Cofnodion busnes os ydych yn hunangyflogedig
Printable version
1. Trosolwg
Mae鈥檔 rhaid i chi gadw cofnodion o incwm a threuliau eich busnes ar gyfer eich Ffurflen Dreth os ydych yn hunangyflogedig fel:
- unig fasnachwr
- partner mewn partneriaeth fusnes
Bydd yn rhaid i chi hefyd gadw cofnodion o鈥檆h incwm personol.
Os mai chi yw鈥檙 partner enwebedig (yn agor tudalen Saesneg) mewn partneriaeth, mae鈥檔 rhaid i chi hefyd gadw cofnodion ar gyfer y bartneriaeth.
Mae rheolau gwahanol ar gadw cofnodion ar gyfer cwmn茂au cyfyngedig (yn agor tudalen Saesneg).
Mae鈥檙 canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg.
Dulliau cyfrifyddu
Bydd yn rhaid i chi ddewis dull cyfrifyddu.
O flwyddyn dreth 2024 i 2025 ymlaen, sail arian parod yw鈥檙 dull diofyn o gyfrifo (yn agor tudalen Saesneg). Mae鈥檔 rhaid i chi optio allan os ydych am ddefnyddio cyfrifyddu traddodiadol neu os na allwch ddefnyddio cyfrifyddu ar sail arian parod.
Cyfrifyddu ar sail arian parod
Gall y rhan fwyaf o fusnesau bach ddefnyddio cyfrifyddu sail arian parod (yn agor tudalen Saesneg).
Gyda鈥檙 dull hwn, rydych ond yn cofnodi incwm neu dreuliau pan fyddwch yn cael arian neu鈥檔 talu bil. Mae hyn yn golygu na fydd angen i chi dalu Treth Incwm ar arian nad ydych eto wedi鈥檌 gael yn ystod eich cyfnod cyfrifyddu.
Enghraifft
Gwnaethoch anfon anfoneb at rywun ar 15 Mawrth 2024 ond ni chawsoch yr arian tan 30 Ebrill 2024. Cofnodwch yr incwm hwn ar gyfer blwyddyn dreth 2024 i 2025.
Cyfrifyddu traddodiadol
Mae llawer o fusnesau鈥檔 defnyddio cyfrifyddu traddodiadol lle rydych yn cofnodi incwm a threuliau yn 么l y dyddiad y gwnaethoch anfon anfoneb neu a gawsoch eich bilio.
贰苍驳丑谤补颈蹿蹿迟听
Gwnaethoch anfon anfoneb at gwsmer ar 28 Mawrth 2024. Rydych yn cofnodi鈥檙 anfoneb honno ar gyfer blwyddyn dreth 2023 i 2024 鈥� hyd yn oed os na chawsoch yr arian tan y flwyddyn dreth nesaf.
2. Pa gofnodion i鈥檞 cadw
Bydd angen i chi gadw cofnodion o鈥檙 canlynol:
- yr holl werthiannau ac incwm
- yr holl dreuliau busnes (yn agor tudalen Saesneg)
- cofnodion TAW os ydych wedi鈥檆h cofrestru ar gyfer TAW
- cofnodion TWE (yn agor tudalen Saesneg) os ydych yn cyflogi pobl
- cofnodion am eich incwm personol (yn agor tudalen Saesneg)
- eich grantiau, os ydych wedi gwneud hawliad drwy鈥檙 Cynllun Cymhorthdal Incwm Hunangyflogaeth 鈥� gwiriwch faint a dalwyd i chi os gwnaethoch hawliad
Pam ydych yn cadw cofnodion
Nid oes rhaid i chi anfon eich cofnodion pan rydych yn cyflwyno鈥檆h Ffurflen Dreth, ond mae鈥檔 rhaid i chi eu cadw fel y gallwch wneud y canlynol:聽
- cyfrifo eich elw neu golled ar gyfer eich Ffurflen Dreth
- eu dangos i Gyllid a Thollau EF (CThEF) os gofynnir amdanynt
Mae鈥檔 rhaid i chi wneud yn si诺r bod eich cofnodion yn gywir.
Cadw tystiolaeth
Mae mathau o dystiolaeth yn cynnwys:
- pob derbynneb ar gyfer nwyddau a stoc
- cyfriflenni banc, bonion llyfr siec
- anfonebau gwerthiannau, rholiau til a slipiau banc
Os ydych yn defnyddio cyfrifyddu traddodiadol
Yn ogystal 芒鈥檙 cofnodion safonol, bydd rhaid i chi hefyd gadw rhagor o gofnodion fel bod eich Ffurflen Dreth yn cynnwys:
- yr hyn sy鈥檔 ddyledus i chi ond nad ydych wedi鈥檌 gael eto
-
yr hyn rydych wedi ymrwymo i鈥檞 wario ond nad ydych wedi鈥檌 dalu eto, er enghraifft rydych wedi cael anfoneb ond heb ei thalu eto
- gwerth y stoc a鈥檙 gwaith ar y gweill ar ddiwedd eich cyfnod cyfrifyddu
- eich balans banc ar ddiwedd y flwyddyn
- faint yr ydych wedi鈥檌 fuddsoddi yn y busnes yn ystod y flwyddyn
- faint o arian yr ydych wedi鈥檌 dynnu at eich defnydd eich hun
3. Pa mor hir y dylech gadw eich cofnodion
Mae鈥檔 rhaid i chi gadw eich cofnodion am o leiaf 5 mlynedd ar 么l y dyddiad cau ar gyfer cyflwyno, sef 31 Ionawr yn y flwyddyn dreth berthnasol. Efallai y bydd Cyllid a Thollau EF (CThEF) yn gwirio鈥檆h cofnodion i wneud yn si诺r eich bod yn talu鈥檙 swm cywir o dreth.
贰苍驳丑谤补颈蹿蹿迟听
Os gwnaethoch gyflwyno鈥檆h Ffurflen Dreth 2023 i 2024 ar-lein erbyn 31 Ionawr 2025, mae鈥檔 rhaid i chi gadw鈥檆h cofnodion tan o leiaf diwedd mis Ionawr 2030.
Ffurflenni Treth hwyr iawn
Os byddwch yn anfon eich Ffurflen Dreth fwy na 4 blynedd ar 么l y dyddiad cau, bydd angen i chi gadw鈥檆h cofnodion am 15 mis ar 么l i chi anfon eich Ffurflen Dreth.
Os caiff eich cofnodion eu colli, eu dwyn neu eu dinistrio
Os na allwch roi cofnodion newydd yn eu lle, mae鈥檔 rhaid i chi wneud eich gorau i ddarparu ffigurau. Rhowch wybod i CThEF pan fyddwch yn cyflwyno鈥檆h Ffurflen Dreth os ydych yn defnyddio鈥檙 canlynol:
- ffigurau amcangyfrifedig 鈥� rhowch eich amcangyfrif gorau pan na allwch ddarparu鈥檙 ffigurau gwirioneddol
- ffigurau amodol 鈥� eich ffigurau amcangyfrifedig dros dro wrth i chi aros am ffigurau gwirioneddol (bydd angen i chi hefyd gyflwyno ffigurau gwirioneddol pan fyddant ar gael)