T芒l ac absenoldeb mabwysiadu
Printable version
1. Trosolwg
Pan fyddwch yn cymryd amser i ffwrdd i fabwysiadu plentyn neu gael plentyn drwy drefniant benthyg croth, mae鈥檔 bosibl y byddwch yn gymwys ar gyfer y canlynol:
- Absenoldeb Mabwysiadu Statudol
- T芒l Mabwysiadu Statudol
Mae rheolau ar pryd a sut i hawlio eich absenoldeb 芒 th芒l ac os ydych am newid eich dyddiadau.
Mae鈥檔 bosibl y byddwch hefyd yn gymwys i gymryd Absenoldeb a th芒l ar y cyd i rieni.
Mae鈥檙 canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English).
Eich hawliau cyflogaeth tra rydych ar absenoldeb
Mae eich hawliau cyflogaeth yn cael eu diogelu tra ar Absenoldeb Mabwysiadu Statudol. Mae hyn yn cynnwys eich hawl i鈥檙 canlynol:
- codiadau cyflog
- cronni gwyliau
- dychwelyd i鈥檙 gwaith
2. Absenoldeb
Mae Absenoldeb Mabwysiadu Statudol yn 52 wythnos. Mae鈥檔 cynnwys y canlynol:
- 26 wythnos o Absenoldeb Mabwysiadu Cyffredin
- 26 wythnos o Absenoldeb Mabwysiadu Ychwanegol
Dim ond 1 person mewn cwpl all gymryd absenoldeb mabwysiadu. Gallai鈥檙 partner arall gael absenoldeb tadolaeth yn lle hynny.
Os cewch absenoldeb mabwysiadu, gallwch hefyd gael amser i ffwrdd o鈥檙 gwaith 芒 th芒l i fynychu 5 apwyntiad mabwysiadu ar 么l i chi gael eich paru 芒 phlentyn.
顿别蹿苍测诲诲颈辞鈥檙 cynllunydd i weithio allan y dyddiadau ar gyfer eich absenoldeb mabwysiadu.
Dyddiad dechrau
Gall absenoldeb mabwysiadu ddechrau:
- hyd at 14 diwrnod cyn y dyddiad y mae鈥檙 plentyn yn dechrau byw gyda chi (mabwysiadu yn y DU)
- pan fydd y plentyn yn cyrraedd y DU neu o fewn 28 diwrnod i鈥檙 dyddiad hwn (mabwysiadu tramor)
- y diwrnod y mae鈥檙 plentyn wedi鈥檌 eni neu鈥檙 diwrnod wedyn (os ydych wedi defnyddio mam fenthyg i gael plentyn)
Newid eich dyddiad
Mae鈥檔 rhaid i chi roi gwybod i鈥檆h cyflogwr o fewn 28 diwrnod os bydd dyddiad y lleoliad (neu ddyddiad cyrraedd y DU ar gyfer mabwysiadu dramor) yn newid.
Mae鈥檔 rhaid i chi roi o leiaf 8 wythnos o rybudd i鈥檆h cyflogwr os ydych am newid eich dyddiad dychwelyd i鈥檙 gwaith.
3. T芒l
Telir T芒l Mabwysiadu Statudol am hyd at 39 wythnos. Y cyfanswm wythnosol yw鈥檙 canlynol:
- 90% o鈥檆h enillion wythnosol cyfartalog am y 6 wythnos gyntaf
- 拢187.18 neu 90% o鈥檆h enillion wythnosol cyfartalog (pa un bynnag sy鈥檔 is) am y 33 wythnos nesaf
Mae鈥檔 cael ei dalu yn yr un modd 芒鈥檆h cyflogau (er enghraifft yn fisol neu鈥檔 wythnosol). Bydd Treth ac Yswiriant Gwladol yn cael eu didynnu.
T芒l ychwanegol
Mae鈥檔 bosibl y cewch fwy o d芒l os oes gan eich cyflogwr gynllun t芒l mabwysiadu cwmni. Ni all eich cyflogwr gynnig llai na鈥檙 swm statudol i chi.
Dyddiad dechrau
Mae T芒l Mabwysiadu Statudol yn dechrau pan fyddwch yn cymryd eich absenoldeb mabwysiadu.
Problemau ac anghydfodau
Os ydych yn anghytuno 芒 swm y T芒l Mabwysiadu Statudol a gewch neu os na all eich cyflogwr ei dalu, er enghraifft am ei fod yn fethdalwr, cysylltwch 芒 Gwasanaeth Cwsmeriaid Cymraeg CThEM.
4. Cymhwystra
Mae rheolau cymhwystra gwahanol ar gyfer absenoldeb a th芒l.
Absenoldeb mabwysiadu
I gael Absenoldeb Mabwysiadu Statudol, mae鈥檔 rhaid i chi hefyd:
- bod yn gyflogai
- 谤丑辞颈鈥檙 hysbysiad cywir
- rhoi tystiolaeth o鈥檙 mabwysiadu neu鈥檙 trefniant benthyg croth, os bydd eich cyflogwr yn gofyn i chi amdano
Absenoldeb os ydych yn mabwysiadu plentyn o dramor
Mae鈥檔 rhaid i chi hefyd lofnodi ffurflen SC6 os ydych yn mabwysiadu o dramor gyda phartner. Mae hyn yn cadarnhau nad ydych yn cymryd absenoldeb tadolaeth na th芒l tadolaeth.
T芒l mabwysiadu
I gael T芒l Mabwysiadu Statudol, mae鈥檔 rhaid i鈥檙 canlynol bod yn berthnasol i chi:
- wedi cael eich cyflogi鈥檔 barhaus gan eich cyflogwr am o leiaf 26 wythnos erbyn yr wythnos y cawsoch eich paru 芒 phlentyn
- ennill o leiaf 拢125 yr wythnos ar gyfartaledd (cyn treth)
- 谤丑辞颈鈥檙 rhybudd cywir
- rhoi tystiolaeth o鈥檙 mabwysiadu neu鈥檙 trefniant benthyg croth
Talu os ydych yn mabwysiadu plentyn o dramor
Mae鈥檙 gofynion yr un fath os ydych yn mabwysiadu o dramor, ac eithrio bod yn rhaid i chi fod wedi cael eich cyflogi鈥檔 barhaus gan eich cyflogwr am o leiaf 26 wythnos pan fyddwch yn dechrau cael t芒l mabwysiadu.
Mae鈥檔 rhaid i chi hefyd lofnodi ffurflen SC6 os ydych yn mabwysiadu o dramor gyda phartner. Mae hyn yn cadarnhau nad ydych yn cymryd absenoldeb tadolaeth na th芒l tadolaeth.
Talu os ydych mewn trefniant mam fenthyg
Mae鈥檙 gofynion yr un fath os ydych mewn trefniant benthyg croth, ac eithrio mae鈥檔 rhaid eich bod wedi cael eich cyflogi鈥檔 barhaus gan eich cyflogwr am o leiaf 26 wythnos erbyn y 15fed wythnos cyn disgwyl y babi.
Mae鈥檔 rhaid i鈥檙 canlynol hefyd fod yn berthnasol i chi:
- yn bwriadu gwneud cais am orchymyn rhiant
- disgwyl i鈥檙 gorchymyn gael ei roi (er enghraifft am nad oes gennych unrhyw euogfarnau yn ymwneud 芒 phlant, a bod y fam neu鈥檙 tad biolegol yn cytuno i鈥檙 trefniant)
Os ydych yn gysylltiedig yn enetig 芒鈥檙 plentyn (y rhoddwr wy neu鈥檙 rhoddwr sberm), gallwch ddewis cael absenoldeb tadolaeth a th芒l tadolaeth yn lle hynny. Ni allwch gael y ddau.
Rydych yn maethu ar gyfer mabwysiadu
Os ydych yn gymwys i gael t芒l mabwysiadu ac absenoldeb mabwysiadu, byddwch yn eu cael o鈥檙 adeg y daw鈥檙 plentyn i fyw gyda chi.
Eithriadau
Nid ydych yn gymwys i gael Absenoldeb Mabwysiadu Statudol neu D芒l Mabwysiadu Statudol os ydych yn gwneud y canlynol:
- trefnu mabwysiadu preifat
- dod yn warcheidwad arbennig neu鈥檔 gofalwr sy鈥檔 berthynas
- mabwysiadu llysblentyn
- mabwysiadu aelod o鈥檙 teulu
Os nad ydych yn gymwys
Mae鈥檔 rhaid i鈥檆h cyflogwr roi ffurflen SAP1 i chi yn esbonio pam na allwch gael T芒l Mabwysiadu Statudol.
Mae鈥檔 bosibl y cewch gymorth gan eich cyngor lleol yn lle hynny, os ydych yn mabwysiadu plentyn.
5. Sut i hawlio
Mae鈥檙 rheolau ychydig yn wahanol os ydych yn mabwysiadu o dramor neu os ydych yn cael plentyn drwy drefniant benthyg croth.
Absenoldeb Mabwysiadu Statudol
O fewn 7 diwrnod i gael eich paru 芒 phlentyn, mae鈥檔 rhaid i chi roi gwybod i鈥檆h cyflogwr ynghylch y canlynol:
- faint o absenoldeb rydych eisiau
- dyddiad dechrau鈥檆h absenoldeb
- 鈥榙yddiad lleoli鈥� - y dyddiad y lleolir y plentyn gyda chi
Gall eich cyflogwr ofyn am hyn yn ysgrifenedig ac am brawf o鈥檙 mabwysiadu.
Mae鈥檔 rhaid i鈥檆h cyflogwr gadarnhau dyddiadau dechrau a dod i ben eich absenoldeb o fewn 28 diwrnod.
Defnyddiwch y cynllunydd i weithio allan pryd y mae鈥檔 rhaid i chi hawlio鈥檆h absenoldeb mabwysiadu.
T芒l Mabwysiadu Statudol
Rhowch wybod i鈥檆h cyflogwr eich bod am roi鈥檙 gorau i weithio i fabwysiadu plentyn a phryd rydych am i鈥檆h T芒l Mabwysiadu Statudol ddechrau. Mae鈥檔 rhaid i chi roi o leiaf 28 diwrnod o rybudd iddynt. Gallant ofyn am hyn yn ysgrifenedig ac am brawf o鈥檙 mabwysiadu.
Mae鈥檔 rhaid i鈥檆h cyflogwr gadarnhau o fewn 28 diwrnod faint o D芒l Mabwysiadu Statudol a gewch a phryd y bydd yn dechrau ac yn stopio.
Os byddant yn penderfynu nad ydych yn gymwys, mae鈥檔 rhaid iddynt roi ffurflen SAP1 i chi o fewn 7 diwrnod i wneud eu penderfyniad ac egluro pam.
Tystiolaeth o fabwysiadu
Mae鈥檔 rhaid i chi roi prawf mabwysiadu i鈥檆h cyflogwr i fod yn gymwys ar gyfer T芒l Mabwysiadu Statudol. Nid oes angen prawf ar gyfer Absenoldeb Mabwysiadu Statudol oni bai eu bod yn gofyn amdano.
Mae鈥檔 rhaid i鈥檙 dystiolaeth ddangos:
- eich enw a鈥檆h cyfeiriad chi a鈥檙 asiantaeth
- y dyddiad paru - er enghraifft y dystysgrif baru
- y dyddiad lleoli - er enghraifft llythyr gan yr asiantaeth
- 鈥榟ysbysiad swyddogol鈥� awdurdod perthnasol y DU yn cadarnhau eich bod yn cael mabwysiadu (mabwysiadu tramor yn unig)
- y dyddiad y cyrhaeddodd y plentyn y DU - er enghraifft tocyn awyren (mabwysiadu tramor yn unig)
Mabwysiadu tramor
Rhowch wybod i鈥檆h cyflogwr dyddiad eich 鈥榟ysbysiad swyddogol鈥� a phryd rydych yn disgwyl i鈥檙 plentyn gyrraedd y DU. Fel arfer, mae鈥檔 rhaid i chi wneud hyn o fewn 28 diwrnod i gael yr hysbysiad.
Dim ond os ydych wedi gweithio i鈥檆h cyflogwr am lai na 26 wythnos y gallwch gymryd mwy o amser. Rhowch wybod iddynt o fewn 28 diwrnod i鈥檙 Sul yn eich 26ain wythnos.
Mae鈥檔 rhaid i chi hefyd rhoi gwybod iddynt am y canlynol:
- y dyddiad gwirioneddol y mae鈥檙 plentyn yn cyrraedd y DU - o fewn 28 diwrnod i鈥檙 dyddiad hwn
- faint o absenoldeb rydych chi ei eisiau a鈥檆h dyddiad dechrau - gan roi 28 diwrnod o rybudd i鈥檆h cyflogwr
Trefniadau benthyg croth
Os ydych yn defnyddio trefniant benthyg croth i gael babi, rhowch wybod i鈥檆h cyflogwr y dyddiad disgwyl a phryd rydych am ddechrau鈥檆h absenoldeb o leiaf 15 wythnos cyn yr wythnos geni ddisgwyliedig. Mae鈥檔 bosibl y byddan nhw鈥檔 gofyn am hyn yn ysgrifenedig.
Gall eich cyflogwr hefyd ofyn am ddatganiad ysgrifenedig (鈥榙atganiad statudol鈥�) i gadarnhau鈥檆h bod wedi gwneud cais neu y byddwch yn gwneud cais am orchymyn rhiant yn y 6 mis ar 么l genedigaeth y plentyn. Mae鈥檔 rhaid i chi lofnodi hyn ym mhresenoldeb gweithiwr cyfreithiol proffesiynol.