gallwch orfodi dyfarniad drwy ddefnyddio鈥檙聽.
Os gwnaethoch ddefnyddio ffurflen hawlio bapur
Lawrlwythwch a llenwch naill ai:
- ffurflen N323聽- i wneud cais mewn llys sirol (mae鈥檔 rhaid bod 拢5,000 neu lai yn ddyledus i chi)
- ffurflen N293A聽- i wneud cais i鈥檙 Uchel Lys (mae鈥檔 rhaid bod o leiaf 拢600 yn ddyledus i chi)
Didynnu arian o gyflog
Gallwch ofyn i鈥檙 llys dynnu arian o gyflog y dyledwr i dalu鈥檙 ddyled. Gelwir hyn yn 鈥�atafaelu enillion鈥�.
Bydd y llys yn gwneud hyn drwy anfon gorchymyn i gyflogwr y dyledwr.
Lawrlwythwch a llenwch gais am聽orchymyn atafaelu enillion - ffurflen N337.
Rhewi asedau neu arian mewn cyfrif
Gallwch ofyn i鈥檙 llys rewi arian sydd yng nghyfrif banc neu gyfrif cymdeithas adeiladu鈥檙 dyledwr neu gyfrif busnes. Gelwir hyn yn 鈥�gorchymyn dyled trydydd parti鈥�.
Bydd y llys yn penderfynu a ellir defnyddio arian sydd yn y cyfrif i dalu鈥檙 ddyled.
Lawrlwythwch a llenwch gais am聽orchymyn dyled trydydd parti - ffurflen N349.
Arwystlo tir neu eiddo鈥檙 dyledwr
Gallwch ofyn i鈥檙 llys arwystlo tir neu eiddo鈥檙 dyledwr. Gelwir hyn yn 鈥�gorchymyn arwystlo鈥�.
Os bydd y tir neu鈥檙 eiddo yn cael ei werthu, yna bydd rhaid i鈥檙 dyledwr dalu鈥檙 arwystl hwn yn gyntaf cyn iddynt gael eu harian.
Lawrlwythwch a llenwch gais am聽orchymyn arwystlo - ffurflen N379.