188ÌåÓý

Cewch Fudd-dal Plant os ydych yn gyfrifol am fagu plentyn sydd:

• o dan 16 oed

• o dan 20 os yw’n parhau ag addysg neu hyfforddiant cymeradwy

Dim ond un person all gael Budd-dal Plant ar gyfer plentyn.

Nid oes terfyn ar nifer y plant y gallwch hawlio ar eu cyfer.

Drwy hawlio Budd-dal Plant, gallwch gael:

• lwfans sy’n cael ei dalu i chi ar gyfer pob plentyn â€� byddwch fel arfer yn ei gael bob 4 wythnos

• credydau Yswiriant Gwladol sy’n cyfrif tuag at eich Pensiwn y Wladwriaeth

• rhif Yswiriant Gwladol ar gyfer eich plentyn heb iddo orfod gwneud cais am un â€� fel arfer, bydd yn cael y rhif ychydig cyn iddo droi’n 16 oed

Os byddwch yn dewis peidio â chael taliadau Budd-dal Plant, dylech fynd ati o hyd i wneud hawliad er mwyn cael y manteision eraill.

Budd-dal Plant a diogelu’ch Pensiwn y Wladwriaeth

Byddwch yn cael credydau Yswiriant Gwladol yn awtomatig os hawliwch Fudd-dal Plant a bod eich plentyn o dan 12 oed.

Mae’r credydau hyn yn cyfrif tuag at eich Pensiwn y Wladwriaeth fel nad oes gennych fylchau yn eich cofnod Yswiriant Gwladol os yw’r naill neu’r llall o’r canlynol yn berthnasol:

• nid ydych yn gweithio
• nid ydych yn ennill digon i dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol

Os nad oes angen y credydau Yswiriant Gwladol arnoch, mae’n bosibl y bydd eich teulu’n gymwys i gael y cymorth yn lle hynny. Gall naill ai:

• eich gŵr, eich gwraig neu’ch partner wneud cais i drosglwyddo’r credydau
• aelod gwahanol o’r teulu sy’n gofalu am eich plentyn wneud cais am gredydau Gofal Plant ar gyfer Oedolion Penodedig

Os bydd newid yn eich amgylchiadau

Mae’n rhaid i chi roi gwybod am unrhyw newid mewn amgylchiadau i’r Swyddfa Budd-dal Plant.

Mae 2 gyfradd Budd-dal Plant.

Ar gyfer pwy mae’r lwfans	Cyfradd (wythnosol)
Y plentyn hynaf neu unig blentyn	£25.60
Plant ychwanegol	£16.95 y plentyn

Mae’n rhaid i chi gysylltu â’r Swyddfa Budd-dal Plant os bydd gormod o Fudd-dal Plant yn cael ei dalu i chi neu os na fydd digon ohono’n cael ei dalu i chi.

Os bydd teuluoedd yn gwahanu

Os bydd teulu’n gwahanu, cewch £25.60 yr wythnos ar gyfer y plentyn hynaf.

Os oes gennych 2 o blant a bod un yn byw gyda chi a’r llall yn byw gyda rhywun arall (er enghraifft, eich cyn-bartner), bydd y ddau ohonoch yn cael £25.60 yr wythnos yr un.

Os yw’r ddau ohonoch yn hawlio ar gyfer yr un plentyn, dim ond un ohonoch fydd yn cael Budd-dal Plant ar ei gyfer.

Os oes hawl gennych i Fudd-dal Plant ar gyfer unrhyw blant eraill, cewch £16.95 y plentyn.

Os bydd teuluoedd yn dod at ei gilydd

Os byddwch yn symud i fyw gyda phartner sydd hefyd yn hawlio Budd-dal Plant, byddwch yn cael £25.60 ar gyfer plentyn hynaf yr aelwyd. Cewch £16.95 ar gyfer unrhyw blant iau.

Gallwch chi a’ch partner hawlio ar gyfer gwahanol blant. Os ydych yn byw gyda’ch gilydd, ni all y ddau ohonoch hawlio ar y gyfradd uwch � mae’n bosibl y bydd yn rhaid i chi dalu rhan o’r arian yn ôl os byddwch yn gwneud hynny.

Mae’n rhaid i chi roi gwybod am newidiadau i’ch amgylchiadau teuluol.

Os ydych chi neu’ch partner yn ennill mwy na’r trothwy

Os yw’ch ‘incwm net wedi’i addasu� chi, neu un eich partner, yn fwy na’r trothwy, efallai y bydd yn rhaid i chi dalu’r Tâl Treth Budd-dal Plant Incwm Uchel.

Eich incwm net wedi’i addasu yw cyfanswm eich incwm trethadwy cyn unrhyw lwfansau personol a llai pethau fel Rhodd Cymorth. Mae cyfanswm eich incwm trethadwy yn cynnwys llog o gynilion a difidendau.

Os oes angen i chi dalu’r tâl, rydych yn dal i allu cael y manteision eraill o Fudd-dal Plant megis credydau Yswiriant Gwladol. Ni fydd y tâl yn fwy na’r swm a gewch o daliadau Budd-dal Plant.

Os oes gennych chi a’ch partner incwm unigol sydd dros y trothwy, yna bydd y sawl sydd â’r incwm net wedi’i addasu uchaf yn gyfrifol am dalu’r tâl.

Os oes gennych chi, neu’ch partner, incwm unigol sydd o leiaf £20,000 uwchben y trothwy (o leiaf £10,000 uwchben y trothwy, cyn mis Ebrill 2024), codir yr un swm arnoch ag y byddwch yn ei wneud drwy daliadau Budd-dal Plant. Yn y pen draw, ni fydd gennych unrhyw arian ychwanegol o Fudd-dal Plant.

Bydd angen i chi lenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad bob blwyddyn dreth i dalu’r tâl.

Gallwch wneud hawliad ac optio allan o gael taliadau os nad ydych yn dymuno talu’r tâl. Byddwch yn dal i allu cael y manteision eraill a ddarperir gan Fudd-dal Plant, megis credydau Yswiriant Gwladol.

Fel arfer, caiff Budd-dal Plant ei dalu bob 4 wythnos ar ddydd Llun neu ddydd Mawrth.

Gallwch drefnu bod yr arian yn cael ei dalu i mewn i unrhyw gyfrif, ar wahân i’r canlynol:

• cyfrif cerdyn Swyddfa’r Post

• cyfrif CashBuilder Nationwide (cod didoli 07 00 30) yn enw rhywun arall

Gellir ond talu’r arian i mewn i un cyfrif.

Dim ond un person all gael Budd-dal Plant ar gyfer plentyn.

Fel arfer, rydych yn gymwys i gael Budd-dal Plant os ydych yn gyfrifol am blentyn o dan 16 oed, a’ch bod yn byw yn y DU.

Rydych fel arfer yn gyfrifol am blentyn os yw’r naill neu’r llall o’r canlynol yn wir:

• rydych yn byw gyda’r plentyn
• rydych yn talu o leiaf yr un swm â Budd-dal Plant (neu’r swm cyfatebol mewn nwyddau) tuag at ofalu am y plentyn â€� er enghraifft, ar fwyd, dillad neu arian poced

Mae’r rheolau cymhwystra’n wahanol os yw’ch plentyn yn:

• mynd mewn i’r ysbyty neu i ofal
• byw gyda rhywun arall

Pan fydd eich plentyn yn troi’n 16 oed neu’n hŷn

Fel arfer, byddwch yn dal i fod yn gymwys i gael Budd-dal Plant os yw’ch plentyn o dan 20 oed ac yn parhau ag addysg neu hyfforddiant cymeradwy.

Gallwch wneud cais i gael 20 wythnos ychwanegol o Fudd-dal Plant os yw’ch plentyn yn 16 neu’n 17 oed ac yn gadael addysg neu hyfforddiant er mwyn cofrestru gyda’r naill neu’r llall o’r canlynol:

• gwasanaeth gyrfaoedd a noddir gan y llywodraeth
• gwasanaethau arfog

Dysgwch ragor am Fudd-dal Plant pan fo’ch plentyn yn troi’n 16 oed neu’n hŷn.

Maethu plentyn

Cewch Fudd-dal Plant os byddwch yn maethu plentyn, ar yr amod nad yw’r cyngor lleol yn talu dim byd tuag at lety neu gynhaliaeth y plentyn.

Mabwysiadu plentyn

Gallwch hawlio Budd-dal Plant cyn gynted ag y bydd unrhyw blentyn rydych yn ei fabwysiadu yn dod i fyw gyda chi � does dim rhaid i chi aros hyd nes y bydd y broses fabwysiadu wedi’i chwblhau.

Efallai y gallwch gael Budd-dal Plant am gyfnod cyn mabwysiadu’r plentyn � cysylltwch â’r Swyddfa Budd-dal Plant i gael gwybod.

Gofalu am blentyn rhywun arall

Mae’n bosibl y gallwch gael Budd-dal Plant os oes gennych drefniant anffurfiol i ofalu am blentyn ffrind neu berthynas.

Efallai na fyddech yn gymwys os yw’ch cyngor lleol yn talu tuag at lety neu gynhaliaeth y plentyn � cysylltwch â’r Swyddfa Budd-dal Plant i gael gwybod.

Ni all dau berson gael Budd-dal Plant ar gyfer yr un plentyn. Os ydych chi a rhywun arall yn gyfrifol am yr un plentyn, bydd angen i chi gytuno rhyngoch chi pwy fydd yn cael y Budd-dal Plant. Os na fyddwch yn gallu dod i gytundeb, bydd Cyllid a Thollau EF (CThEF) yn penderfynu pwy fydd yn ei gael.

Mae’n bosibl hefyd y bydd gennych hawl i Lwfans Gwarcheidwad os ydych yn gyfrifol am blentyn sydd wedi colli un o’i rieni, neu’r ddau ohonynt.

Byw dramor

Mae’n bosibl y gallwch gael Budd-dal Plant os ewch i fyw mewn gwledydd penodol neu os ydych yn was y Goron.

Os oes gennych statws preswylydd sefydlog drwy’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE

Os oes gennych statws preswylydd sefydlog, gallwch hawlio Budd-dal Plant.

Os oes gennych statws preswylydd cyn-sefydlog drwy’r Cynllun Preswylio’n Sefydlog i Ddinasyddion yr UE

Gallwch hawlio Budd-dal Plant os yw unrhyw un o’r canlynol yn berthnasol.

Os ydych yn gweithio

Mae’n rhaid i chi ennill, neu ddisgwyl ennill, mwy na’r Prif Drothwy (PD) ar gyfer cyflogeion sy’n talu Yswiriant Gwladol (yn agor tudalen Saesneg) am 3 mis yn olynol.

Os ydych yn chwilio am waith

Gallwch barhau i hawlio Budd-dal Plant am 91 diwrnod os ydych yn geisiwr gwaith, oni bai eich bod yn cael cynnig swydd.

Os oes gennych ddigon o adnoddau i gynnal eich hun yn ariannol

Gallwch hawlio Budd-dal Plant os oes gennych ddigon o adnoddau i gynnal eich hun yn ariannol. Mae hyn yn golygu nad ydych yn hawlio Cymhorthdal Incwm, Lwfans Ceisio Gwaith ar sail incwm, Credyd Pensiwn na Chredyd Cynhwysol.

Os ydych yn astudio

Mae’n rhaid i chi fod â digon o adnoddau i gynnal eich hun yn ariannol.

Os ydych yn aelod o deulu rhywun sy’n wladolyn yr AEE neu’r Swistir sydd â hawl i breswylio yn y DU

Gallwch hawlio Budd-dal Plant os mai chi yw:

• ei briod neu bartner sifil
• ei blentyn neu ŵyr/wyres sy’n ddibynnol arno, neu sydd o dan 21 oed
• ei riant neu riant cu sy’n ddibynnol arno

Os ydych yn symud i’r DU

Gwiriwch a allwch gael Budd-dal Plant os ydych yn symud i’r DU a bod gennych hawl i breswylio yn y DU.

Os bydd eich plentyn yn dechrau gweithio neu’n cael budd-daliadau yn ei enw ei hun

Bydd eich Budd-dal Plant yn dod i ben os bydd eich plentyn yn:

• dechrau gwaith taledig am 24 awr neu fwy yr wythnos, ac os nad yw mewn addysg na hyfforddiant cymeradwy mwyach
• dechrau prentisiaeth yn Lloegr (yn agor tudalen Saesneg)
• dechrau cael budd-daliadau penodol, megis Lwfans Cyflogaeth a Chymorth, neu Gredyd Cynhwysol

Gwiriwch yr hyn sy’n cael ei gyfrif fel addysg neu hyfforddiant cymeradwy pan fo’ch plentyn yn troi’n 16 oed.

Gallwch hawlio Budd-dal Plant 48 awr ar ôl i chi gofrestru genedigaeth eich plentyn, neu unwaith y daw plentyn i fyw gyda chi.

Mae modd ôl-ddyddio Budd-dal Plant am hyd at 3 mis o’r dyddiad y gwnaethoch y cais.

Penderfynu pwy ddylai hawlio

Dim ond un person all gael Budd-dal Plant ar gyfer plentyn, felly bydd angen i chi benderfynu a yw’n well i chi neu’r rhiant arall hawlio.

Bydd pwy bynnag sy’n hawlio yn cael credyd Yswiriant Gwladol tuag at eu Pensiwn y Wladwriaeth. Gall y credyd lenwi bylchau yn eich cofnodion os nad ydych yn gweithio, neu ddim yn ennill digon i dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol.

Gallwch chi a’ch partner hawlio ar gyfer gwahanol blant. Os ydych yn byw gyda’ch gilydd, dim ond un ohonoch all hawlio ar y gyfradd uwch, ar gyfer y plentyn hynaf yn y cartref. Os yw’r ddau ohonoch yn hawlio ar y gyfradd uwch � mae’n bosibl y bydd yn rhaid i chi dalu rhywfaint o’r arian yn ôl.

Gwneud hawliad ar-lein

Defnyddiwch y gwasanaeth hwn i wneud hawliad am Fudd-dal Plant neu i ychwanegu plentyn arall i hawliad sy’n bodoli eisoes.

Gwyliwch y fideo hwn er mwyn dysgu rhagor am sut i wneud cais ar-lein am Fudd-dal Plant.

.

Cyn i chi ddechrau

Bydd angen y canlynol arnoch:

• tystysgrif geni pob plentyn, os yw’r dystysgrif gennych
• eich manylion banc neu gymdeithas adeiladu
• eich rhif Yswiriant Gwladol
• rhif Yswiriant Gwladol eich partner (os oes partner gennych)

Gallwch archebu tystysgrif geni neu fabwysiadu newydd (yn agor tudalen Saesneg) os ydych wedi colli’r un wreiddiol.

Os nad oes gennych dystysgrif geni neu fabwysiadu

Gallwch barhau i hawlio heb dystysgrif geni neu fabwysiadu. Bydd hyn yn cymryd mwy o amser. Mae’n bosibl y bydd yn rhaid i chi anfon y dystysgrif fel prawf ar ôl i chi gofrestru.

Os byddwch yn llwyddiannus, bydd eich cais yn cael ei ôl-ddyddio am hyd at 3 mis o’r dyddiad y gwnaethoch y cais.

Os nad ydych yn anfon y dystysgrif y gofynnwyd gennym amdano, mae’n bosib y bydd rhaid cychwyn y cais eto.

Os cofrestrwyd genedigaeth eich plentyn y tu allan i’r DU

Bydd angen i chi anfon:

• tystysgrif geni neu fabwysiadu wreiddiol eich plentyn
• pasbort eich plentyn, neu’r dogfennau teithio a ddefnyddiodd i ddod i mewn i’r DU

Fel arfer, bydd unrhyw ddogfennau yr ydych yn eu hanfon yn cael eu dychwelyd cyn pen 4 wythnos.

Os nad oes gennych y dystysgrif sydd ei hangen arnoch, gwnewch hawliad nawr ac anfonwch y dystysgrif pan fydd yn eich meddiant.

Dulliau eraill o hawlio

Os na allwch wneud cais ar-lein, gallwch hawlio:

• drwy’r post
• dros y ffôn

Hawlio Budd-dal Plant ar ran rhywun arall

Efallai y bydd modd i chi reoli hawliad Budd-dal Plant rhywun arall.

Rhaid i chi roi gwybod am unrhyw newid mewn amgylchiadau i’r Swyddfa Budd-dal Plant. Mae’r rhain yn cynnwys newidiadau i’r canlynol:

• eich bywyd teuluol, er enghraifft, priodi
• bywyd eich plentyn, er enghraifft, mae’ch plentyn yn gadael addysg neu hyfforddiant

Newid pwy sy’n cael Budd-dal Plant

Cysylltwch â’r Swyddfa Budd-dal Plant os hoffech i rywun arall hawlio Budd-dal Plant, er enghraifft, eich priod neu’ch partner.

Ar ôl i chi wneud hyn, dywedwch wrth y person arall am wneud hawliad newydd.

Optio allan o gael taliadau neu eu hailddechrau

Gallwch wneud hawliad a dewis optio allan o gael taliadau Budd-dal Plant unrhyw bryd. Er enghraifft, efallai y byddwch yn optio allan o gael taliadau gan fod eich incwm blynyddol dros £60,000 ac nad ydych yn dymuno talu’r Tâl Treth Budd-dal Plant Incwm Uchel.

Byddwch yn dal i gael y manteision eraill a ddarperir gan Fudd-dal Plant, megis credydau Yswiriant Gwladol.

Gallwch ailddechrau’ch taliadau Budd-dal Plant unrhyw bryd.

Cysylltwch â’r Swyddfa Budd-dal Plant os oes gennych unrhyw gwestiynau.

Os ydych yn anghytuno â phenderfyniad

Gallwch herio penderfyniad ynghylch eich hawliad. Gelwir hyn yn gofyn am ailystyriaeth orfodol.

Gwneud cwyn

Gallwch gwyno wrth y Swyddfa Budd-dal Plant os ydych yn anfodlon ar y ffordd rydych wedi cael eich trin.