Canllawiau

Diwydrwydd dyladwy wrth wneud datganiadau tollau

Gwybodaeth am sicrhau diwydrwydd dyladwy wrth wneud datganiadau tollau.

Eich cyfrifoldebau fel masnachwr tollau

Cyn i chi benderfynu cymryd rhan mewn cadwyn gyflenwi, gwnewch yn si诺r eich bod yn deall beth yw eich cyfrifoldebau o ran y tollau.

Dylech gymryd y camau angenrheidiol i sicrhau nad yw trafodion eich cwmni yn arwain at weithgarwch twyllodrus.

Chi sy鈥檔 gyfrifol am wybod pa reolau sy鈥檔 berthnasol i鈥檙 gwaith rydych chi鈥檔 ei wneud a pha dollau allai fod yn daladwy.聽

Os nad ydych yn cymryd gofal priodol, gallech gael eich hun mewn sefyllfa lle y byddwch yn agored i dollau tramor ychwanegol a dyledion TAW mewnforio oherwydd camddatganiadau a wnaed gennych chi, neu gan unrhyw un sy鈥檔 eich cynrychioli ar eich datganiadau tollau.

Penodi cynrychiolydd tollau

Cewch benodi cynrychiolydd tollau i weithio ar eich rhan.聽Mae cynrychiolwyr yn cyflawni gweithgareddau fel:

  • brocer tollau

  • hwylusydd anfon nwyddau, a elwir weithiau鈥檔 asiant cludo nwyddau neu鈥檔 asiant tollau

  • darparwr logisteg

  • cludwr cyflym

Os ydych chi鈥檔 dewis defnyddio cynrychiolydd tollau mewn unrhyw drafodyn, bydd angen i chi hefyd benderfynu sut y bydd yn eich cynrychioli. Gallwch ddysgu rhagor am gael rhywun i ymdrin 芒鈥檙 tollau ar eich rhan (yn agor tudalen Saesneg).

Pan fydd CThEF yn archwilio diwydrwydd y cynrychiolydd tollau, byddwn yn ystyried y canlynol:

  • pa dystiolaeth sydd ar gael o鈥檙 archwiliadau masnachol a gyflawnwyd

  • pa ymatebion a gafwyd

  • a oedd yr archwiliadau鈥檔 ddigonol

  • sut yr ymatebodd y cynrychiolydd i鈥檙 canlyniadau

Byddwn hefyd yn archwilio鈥檙 canlynol:

  • y math o gynrychiolaeth a ddefnyddir

  • pa awdurdod a roddwyd gan y person a oedd yn cael ei gynrychioli

  • pa gyfarwyddiadau a gafwyd i baratoi鈥檙 datganiadau

Drwy arfer diwydrwydd dyladwy a chynnal asesiadau risg, byddwch yn helpu i wneud yn si诺r bod eich busnes yn cael ei reoli鈥檔 effeithiol. Byddwch yn cymryd camau i osgoi cael eich dal mewn twyll yn ymwneud 芒鈥檙 gadwyn gyflenwi.

Gwybodaeth a dogfennau

Eich cyfrifoldeb chi yw cael digon o wybodaeth ysgrifenedig er mwyn i chi fod yn dawel eich meddwl am y canlynol:

  • cywirdeb neu gyflawnder yr wybodaeth a鈥檙 datganiadau sy鈥檔 ofynnol i lunio鈥檙 datganiad tollau

  • y dogfennau sydd ynghlwm wrth y datganiad

  • bod y gweithrediadau鈥檔 cydymffurfio 芒鈥檙 rheolau sydd mewn grym

Sut i ganfod twyll posibl yn y gadwyn gyflenwi

O ran y sawl yr ydych yn delio 芒 nhw, dylech fod yn amheus ohonynt os byddant yn rhannu un o鈥檙 nodweddion canlynol:

  • cwmn茂au sydd newydd eu sefydlu neu sydd wedi鈥檜 hymgorffori鈥檔 ddiweddar sydd heb hanes ariannol na hanes masnachu

  • cwmn茂au sy鈥檔 newid eu math o fusnes i sector hollol wahanol

  • cysylltiadau sydd heb lawer o wybodaeth am y farchnad neu鈥檙 cynnyrch

  • sefydliadau sy鈥檔 cysylltu 芒 chi鈥檔 ddigymell ac sy鈥檔 cynnig elw hawdd ar swmp mawr o eitemau neu eitemau uchel eu gwerth ac heb unrhyw risg amlwg

  • cyflenwyr sy鈥檔 honni drwy鈥檙 amser eu bod yn gwerthu stoc cwmn茂au sydd wedi mynd i鈥檙 wal neu hen stoc

  • cyfarwyddiadau i wneud taliadau i drydydd part茂on neu i gyfrifon tramor

  • cyfarwyddiadau i wneud taliadau arian parod yn unig

  • cyfarwyddiadau i wneud cyfandaliadau mawr ar gyfer mwy nag un anfoneb

  • unigolion sydd 芒 hanes blaenorol o fasnachu cyfanwerthol mewn nwyddau 鈥榞werth uchel, nifer isel鈥� fel cydrannau cyfrifiaduron a ffonau symudol

  • symiau gwerthu mor isel sy鈥檔 gwneud i chi amau a ydynt yn fasnachol hyfyw

  • benthyciad heb ei warantu gyda chyfraddau llog a/neu delerau afrealistig

  • cyfarwyddiadau i dalu llai na鈥檙 pris llawn (ac yn aml, hyd yn oed yn llai na鈥檙 TAW a anfonebwyd) i鈥檙 cyflenwr

  • cwmn茂au sefydledig ond a brynwyd yn ddiweddar gan berchnogion newydd nad oes ganddynt gysylltiad blaenorol 芒鈥檆h sector

  • cwmn茂au newydd a reolir gan unigolion heb unrhyw wybodaeth flaenorol am y cynnyrch, sy鈥檔 cyflogi arbenigwyr o鈥檙 sector

  • endidau sy鈥檔 masnachu o adeiladau preswyl neu adeiladau/swyddfeydd wedi鈥檜 gwasanaethu ar les tymor byr

  • masnachwr neu gyfarwyddwr na ellir cysylltu ag ef yn uniongyrchol, sydd 芒 chynrychiolydd penodedig yn y DU

  • cwmn茂au sy鈥檔 ymddangos yn amharod i ddangos eu cyfleusterau gweithgynhyrchu i chi neu i drefnu cyfarfod wyneb yn wyneb 芒 chi

  • contractau rhwng part茂on y credir nad oes cysylltiad rhyngddynt ond sy鈥檔 defnyddio fformatau sy鈥檔 union yr un fath

Nid yw鈥檙 rhestr yn gynhwysfawr. Mae鈥檔 bosibl y byddwch chi鈥檔 sylwi ar arwyddion eraill.

Eich cyfrifoldebau fel asiant tollau

Mae asiantau tollau yn chwarae rhan bwysig o ran helpu masnachwyr i gyflawni eu cyfrifoldebau tollau. Os ydych chi鈥檔 gweithredu fel asiant tollau, dylech wneud y canlynol:

  • cytuno鈥檔 ysgrifenedig eich bod yn cynrychioli masnachwr mewn capasiti uniongyrchol neu anuniongyrchol

  • cadw mewn cysylltiad 芒鈥檆h masnachwr, a sicrhau eich bod yn cael gwybod am unrhyw newidiadau i鈥檞 fusnes

  • cadw o fewn amodau eich awdurdodiad pan fyddwch yn defnyddio prosesau hyrwyddo tollau

  • cytuno 芒鈥檆h masnachwr sut bydd y tollau mewnforio perthnasol yn cael eu talu i CThEF, a sicrhau bod digon o arian neu warannau ar gael i dalu unrhyw dollau mewnforio sy鈥檔 ddyledus (os ydych chi鈥檔 defnyddio cyfrif gohirio rhywun arall, mae鈥檔 rhaid cyflwyno awdurdodiad ysgrifenedig i CThEF gan ddeiliad y cyfrif gohirio)

  • cytuno 芒鈥檆h masnachwr sut y rhoddir cyfrif i CThEF am y TAW mewnforio sy鈥檔 ddyledus, gan sicrhau mai dim ond dan gyfarwyddyd eich masnachwr y dylech chi ddefnyddio鈥檙 drefn gyfrifyddu gohirio TAW

Sefydliad yn y DU

Os ydych chi鈥檔 cynrychioli cwsmer yn uniongyrchol, mae angen i chi wirio a yw鈥檙 busnes yn sefydledig yn y DU (yn agor tudalen Saesneg). Os ydych chi鈥檔 cynrychioli cwsmer yn uniongyrchol ac yn defnyddio eich awdurdodiad ar gyfer prosesau mewnforio symlach, dylech sicrhau bod y busnes yn sefydledig yn y DU a鈥檌 fod yn mewnforio nwyddau i Brydain Fawr (Cymru, Lloegr, yr Alban).

Os nad yw busnes yn sefydledig yn y DU, gallwch chi ddim ond ei gynrychioli mewn capasiti anuniongyrchol, sy鈥檔 golygu y byddwch yn atebol ar y cyd.

Archwiliadau diwydrwydd dyladwy ar eich masnachwr

Mae CThEF yn disgwyl i asiantau tollau gynnal gwiriadau ar fasnachwr, er enghraifft, i ddangos ei allu i dalu dyledion tollau sy鈥檔 codi wrth fewnforio mathau penodol o nwyddau. Gall y gwiriadau hyn gynnwys y canlynol:

  • gwirio ble mae鈥檙 busnes wedi鈥檌 gofrestru

  • dangos bod gan y busnes ei gyfrifon banc ei hun

  • darparu set o gyfrifon ariannol blynyddol, gan gynnwys cyfrifon masnachu a mantolenni

  • dangos solfedd ariannol neu deilyngdod credyd, gan gynnwys a yw cwmni鈥檔 destun datodiad neu yn nwylo鈥檙 gweinyddwr

  • dangos nad ydynt yn destun achos methdaliad neu orchymyn dyfarniad llys sirol (CCJ) am ddyledion heb eu talu聽

  • sicrhau bod gan eich cwsmer yr ardystiadau a鈥檙 trwyddedau priodol mewn grym cyn i鈥檙 nwyddau gael eu mewnforio, yn dibynnu ar y mathau o nwyddau yr ydynt

  • sicrhau bod eich masnachwr wedi cymryd y camau angenrheidiol i wneud yn si诺r nad yw ei gadwyn gyflenwi yn rhan o weithgarwch twyllodrus

Nid yw鈥檙 rhestr yn gynhwysfawr. Mae鈥檔 bosibl y byddwch yn dewis cynnal gwiriadau eraill.

Defnyddio eich awdurdodiad ar gyfer prosesau symlach

Mae CThEF yn disgwyl i asiantau tollau gynnal archwiliadau diwydrwydd dyladwy wrth ddefnyddio eu hawdurdodiad prosesau symlach. Dylech hefyd wneud y canlynol:

  • cael caniat芒d ysgrifenedig os ydych chi鈥檔 defnyddio cyfrif gohirio tollau eich masnachwr (mae鈥檔 rhaid i鈥檆h masnachwr gyflwyno ei awdurdodiad ysgrifenedig i CThEF cyn i chi ddechrau gweithredu ar ei ran)

  • cymryd camau rhesymol i sicrhau bod y lefel gohirio yn cael ei chynnal i dalu pob dyled sy鈥檔 codi

  • gwirio a yw鈥檙 nwyddau sy鈥檔 cael eu mewnforio yn nwyddau a reolir ac a ydynt yn gymwys ar gyfer prosesau symlach (er enghraifft, nwyddau ecseis a chyffuriau a reolir)

Nid yw鈥檙 rhestr yn gynhwysfawr. Mae鈥檔 bosibl y byddwch yn dewis cynnal gwiriadau eraill.

Dylech gysylltu 芒 CThEF os credwch eich bod yn cynrychioli masnachwr a allai fod yn ymddwyn yn dwyllodrus neu os nad yw鈥檔 cydymffurfio 芒鈥檙 rheolau yn eich barn chi.

Os ydych chi鈥檔 defnyddio gweithdrefn rhyddhad tollau neu ohirio tollau

Os ydych chi鈥檔 bwriadu gwneud datganiad yn hawlio rhyddhad Tollau Tramor neu TAW mewnforio, neu鈥檙 ddau, naill ai鈥檔 bersonol neu drwy eich cynrychiolydd, mae gennych gyfrifoldebau penodol.聽Dylech hefyd wirio eich bod:

  • yn deall y rhyddhad rydych yn bwriadu ei hawlio

  • yn gallu cydymffurfio 芒鈥檙 amodau a鈥檙 rhwymedigaethau ar gyfer y rhyddhad

Os ydych chi鈥檔 gynrychiolydd tollau, rhaid i chi wneud yn si诺r bod eich cleient yn deall gofynion y drefn.

Sut i leihau鈥檙 risg o osgoi treth

Elfen hanfodol o鈥檆h trefniadau diwydrwydd dyladwy yw cyflawni鈥檙 gwiriadau cywir er mwyn i chi allu sicrhau mai鈥檙 person rydych chi鈥檔 delio ag ef yw鈥檙 person y mae鈥檔 honni ei fod. Bydd hyn yn helpu i鈥檆h diogelu rhag cymryd rhan mewn osgoi treth.

Gwiriwch a yw cwsmeriaid a chyflenwyr newydd, neu ddarpar gwsmeriaid a darpar gyflenwyr, wedi鈥檜 cofrestru at ddibenion TAW

Gallwch wirio a yw cwsmeriaid a chyflenwyr newydd, neu ddarpar gwsmeriaid a darpar gyflenwyr, wedi鈥檜 cofrestru at ddibenion TAW yn y DU ar hyn o bryd drwy wirio eu rhif TAW.

Defnyddiwch y ar wefan y Comisiwn Ewropeaidd i gadarnhau a yw:

  • cwsmeriaid neu gyflenwyr wedi cofrestru at ddibenion TAW mewn aelod-wladwriaeth yn yr UE

  • busnes sydd wedi cofrestru at ddibenion TAW yn y DU yn masnachu o dan delerau fframwaith Windsor

Fodd bynnag, cofiwch er y gallai鈥檙 gwiriad hwn ddilysu鈥檙 manylion cofrestru TAW, nid yw hyn yn gwarantu statws eich cyflenwyr a鈥檆h cwsmeriaid. Dylech barhau i wneud eich ymholiadau eich hun cyn gwneud unrhyw drafodion.

Dilysu rhif EORI

Mae鈥檔 rhaid i chi gael rhif EORI os ydych chi鈥檔 cynnal gweithgareddau sy鈥檔 gysylltiedig 芒 thollau gyda busnesau y tu allan i鈥檙 DU.

Gallwch ddefnyddio鈥檙 system olrhain EORI i ddilysu rhifau EORI sy鈥檔 dechrau gyda GB.聽Fodd bynnag, mae鈥檔 bosibl bod deiliad y rhif EORI wedi dewis peidio 芒 chyhoeddi ei fanylion ar-lein. Felly, ar gyfer rhai rhifau EORI, y cyfan y gall y system ei wneud yw cadarnhau bod y rhif yn ddilys. Ni fydd yn dangos i bwy y mae鈥檙 rhif wedi鈥檌 neilltuo. Golyga hyn na allwch warantu bod y rhif EORI yn perthyn i鈥檆h cyflenwyr a鈥檆h cwsmeriaid.

Dylech barhau i wneud eich ymholiadau eich hun cyn gwneud unrhyw drafodion.

Rhoi gwybod am achosion o osgoi treth

Gallwch roi gwybod i CThEF os ydych chi鈥檔 credu bod rhywun neu rywrai yn osgoi talu treth yn anghyfreithlon drwy wneud y canlynol:

Updates to this page

Cyhoeddwyd ar 1 Rhagfyr 2017
Diweddarwyd ddiwethaf ar 28 Ionawr 2025 show all updates
  1. Added translation

  2. The 'Your responsibilities as a customs agent' section has been updated to include information on agreeing with your trader how the incurred import VAT is accounted for to HMRC.

  3. The 'Using your authorisation for simplified processes' section has been updated to remove reference to delayed declarations.

  4. This page has been updated because the Brexit transition period has ended. Details about your responsibilities as a customs agent and how to verify if customers or suppliers are VAT registered have been added.

  5. First published.

Argraffu'r dudalen hon