T芒l ac absenoldeb tadolaeth

Printable version

1. Trosolwg

Pan fyddwch yn cymryd amser i ffwrdd am fod eich partner yn cael baban, am eich bod yn mabwysiadu plentyn neu am eich bod yn cael baban drwy drefniant mam fenthyg, mae鈥檔 bosibl y byddwch yn gymwys i gael y canlynol:

Mae鈥檙 canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg.

Efallai na chewch absenoldeb a th芒l gyda鈥檌 gilydd, ac mae rheolau o ran sut i hawlio a phryd y cewch ddechrau鈥檆h absenoldeb.

Hawliau cyflogaeth tra ydych ar absenoldeb

惭补别鈥檆丑 hawliau cyflogaeth (yn agor tudalen Saesneg) wedi鈥檜 diogelu tra yr ydych ar absenoldeb tadolaeth. Mae hyn yn cynnwys eich hawl i鈥檙 canlynol:

  • cael codiadau cyflog
  • cronni gwyliau
  • dychwelyd i鈥檙 gwaith

Cewch amser i ffwrdd i fynd gyda鈥檆h partner (neu鈥檙 fam fenthyg) i 2 apwyntiad cynenedigol.

Os ydych yn mabwysiadu plentyn, cewch amser i ffwrdd i fynychu dau apwyntiad mabwysiadu ar 么l i chi gael eich paru gyda phlentyn.

2. Absenoldeb

Absenoldeb Tadolaeth

Mae faint o absenoldeb y gallwch ei gymryd yn dibynnu ar ddyddiad disgwyl eich baban.

Os yw dyddiad disgwyl y baban ar neu cyn 6 Ebrill 2024, neu cyn 6 Ebrill 2024 ar gyfer mabwysiadu

Gallwch ddewis cymryd naill ai 1 wythnos neu 2 wythnos o absenoldeb. Mae鈥檔 rhaid i chi gymryd eich cyfnod o absenoldeb ar un tro. Cewch yr un faint o absenoldeb hyd yn oed os ydych yn cael mwy nag un plentyn (er enghraifft, gefeilliaid).

Mae wythnos o absenoldeb yn hafal i nifer y diwrnodau yr ydych fel arfer yn gweithio mewn wythnos. Er enghraifft, os ydych dim ond yn gweithio ar ddydd Llun a dydd Mawrth, bydd wythnos o absenoldeb yn hafal i 2 ddiwrnod.

Ni all eich absenoldeb ddechrau cyn y dyddiad geni. Mae鈥檔 rhaid i鈥檙 absenoldeb ddod i ben cyn pen 56 diwrnod i鈥檙 enedigaeth (neu鈥檙 dyddiad disgwyl, os daw鈥檙 baban yn gynnar). Mae rheolau gwahanol ar waith os ydych yn mabwysiadu.

Mae鈥檔 rhaid i chi roi rhybudd o 28 diwrnod i鈥檆h cyflogwr os ydych am newid eich dyddiad dechrau.

Nid oes rhaid i chi roi union ddyddiad pan fyddwch am gymryd yr absenoldeb. Yn lle hynny, gallwch roi amser cyffredinol, megis diwrnod yr enedigaeth neu wythnos ar 么l yr enedigaeth.

Os yw dyddiad disgwyl y baban ar 么l 6 Ebrill 2024, neu ar neu ar 么l 6 Ebrill 2024 ar gyfer mabwysiadu

Gallwch ddewis cymryd naill ai 1 wythnos neu 2 wythnos o absenoldeb. Os ydych yn dewis cymryd 2 wythnos, gallwch gymryd yr amser hwn fel pythefnos neu fel 2 wythnos ar wah芒n. Cewch yr un faint o absenoldeb hyd yn oed os ydych yn cael mwy nag un plentyn (er enghraifft, gefeilliaid).

Mae wythnos o absenoldeb yn hafal i nifer y diwrnodau yr ydych fel arfer yn gweithio mewn wythnos. Er enghraifft, os ydych dim ond yn gweithio ar ddydd Llun a dydd Mawrth, bydd wythnos o absenoldeb yn hafal i 2 ddiwrnod.

Ni all eich absenoldeb ddechrau cyn y dyddiad geni. Mae鈥檔 rhaid i鈥檙 absenoldeb ddod i ben cyn pen 52 wythnos i鈥檙 enedigaeth (neu鈥檙 dyddiad disgwyl, os daw鈥檙 baban yn gynnar). Mae rheolau gwahanol ar waith os ydych yn mabwysiadu.

Mae鈥檔 rhaid i chi roi rhybudd o 28 diwrnod i鈥檆h cyflogwr os ydych am newid eich dyddiad dechrau.

Nid oes rhaid i chi roi union ddyddiad pan fyddwch am gymryd yr absenoldeb. Yn lle hynny, gallwch roi amser cyffredinol, megis diwrnod yr enedigaeth neu wythnos ar 么l yr enedigaeth.

Mae rheolau gwahanol ar waith .

Absenoldeb ar y Cyd i Rieni

Gallech hefyd fod yn gymwys i gael Absenoldeb ar y Cyd i Rieni (SPL). Ni allwch gymryd Absenoldeb Tadolaeth ar 么l i chi gymryd SPL.

Absenoldeb ar gyfer apwyntiadau cynenedigol

Gallwch gymryd absenoldeb di-d芒l i fynd gyda menyw feichiog i 2 apwyntiad cynenedigol os yw鈥檙 canlynol yn wir:

  • rydych yn dad i鈥檙 baban

  • rydych yn briod neu鈥檔 bartner sifil i鈥檙 fam sy鈥檔 disgwyl

  • rydych mewn perthynas hirdymor 芒鈥檙 fam sy鈥檔 disgwyl

  • chi yw鈥檙 rhiant bwriadedig (os ydych yn cael baban drwy drefniant mam fenthyg)

Gallwch gymryd hyd at 6 awr a hanner ar gyfer pob apwyntiad. Gall eich cyflogwr ddewis rhoi mwy o amser i chi.

Gallwch wneud cais am absenoldeb ar unwaith os ydych yn gyflogai parhaol. Os ydych yn weithiwr asiantaeth, bydd angen i chi fod wedi bod yn gwneud swydd am 12 wythnos cyn i chi fod yn gymwys.

Absenoldeb ar gyfer apwyntiadau mabwysiadu

Gallwch gymryd absenoldeb di-d芒l i fynychu 2 apwyntiad mabwysiadu ar 么l i chi gael eich paru gyda phlentyn.

Gallwch gymryd hyd at 6 awr a hanner ar gyfer pob apwyntiad. Gall eich cyflogwr ddewis rhoi mwy o amser i chi.

Gallwch wneud cais am absenoldeb ar unwaith os ydych yn gyflogai parhaol. Os ydych yn weithiwr asiantaeth, bydd angen i chi fod wedi bod yn gwneud swydd am 12 wythnos cyn i chi fod yn gymwys.

3. Cyflog

Y gyfradd wythnosol statudol ar gyfer T芒l Tadolaeth yw 拢187.18, neu 90% o鈥檆h enillion wythnosol ar gyfartaledd (pa un bynnag sydd isaf).

Mae unrhyw arian a gewch yn cael ei dalu yn yr un ffordd 芒鈥檆h cyflog, er enghraifft yn fisol neu鈥檔 wythnosol. Bydd treth ac Yswiriant Gwladol yn cael eu didynnu.

Dyddiadau dechrau a dyddiadau dod i ben

Mae鈥檙 arian fel arfer yn cael ei dalu tra ydych ar absenoldeb. Mae鈥檔 rhaid i鈥檆h cyflogwr gadarnhau鈥檙 dyddiadau dechrau a鈥檙 dyddiadau dod i ben ar gyfer eich T芒l Tadolaeth pan fyddwch yn ei hawlio.

I newid y dyddiad dechrau, mae鈥檔 rhaid i chi roi 28 diwrnod o rybudd i鈥檆h cyflogwr cyn i鈥檙 cyfnod o absenoldeb 芒 th芒l ddechrau.

Gallech gael mwy o d芒l os oes gan eich cyflogwr gynllun tadolaeth cwmni 鈥� ni all gynnig llai na鈥檙 symiau statudol i chi.

4. Cymhwystra

Mae鈥檔 rhaid i chi fod yn cymryd amser i ffwrdd i ofalu am y plentyn a bod yn un o鈥檙 canlynol:聽

  • y tad

  • g诺r neu bartner i鈥檙 fam (neu鈥檙 mabwysiadwr) 鈥� mae hyn yn cynnwys partneriaid o鈥檙 un rhyw

  • mabwysiadwr y plentyn

  • y rhiant bwriadedig (os ydych yn cael baban drwy drefniant mam fenthyg)

Mae amodau ychwanegol y mae鈥檔 rhaid i chi eu bodloni i fod yn gymwys i gael t芒l ac absenoldeb.聽

Ni allwch gael T芒l ac Absenoldeb Tadolaeth os ydych wedi cymryd amser i ffwrdd 芒 th芒l i fynychu apwyntiadau mabwysiadu.

Absenoldeb Tadolaeth

Mae鈥檔 rhaid bod y canlynol yn wir amdanoch:

Yr 鈥榳ythnos gymhwysol鈥� yw鈥檙 15fed wythnos cyn y disgwylir i鈥檙 baban gael ei eni. Mae rheolau gwahanol ar waith os ydych yn mabwysiadu.

T芒l Tadolaeth聽

Mae鈥檔 rhaid bod y canlynol yn wir amdanoch:

Yr 鈥榳ythnos gymhwysol鈥� yw鈥檙 15fed wythnos cyn y disgwylir i鈥檙 baban gael ei eni. Mae rheolau gwahanol ar waith os ydych yn mabwysiadu.

Os byddwch yn colli鈥檆h baban

Gallwch gael T芒l neu Absenoldeb Tadolaeth o hyd os yw鈥檆h baban:

  • yn farw-anedig o 24ain wythnos y beichiogrwydd ymlaen

  • yn cael ei eni鈥檔 fyw ar unrhyw adeg yn ystod y beichiogrwydd

Gallwch gymryd unrhyw absenoldeb a drefnwyd gennych cyn colli鈥檙 baban. Os oes gennych absenoldeb ar 么l i鈥檞 gymryd ar 么l colli鈥檙 baban, bydd dal modd i chi drefnu i gymryd hwn. Mae鈥檔 rhaid i chi wneud hyn cyn pen 8 wythnos i鈥檙 farwolaeth.

Mae鈥檔 bosibl eich bod hefyd yn gymwys i gael Absenoldeb a Th芒l Statudol Rhieni mewn Profedigaeth.

Os nad ydych yn gymwys

Mae鈥檔 rhaid i鈥檆h cyflogwr roi gwybod i chi cyn pen 28 diwrnod os nad ydych yn gymwys a鈥檙 rheswm pam, gan ddefnyddio ffurflen SPP1.

5. Sut i hawlio

Gallwch hawlio T芒l ac Absenoldeb Tadolaeth drwy鈥檆h cyflogwr. Mae鈥檔 rhaid i chi roi o leiaf 15 wythnos o rybudd i鈥檆h cyflogwr.

Gallwch wneud hyn drwy (a elwir yn 鈥榝furflen SC3鈥� yn flaenorol). Unwaith i chi lenwi鈥檙 ffurflen, bydd angen i chi ei lawrlwytho, neu ei hargraffu, a鈥檌 hanfon i鈥檆h cyflogwr.

Gwirio a oes gan eich cyflogwr ei ffurflen ei hun. Os oes gan eich cyflogwr ei ffurflen ei hun, defnyddiwch y ffurflen honno yn lle.

Mae鈥檙 rheolau a鈥檙 ffurflenni鈥檔 wahanol os ydych yn mabwysiadu.

Bydd angen i chi gynnwys:

  • y dyddiad disgwyl

  • pryd rydych am i鈥檆h absenoldeb ddechrau, er enghraifft, diwrnod yr enedigaeth neu鈥檙 wythnos ar 么l yr enedigaeth

  • os ydych am gael 1 wythnos neu 2 wythnos o absenoldeb

Nid oes angen i chi roi tystiolaeth o鈥檙 beichiogrwydd na鈥檙 enedigaeth.

Defnyddiwch y cynlluniwr tadolaeth (yn agor tudalen Saesneg) i ddysgu erbyn pryd y mae angen i chi hawlio Absenoldeb Tadolaeth.

6. Mabwysiadu a threfniadau mam fenthyg

Cymhwystra

Mae鈥檔 rhaid bod eich cyflogwr yn eich cyflogi chi鈥檔 barhaus (yn agor tudalen Saesneg) am o leiaf 26 wythnos hyd at unrhyw ddiwrnod yn yr 鈥榳ythnos gymhwysol鈥�.

Ar gyfer mabwysiadu yn y DU, dyma鈥檙 wythnos pan gewch chi eich paru 芒鈥檙 plentyn.

Ar gyfer mabwysiadu dramor, mae hyn naill ai:

  • yr wythnos pan fydd y plentyn yn cyrraedd y DU

  • yr wythnos pryd hoffech i鈥檆h t芒l neu absenoldeb ddechrau

Mae鈥檔 rhaid i chi hefyd fodloni鈥檙 amodau cymhwystra eraill ar gyfer t芒l neu absenoldeb tadolaeth.

Dyddiadau dechrau a dyddiadau dod i ben 鈥� Absenoldeb Tadolaeth

Gall eich cyfnod o Absenoldeb Tadolaeth ddechrau:

  • ar y dyddiad lleoli

  • ar y dyddiad y mae鈥檙 plentyn yn cyrraedd y DU, os ydych yn mabwysiadu o dramor

  • y dyddiad y mae鈥檙 baban yn cael ei eni (neu鈥檙 diwrnod wedyn os ydych yn gweithio鈥檙 diwrnod hwnnw) os ydych yn rhiant benthyg

  • ar ddyddiad o鈥檆h dewis chi ar 么l y dyddiad geni neu鈥檙 dyddiad lleoli

Mae鈥檔 rhaid i chi roi rhybudd o 28 diwrnod i鈥檆h cyflogwr os ydych am newid eich dyddiad dechrau.

Ar gyfer mabwysiadu yn y DU a mabwysiadu dramor

Os oes disgwyl i鈥檙 plentyn gael ei leoli, neu os oes disgwyl iddo gyrraedd yng Nghymru, Lloegr neu鈥檙 Alban:

  • cyn 6 Ebrill 2024, mae鈥檔 rhaid i鈥檆h absenoldeb ddod i ben cyn pen 56 diwrnod i鈥檙 dyddiad lleoli neu鈥檙 dyddiad cyrraedd

  • ar neu ar 么l 6 Ebrill 2024, mae鈥檔 rhaid i鈥檆h absenoldeb ddod i ben cyn pen 52 wythnos i鈥檙 dyddiad lleoli neu鈥檙 dyddiad cyrraedd

Mae rheolau gwahanol ar waith ar gyfer mabwysiadu .

Ar gyfer rhieni benthyg

Os oes disgwyl i鈥檙 baban gael ei eni:

  • ar neu cyn 6 Ebrill 2024, mae鈥檔 rhaid i鈥檆h absenoldeb ddod i ben cyn pen 56 diwrnod i鈥檙 dyddiad geni

  • ar 么l 6 Ebrill 2024, mae鈥檔 rhaid i鈥檆h absenoldeb ddod i ben cyn pen 52 wythnos i鈥檙 dyddiad geni

Sut i hawlio 鈥� T芒l ac Absenoldeb Tadolaeth

Gallwch ddefnyddio鈥檙 (neu fersiwn o鈥檙 ffurflen sydd gan eich cyflogwr) ar gyfer y canlynol:聽

  • mabwysiadu 鈥� cyn pen 7 diwrnod i鈥檙 dyddiad y mae鈥檆h cyd-fabwysiadwr neu鈥檆h partner yn cael ei baru 芒 phlentyn

  • trefniadau mam fenthyg 鈥� 28 diwrnod, neu cyn gynted ag y gallwch, cyn i chi eisiau i鈥檆h t芒l ddechrau

Bydd angen i chi lawrlwytho neu argraffu鈥檙 ffurflen ar 么l ei llenwi a rhoi copi i鈥檆h cyflogwr.

Mae鈥檙 cyfnod o rybudd yn wahanol ar gyfer mabwysiadu tramor. Mae鈥檙 broses wedi鈥檌 hesbonio yn .

Mae鈥檙 ffurflen ar-lein yn cymryd lle ffurflenni SC4 ac SC5.

Trefniadau mam fenthyg

I fod yn gymwys i gael T芒l ac Absenoldeb Tadolaeth os defnyddiwch fam fenthyg i gael baban, mae鈥檔 rhaid i鈥檙 canlynol fod yn wir:

Gallwch hawlio T芒l ac Absenoldeb Tadolaeth drwy鈥檆h cyflogwr. Mae鈥檔 rhaid i chi roi o leiaf 15 wythnos o rybudd i鈥檆h cyflogwr er mwyn hawlio T芒l Tadolaeth. I gael T芒l Tadolaeth Statudol, mae鈥檔 rhaid i chi roi eich rhybudd yn ysgrifenedig.

Mae hefyd raid i chi roi datganiad ysgrifenedig i gadarnhau鈥檙 canlynol:

Mae鈥檙 rheolau鈥檔 wahanol ar gyfer mabwysiadu .