Rhyddhad treth wrth i chi gyfrannu i elusen

Printable version

1. Trosolwg

Mae cyfraniadau gan unigolion i elusennau neu i glybiau chwaraeon amatur cymunedol (CChACau) yn rhydd o dreth. Gelwir hyn yn rhyddhad treth.

Mae鈥檙 canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg.

Mae鈥檙 dreth yn mynd i chi neu i鈥檙 elusen. Mae hyn yn gweithio mewn ffyrdd gwahanol, yn dibynnu a ydych chi鈥檔 cyfrannu:

Mae hyn hefyd yn berthnasol i unig fasnachwyr a phartneriaethau. Mae rheolau gwahanol ar gyfer cwmn茂au cyfyngedig (yn agor tudalen Saesneg).

Os ydych chi eisiau cyfrannu i glwb chwaraeon, gwiriwch a yw鈥檙 clwb wedi cofrestru fel clwb chwaraeon amatur cymunedol (CChAC) (yn agor tudalen Saesneg). Ni allwch gyfrannu i CChAC drwy gynllun Rhoi Trwy鈥檙 Gyflogres.

Cadw cofnodion

Bydd angen i chi gadw cofnod o鈥檆h cyfraniadau os ydych am eu didynnu oddi wrth gyfanswm eich incwm trethadwy.

2. Rhodd Cymorth

Mae cyfrannu drwy gynllun Rhodd Cymorth yn golygu y gall elusennau a chlybiau chwaraeon amatur cymunedol (CChACau) hawlio 25c ychwanegol am bob 拢1 a rowch. Ni fydd cost ychwanegol i chi.

Gall elusennau hawlio Rhodd Cymorth ar y rhan fwyaf o gyfraniadau, ond nid yw rhai taliadau (yn agor tudalen Saesneg) yn gymwys.

Yr hyn y mae angen i chi ei wneud

Mae angen i chi wneud datganiad Rhodd Cymorth er mwyn i鈥檙 elusen allu hawlio. Bydd yr elusen neu鈥檙 CChAC yn rhoi i chi ffurflen i鈥檞 llofnodi (yn agor tudalen Saesneg). Mae鈥檔 rhaid i鈥檙 elusen feddu ar Gyfeirnod Adran Elusennau CThEF hefyd 鈥� gofynnwch i鈥檙 elusen neu鈥檙 CChAC os nad ydych yn si诺r.

Mae鈥檔 rhaid i chi roi datganiad i bob elusen yr ydych am gyfrannu iddi drwy Rodd Cymorth.

Gallwch gynnwys yr holl gyfraniadau o鈥檙 4 blynedd diwethaf. Rhowch wybod i鈥檙 elusen am unrhyw flynyddoedd treth pan na wnaethoch dalu digon o dreth.

Os bydd yr elusen neu鈥檙 CChAC yn cael rhagor o dreth yn 么l na鈥檙 hyn y gwnaethoch ei dalu, efallai y bydd CThEF yn gofyn i chi dalu rhagor o dreth i dalu鈥檙 gwahaniaeth.

Talu digon o dreth i fod yn gymwys ar gyfer Rhodd Cymorth

Bydd eich cyfraniadau鈥檔 gymwys ar yr amod nad ydynt yn fwy na 4 gwaith yr hyn a dalwyd gennych mewn treth yn ystod y flwyddyn dreth honno (6 Ebrill i 5 Ebrill).

Gallai鈥檙 dreth fod wedi鈥檌 thalu ar eich incwm neu enillion cyfalaf.

Bydd rhaid i chi roi gwybod i鈥檙 elusennau rydych yn eu cefnogi os byddwch yn peidio 芒 thalu digon o dreth mwyach.

Os ydych chi鈥檔 cyfrannu drwy gynllun Rhoi Trwy鈥檙 Gyflogres

Os yw鈥檆h cyflogwr neu ddarparwr pensiwn yn cynnig cynllun Rhoi Trwy鈥檙 Gyflogres, bydd unrhyw gyfraniadau a rowch drwy鈥檙 cynllun yn cael eu cymryd cyn i Dreth Incwm gael ei didynnu.

Byddwch yn dal i dalu cyfraniadau Yswiriant Gwladol ar swm eich cyfraniad i elusen. Ond ni fyddwch yn talu Treth Incwm ar swm eich cyfraniad i elusen.

Os ydych yn drethdalwr cyfradd uwch

Wrth i chi lenwi鈥檆h Ffurflen Dreth Hunanasesiad, gallwch hawlio鈥檔 么l y gwahaniaeth rhwng y dreth rydych wedi鈥檌 thalu ar y cyfraniad a鈥檙 hyn a gafodd yr elusen yn 么l. Mae鈥檙 un peth yn wir os ydych yn byw yn yr Alban (yn agor tudalen Saesneg). Gwnewch hyn naill ai:

Enghraifft

Rydych chi鈥檔 cyfrannu 拢100 i elusen 鈥� mae鈥檙 elusen yn hawlio Rhodd Cymorth i wneud eich cyfraniad yn 拢125. Rydych yn talu treth ar gyfradd o 40%, felly gallwch hawlio 拢25.00 (拢125 x 20%) yn 么l yn bersonol.

Gyda Rhoi Trwy鈥檙 Gyflogres, nid ydych yn talu鈥檙 gwahaniaeth rhwng y gyfradd dreth uwch a鈥檙 gyfradd dreth sylfaenol ar eich cyfraniad.

Cael rhyddhad treth yn gynt drwy ddefnyddio鈥檆h Ffurflen Dreth

Yn eich Ffurflen Dreth Hunanasesiad, dim ond pethau o鈥檙 flwyddyn dreth flaenorol y byddwch yn rhoi gwybod amdanynt fel arfer.

Ond ar gyfer Rhodd Cymorth, gallwch hefyd hawlio rhyddhad treth ar gyfraniadau a wnewch yn ystod y flwyddyn dreth bresennol (hyd at y dyddiad y byddwch yn anfon eich Ffurflen Dreth), os yw鈥檙 naill neu鈥檙 llall o鈥檙 canlynol yn wir:

  • rydych eisiau cael rhyddhad treth yn gynt

  • ni fyddwch yn talu treth ar y gyfradd uwch yn ystod y flwyddyn bresennol, ond gwnaethoch ei thalu yn ystod y flwyddyn flaenorol

Ni allwch wneud hyn os yw鈥檙 canlynol yn wir:

  • rydych yn methu鈥檙 dyddiad cau ar gyfer eich Ffurflen Dreth Hunanasesiad (31 Ionawr os byddwch yn cyflwyno ar-lein, neu 31 Hydref os byddwch yn cyflwyno drwy鈥檙 post)

  • nid yw鈥檆h cyfraniadau鈥檔 gymwys ar gyfer Rhodd Cymorth 鈥� ni all eich cyfraniadau o鈥檙 ddwy flwyddyn dreth gyda鈥檌 gilydd fod yn fwy na 4 gwaith yr hyn a dalwyd gennych mewn treth yn ystod y flwyddyn flaenorol

Cael rhyddhad treth yn gynt os nad ydych yn anfon Ffurflen Dreth

Cysylltwch 芒 CThEF. Gallwch hawlio:

  • hyd at 拢5,000 dros y ff么n

  • dros 拢5,000 yn ysgrifenedig

Mae angen i chi roi gwybod i CThEF faint yr ydych wedi鈥檌 roi fel cyfraniad.

Os ydych yn hawlio rhyddhad treth ar gyfraniadau o 拢10,000 neu fwy, bydd angen i chi hefyd roi gwybod i CThEF:

  • y dyddiad y gwnaethoch wneud y cyfraniad

  • yr elusen a gafodd eich cyfraniad

Os ydych yn cael Lwfans P芒r Priod

Gall eich lwfans rhydd o dreth gynyddu os ydych yn gwneud cyfraniadau drwy Rodd Cymorth ac yn hawlio Lwfans P芒r Priod.

Os ydych yn llenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad, bydd eich lwfans yn cael ei addasu鈥檔 awtomatig os oes angen gwneud hynny.

Os nad ydych yn llenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad, cysylltwch 芒 CThEF i roi gwybod iddo am eich cyfraniadau i elusennau.

3. Cyfrannu yn uniongyrchol o鈥檆h cyflog neu bensiwn

Os yw鈥檆h cyflogwr, cwmni neu ddarparwr pensiwn personol yn rhedeg cynllun Rhoi Trwy鈥檙 Gyflogres, gallwch gyfrannu鈥檔 uniongyrchol o鈥檆h cyflog neu bensiwn. Mae hyn yn digwydd cyn i dreth gael ei didynnu oddi wrth eich incwm.

Gofynnwch i鈥檆h cyflogwr neu ddarparwr pensiwn a yw鈥檔 rhedeg cynllun Rhoi Trwy鈥檙 Gyflogres (yn agor tudalen Saesneg).

Ni allwch gyfrannu i glwb chwaraeon amatur cymunedol (CChAC) drwy gynllun Rhoi Trwy鈥檙 Gyflogres.

Mae鈥檙 rhyddhad treth a gewch yn dibynnu ar y gyfradd dreth a dalwch. I gyfrannu 拢1, rydych yn talu:

  • 80c os ydych yn drethdalwr cyfradd sylfaenol
  • 60c os ydych yn drethdalwr cyfradd uwch
  • 55c os ydych yn drethdalwr cyfradd ychwanegol

Mae鈥檙 rhyddhad treth a gewch yn wahanol os ydych yn byw yn yr Alban (yn agor tudalen Saesneg). I gyfrannu 拢1, rydych yn talu:

  • 81c os ydych yn drethdalwr cyfradd cychwyn
  • 80c os ydych yn drethdalwr cyfradd sylfaenol
  • 79c os ydych yn drethdalwr cyfradd ganolradd
  • 59c os ydych yn drethdalwr cyfradd uwch
  • 54c os ydych yn drethdalwr cyfradd uchaf

4. Rhoddi tir, eiddo neu gyfranddaliadau

Does dim rhaid i chi dalu treth ar dir, eiddo na chyfranddaliadau rydych yn eu rhoddi i elusen. Mae hyn yn cynnwys eu gwerthu am lai na鈥檜 gwerth marchnadol.

Byddwch yn cael rhyddhad treth ar y ddwy dreth ganlynol:

  • Treth Incwm
  • Treth Enillion Cyfalaf

Ni allwch gael rhyddhad Treth Incwm ar gyfraniadau i glybiau chwaraeon amatur cymunedol (CChACau).

Mae鈥檔 rhaid i chi gadw cofnodion o鈥檙 cyfraniad i ddangos eich bod wedi gwneud y rhodd neu鈥檙 gwerthiant a bod yr elusen wedi鈥檌 dderbyn.

Rhyddhad Treth Incwm

Gallwch dalu llai o Dreth Incwm drwy ddidynnu gwerth eich cyfraniad (yn agor tudalen Saesneg) oddi wrth gyfanswm eich incwm trethadwy. Gwnewch hyn ar gyfer y flwyddyn dreth (6 Ebrill i 5 Ebrill) y gwnaethoch y rhodd neu鈥檙 gwerthiant i elusen.

Sut i hawlio

Os ydych yn llenwi Ffurflen Dreth Hunanasesiad, ychwanegwch y swm rydych yn ei hawlio yn adran 鈥楥yfrannu at elusennau鈥� y ffurflen. Bydd hyn yn gostwng eich bil Hunanasesiad.

Os nad ydych yn llenwi Ffurflen Dreth, cysylltwch 芒 CThEF gyda manylion y rhodd neu鈥檙 gwerthiant a swm eich rhyddhad treth. Naill ai byddwch yn cael ad-daliad, neu bydd eich cod treth yn cael ei newid er mwyn i chi dalu llai o Dreth Incwm ar gyfer y flwyddyn dreth honno.

Rhyddhad Treth Enillion Cyfalaf

Does dim rhaid i chi dalu Treth Enillion Cyfalaf ar dir, eiddo na chyfranddaliadau rydych yn eu rhoddi i elusen.

Efallai y bydd yn rhaid i chi ei thalu os byddwch yn eu gwerthu am fwy na鈥檙 hyn yr oeddent wedi鈥檌 gostio i chi ond am lai na鈥檜 gwerth marchnadol. Cyfrifwch eich ennill gan ddefnyddio鈥檙 swm y mae鈥檙 elusen yn ei dalu i chi mewn gwirionedd, yn hytrach na gwerth yr ased.

Gwerthu tir, eiddo neu gyfranddaliadau ar ran elusen

Pan fyddwch yn cynnig rhodd o dir, eiddo neu gyfranddaliadau, gall yr elusen ofyn i chi werthu鈥檙 rhodd ar ei rhan.

Gallwch wneud hyn a dal i hawlio rhyddhad treth ar gyfer y cyfraniad, ond mae鈥檔 rhaid i chi gadw cofnodion o鈥檙 rhodd a chais yr elusen. Heb y rhain, efallai y bydd yn rhaid i chi dalu Treth Enillion Cyfalaf.

5. Gadael rhoddion i elusennau yn eich ewyllys

Mae eich ewyllys yn nodi beth fydd yn digwydd i鈥檆h arian, eiddo a meddiannau ar 么l i chi farw.

Bydd eich cyfraniad yn cael ei ddidynnu oddi wrth werth eich yst芒d cyn i Dreth Etifeddiant gael ei chyfrifo. Os byddwch yn gadael o leiaf 10% o鈥檆h yst芒d i elusen, mae鈥檔 bosibl y bydd cyfradd eich Treth Etifeddiant yn cael ei gostwng.

Gallwch gyfrannu:

  • swm penodol
  • eitem
  • yr hyn sy鈥檔 weddill ar 么l i roddion eraill gael eu dosbarthu

Ysgrifennu eich ewyllys

Dysgwch sut i ysgrifennu neu ddiweddaru鈥檆h ewyllys (yn agor tudalen Saesneg), gan gynnwys sut i wneud yn si诺r ei bod yn gyfreithiol.

Nodwch enw llawn yr elusen 鈥� gwiriwch hyn gyda鈥檙 elusen neu:

6. Cadw cofnodion

Mae angen i chi gadw cofnodion o gyfraniadau os ydych am hawlio treth yn 么l arnynt.

Cyfraniadau Rhodd Cymorth

Cadwch gofnodion os ydych yn:

Os ydych yn hawlio treth yn 么l drwy鈥檆h Ffurflen Dreth Hunanasesiad neu drwy ofyn i Gyllid a Thollau EF (CThEF) ddiwygio鈥檆h cod treth, cadwch gofnodion sy鈥檔 dangos y dyddiad, y swm, ac i ba elusennau rydych wedi cyfrannu.

Tir, adeiladau a chyfranddaliadau

Ar gyfer rhoddion o dir, eiddo neu gyfranddaliadau, mae angen i chi gadw:

  • dogfennau cyfreithiol yn dangos y gwerthiant neu鈥檙 trosglwyddiad i elusen
  • unrhyw ddogfennau gan elusen sy鈥檔 gofyn i chi werthu tir neu gyfranddaliadau ar ei rhan

Fel arfer mae鈥檔 rhaid i chi gadw鈥檆h cofnodion am o leiaf 22 mis ar 么l diwedd y flwyddyn dreth y maent ar ei chyfer.