188ÌåÓý

Fel atwrnai iechyd a lles, byddwch yn gwneud (neu’n helpu’r rhoddwr i wneud) penderfyniadau am bethau fel:

• trefn ddyddiol y rhoddwr, er enghraifft ymolchi, gwisgo a bwyta
• gofal meddygol
• lle mae’r rhoddwr yn byw

Dim ond pan nad yw’r rhoddwr yn meddu ar alluedd meddyliol y gallwch wneud penderfyniadau ar ei ran.

Rhaid i chi ddweud wrth bobl sy’n ymwneud â gofal y rhoddwr pan fyddwch yn dechrau gwneud penderfyniadau. Mae hyn yn cynnwys:

• ffrindiau a theulu’r rhoddwr

• meddyg a staff gofal iechyd eraill y rhoddwr

• gweithwyr gofal, gweithiwr cymdeithasol a staff gofal cymdeithasol eraill y rhoddwr

Efallai y byddwch angen defnyddio eich atwrneiaeth arhosol i brofi i staff y gallwch weithredu ar ran y rhoddwr.

Defnyddio arian y rhoddwr

Efallai y bydd angen i chi wario arian y rhoddwr ar bethau sy’n cynnal neu’n gwella ansawdd ei fywyd. Gall hyn gynnwys:

• dillad newydd neu drin gwallt
• addurno ei gartref neu ei ystafell mewn cartref gofal
• talu am gymorth ychwanegol fel y gall y rhoddwr fynd allan yn amlach, er enghraifft, i ymweld â ffrindiau neu berthnasau neu i fynd ar wyliau

Mae’n rhaid i chi ofyn am arian gan yr unigolyn sy’n gyfrifol am arian y rhoddwr.

Gwrthod neu gydsynio i driniaeth

Gwiriwch yr atwrneiaeth arhosol (LPA) am gyfarwyddiadau ynghylch gwrthod neu gydsynio i driniaeth.

Bydd angen i chi:

• ddangos yr LPA i’r staff gofal
• llofnodi ffurflenni caniatâd meddygol
• gwneud penderfyniadau er lles gorau’r rhoddwr

Ni allwch wneud penderfyniadau am driniaeth feddygol y rhoddwr bob amser, er enghraifft os yw’r rhoddwr wedi gwneud ewyllys byw neu wedi’i gadw mewn ysbyty am resymau iechyd meddwl.

Ewyllysiau byw (‘penderfyniadau ymlaen llaw�)

Mae hwn yn ddatganiad cyfreithiol gan y rhoddwr ynghylch pa driniaethau meddygol nad oes arno eu heisiau. Bydd angen i chi roi hwn i’r staff gofal ynghyd â’r LPA.

Gwneud cais am benderfyniad unwaith ac am byth

Efallai y bydd angen i chi wneud cais am benderfyniad unwaith ac am byth gan y Llys Gwarchod i wneud penderfyniad am driniaeth feddygol:

• os yw’r ewyllys byw a’r LPA yn rhoi cyfarwyddiadau gwahanol
• mae’r staff meddygol neu ffrindiau a theulu’r rhoddwr yn anghytuno ynghylch a ddylid parhau â’r driniaeth