188体育

Gwirio yn erbyn yr araith a wnaed:

Prynhawn da foneddigion a foneddigesau, mae鈥檔 bleser mawr cael bod yma gyda chi yng Nghanolfan y Mileniwm - canolfan anhygoel. B没m yma ddiwethaf ryw dair neu bedair wythnos yn 么l i wylio cynhyrchiad gwych o William Tell gan Opera Cenedlaethol Cymru 鈥� ac i鈥檙 rheini ohonoch sy鈥檔 gyfarwydd ag opera William Tell, mae鈥檔 opera wych ond nid yw鈥檔 un fer o bell ffordd - mae oddeutu dair awr a hanner, ac felly yn yr ysbryd hwnnw yr wyf yn edrych ymlaen at siarad 芒 chi heddiw.

Ers dod yn Ysgrifennydd Gwladol ym mis Gorffennaf, rwyf wedi cael y fraint o ymweld 芒 rhai o鈥檙 cwmn茂au mwyaf blaenllaw yn y byd sy鈥檔 gweithredu yma yng Nghymru, ac o gwrdd ag arweinyddion busnes heb eu hail ar draws ein cenedl sy鈥檔 deall beth yw bod yn llwyddiannus - hyd yn oed mewn hinsawdd o ansicrwydd, risg a newid parhaus.

O鈥檙 gweithrediadau gweithgynhyrchu a thechnegol enfawr yn Airbus neu Toyota yng Ngogledd Cymru, a GE Aviation a BAMC yn y De, i鈥檙 busnesau cychwynnol sy鈥檔 tyfu鈥檔 gyflym, fel Hydro Industries yn y Gorllewin - mae yma sector preifat deinamig ac arloesol yng Nghymru ac mae gennym ni lu o reolwyr busnes, entrepreneuriaid, cyfarwyddwyr a swyddogion gweithredol ardderchog yng Nghymru sy鈥檔 gwneud pethau gwych ar hyn o bryd.

A鈥檙 bobl yma 鈥� pobl fel chi yn yr ystafell hon heddiw 鈥� sy鈥檔 llywio鈥檙 adferiad economaidd yng Nghymru.

Pobl fel chi 鈥� sy鈥檔 benderfynol ac yn arddel syniadau ffres sy鈥檔 gyfrifol am yr 8,000 o fusnesau newydd sy鈥檔 dechrau yng Nghymru bob blwyddyn.

A phobl fel chi sy鈥檔 gyfrifol am y ffaith i ni weld 23,000 o swyddi newydd net yn cael eu creu yn y sector preifat yng Nghymru y llynedd ac oddeutu 100,000 o swyddi newydd yn y sector preifat ers mis Ebrill 2010.

A, gadewch i ni esbonio, mae鈥檙 rhan fwyaf o鈥檙 swyddi hyn yn rhai parhaol, llawn amser o safon.

Peidiwch 芒 gadael i unrhyw un ddibrisio hyn.

Mae Cymru yn adfer yn economaidd, ac mae hyn yn cael ei arwain o鈥檙 blaen gan yr unig bobl a all greu cyfoeth a chyfleoedd mewn cymdeithas 鈥� sef y dynion a鈥檙 merched sy鈥檔 rhoi eu cyfalaf eu hunain yn y fantol i ddechrau a rhedeg eu busnes eu hunain. Felly gadewch i ni wneud ein man cychwyn yn un cadarnhaol.

Mae gennym ni rai sylfeini da iawn i adeiladu arnynt wrth i ni edrych i鈥檙 dyfodol a rhagolygon am economi gryfach, fwy llwyddiannus yng Nghymru.

Oherwydd cenhadaeth y Llywodraeth hon - o鈥檙 Prif Weinidog i lawr - yw rhoi cynllun hirdymor ar waith ar gyfer twf ac ailfantoli鈥檙 economi a fydd yn rhoi鈥檙 cyfle gorau posibl i鈥檙 DU o gystadlu ac ennill ym marchnad fyd-eang arw yr 21ain ganrif.

Ac, fel llywodraeth, rydym yn benderfynol o sicrhau bod busnes wrth wraidd y cynllun hirdymor hwn 鈥� ac mae hynny鈥檔 golygu gwrando ar fusnesau, gweithio gyda busnesau a gwneud popeth o fewn ein gallu i ddileu鈥檙 rhwystrau sy鈥檔 ffrwyno busnesau.

Ac mae鈥檙 cynllun yn dechrau gyda rhywbeth y mae lleisiau o鈥檙 byd busnes fel Sefydliad y Cyfarwyddwyr, fel Cydffederasiwn Diwydiant Prydain, wedi bod yn galw amdano 鈥� sef y ffaith bod angen adfer sefydlogrwydd a chyfyngu ar ein cyllid cenedlaethol.

Yn syml, dychwelyd i fyw o fewn ein modd.

Yn y blynyddoedd nesaf, fe welwn y bydd yr economi fyd-eang yn cosbi鈥檙 econom茂au hynny sydd 芒 diffygion mawr yn eu cyllideb ac yn rhoi dyledion na ellir eu cynnal yn faich ar eu poblogaethau.

Felly mae鈥檙 her o fynd i鈥檙 afael 芒鈥檔 cyllid cenedlaethol wrth wraidd popeth y ceisiwn ei wneud; mae wedi鈥檌 gynnwys ym mhob rhan o gyfansoddiad y llywodraeth glymblaid hon a oedd yn gyt没n yng nghyswllt y pwynt hwn o ddiddordeb cenedlaethol y dylid rhoi cyfle teg i鈥檙 wlad hon ddod allan o鈥檙 sefyllfa anobeithiol y mae ynddi ar hyn o bryd.

Ac felly bedair blynedd a hanner yn ddiweddarach ac rydym wedi lleihau鈥檙 diffyg o draean ac wedi rhoi fframwaith ar waith ar gyfer sicrhau bod gan y wlad hon gyllidebau sy鈥檔 mantoli erbyn 2019. Ond ni ddylai fod unrhyw amheuaeth ynghylch graddau鈥檙 dasg. Bydd angen i鈥檙 Blaid sydd mewn grym ar 么l yr etholiad nesaf gael cynllun disgybledig ar gyfer rheoli gwariant cyhoeddus, a bydd hyn yn golygu gwneud penderfyniadau anodd iawn.

A dylid trin unrhyw bleidiau sy鈥檔 dod atoch chi a dweud bod ffordd haws o ddelio 芒 hyn, y gallwn gyflawni ein nod heb orfod gwneud rhagor o ddewisiadau gwario anodd, fel cwacs a thwyllwyr. Gan mai dyna beth ydyn nhw.

At hyn, mae cyfyngu ar wariant cyhoeddus yn allweddol hefyd i鈥檙 gwaith ehangach rydym yn ceisio ei gyflawni i ailfantoli鈥檙 economi. Fe wyddoch gystal 芒 neb fod twf economaidd y DU ddiwedd yr 1990au a ddechrau鈥檙 degawd canlynol yn llawer rhy ddibynnol ar ond ychydig weithgareddau a wnaeth yn y pen draw waethygu鈥檙 problemau economaidd a wynebwn 鈥� yn bennaf y twf yn y sector cyhoeddus a鈥檙 twf niweidiol mewn gwasanaethau ariannol.

Yng Nghymru, deallwn yr her hon yn dda iawn.

Mae r么l y sector cyhoeddus yn bwysig ac yn un a drysorir, ac mae鈥檔 elfen hanfodol o鈥檙 economi mewn sawl rhan o鈥檔 cenedl. Ond ddylwn ni ddim gadael i hynny ein twyllo i gredu rywsut nad yw鈥檙 genhadaeth rydym yn ceisio ei gwireddu ar gyfer y DU yn berthnasol yma yng Nghymru hefyd.

Yn 么l yn 2010/11, roedd pobl yng Nghymru yn dweud bod y sector preifat yma yn rhy wan i ailfantoli鈥檙 economi. Roeddent yn dadlau yn erbyn y camau yr oeddem yn eu cymryd i gyfyngu ar wariant cyhoeddus drwy ddweud na allai busnesau Cymru gau鈥檙 bwlch mewn gweithgarwch economaidd, pe baem yn lleihau鈥檙 gwariant i lefelau call a chyfrifol.

Wel, roedden nhw鈥檔 anghywir.

Mae鈥檙 holl swyddi newydd yn y sector preifat y soniais amdanynt yn flaenorol - maent yn uwch o lawer na鈥檙 gostyngiad a welwyd ym maint y sector cyhoeddus.

Mae鈥檙 hyn rydym wedi ei weld ledled y DU 鈥� mwy na 2 filiwn o swyddi newydd yn y sector preifat, lleihau鈥檙 gostyngiadau yn nifer y swyddi a ariennir gan y trethdalwr 鈥� wedi鈥檌 weld yng Nghymru hefyd.

Ac mae angen i ni i gyd roi鈥檙 gorau i drin Cymru fel rhyw fath o chwaer iau wael i weddill teulu鈥檙 DU, y mae bob amser angen math gwahanol o feddyginiaeth arni.

Oherwydd yr hyn a welaf i ledled Cymru yw arweinyddion busnes ysbrydoledig sydd 芒 gweithluoedd medrus ac ymroddedig yn cynhyrchu rhai o鈥檙 cynhyrchion mwyaf arloesol sydd ar gael unrhyw le yn y farchnad fyd-eang.

Ac mae gennym ni鈥檙 potensial i fod yn fwy llwyddiannus o lawer.

Dyna pam ein bod ni鈥檔 gwneud popeth o fewn ein gallu i roi busnesau wrth wraidd yr adferiad economaidd.

Dyna pam ein bod wedi cymryd camau i leihau cyfradd y Dreth Gorfforaethol fel bod busnesau Cymru yn gallu manteisio ar un o鈥檙 systemau treth mwyaf cystadleuol unrhyw le yn y byd.

Rydym hefyd yn dileu Yswiriant Gwladol i鈥檙 busnesau hynny sydd am gyflogi mwy o staff a thyfu, ac rydym yn ei ddileu hefyd ar gyfer pobl o dan 21 oed yn gyfan gwbl.

Mae ein Lwfans Cyflogaeth yn rhoi arian yn 么l ar swyddi, gan arbed hyd at ddwy fil o bunnoedd yr un i fusnesau yng Nghymru. Mae rhyw 35,000 o gyflogwyr yng Nghymru yn elwa o鈥檙 cynllun hwn, ac mae rhyw 20,000 o gwmn茂au bach yng Nghymru wedi cael eu heithrio rhag talu Cyfraniadau Yswiriant Gwladol yn gyfan gwbl.

Ac er ein bod yn cymryd camau i gefnogi busnesau drwy鈥檙 system dreth, rydym hefyd yn cydnabod bod meysydd lle mae angen i ni, fel Llywodraeth, symud o鈥檆h ffordd a gadael i chi wneud yr hyn a wnewch chi orau.

Felly, drwy ddileu neu ddiwygio rhyw 3,000 o reoliadau, rydym yn arbed mwy na 850 miliwn o bunnoedd y flwyddyn i fusnesau. Arbedion y gellir eu hailfuddsoddi mewn twf busnesau a gweithgarwch cynhyrchiol.

Ac mae鈥檙 camau hyn rydym yn eu cymryd i ostwng trethi busnes a lleihau faint o fiwrocratiaeth sydd ynghlwm, tra鈥檔 cymryd camau i sicrhau sefydlogrwydd ein cyllid cyhoeddus o hyd 鈥� mae鈥檙 camau hyn yn gweithio.

Mae鈥檙 DU yn dod yn fwy cystadleuol yn yr economi fyd-eang.

Rydym wedi symud i fyny鈥檙 rhengoedd o ran pa mor gystadleuol ydym ni鈥檔 rhyngwladol fel y mesurir hynny gan Fforwm Economaidd y Byd a Banc y Byd.

Bydd hyn yn elfen hanfodol o鈥檙 strategaeth hirdymor ar gyfer yr economi.

Ond gwyddom hefyd er mwyn bod yn gystadleuol yn yr hirdymor, fod angen i ni barhau i wella ein seilwaith.

Fel Ysgrifennydd Cymru rwy鈥檔 argyhoeddedig bod angen seilwaith o鈥檙 radd flaenaf yng Nghymru gymaint 芒 De Ddwyrain neu Ogledd Lloegr 鈥� a hoffwn ddefnyddio fy amser yn y swydd hon i wneud popeth o fewn fy ngallu i sicrhau鈥檙 buddsoddiad hwnnw mewn seilwaith.

Mae hynny鈥檔 golygu eistedd i lawr gyda Gweinidogion Cymru, torchi ein llewys a gweithio gyda鈥檔 gilydd ar y cyd yn bragmatig i weithredu ar yr agenda hon.

Dydw i ddim yn credu bod busnesau yng Nghymru am weld gweinyddiaethau yn Llundain a Chaerdydd yn mynd ben ben 芒鈥檌 gilydd pan fo angen gwneud cymaint o waith allweddol bwysig sy鈥檔 gofyn bod y ddwy lywodraeth yn gweithio gyda鈥檌 gilydd yn effeithiol.

Dyna pam rydym wedi bod yn gweithio鈥檔 agos gyda Llywodraeth Cymru i roi鈥檙 adnoddau ariannol iddi fuddsoddi yn y gwaith o wella鈥檙 M4 o amgylch Casnewydd - mae鈥檔 brosiect sydd wedi bod yn yr arfaeth ers 20 mlynedd ac nid ydym wedi gweld cynnydd. Rwy鈥檔 gobeithio gyda鈥檙 mesurau rydym wedi鈥檜 sicrhau i Lywodraeth Cymru, y gallwn fwrw ati gyda hynny a chyflawni prosiect sydd, yn fy marn i, 芒 chefnogaeth gref gan fusnesau yma yng Nghymru.

Rwy鈥檔 parhau i weithio鈥檔 agos gydag Edwina Hart, a gweinidogion a swyddogion eraill yn Llywodraeth Cymru i ystyried y prosiect trydaneiddio ar gyfer rheilffordd De Cymru a hefyd y gogledd, ac rydym yn gweithio i roi鈥檙 p诺er i鈥檙 gweinidogion gyhoeddi eu bondiau ariannol eu hunain i fuddsoddi mewn seilwaith.

Gwnaethom hefyd barhau i weithio鈥檔 agos gyda nhw ar y gwaith i gyflwyno band eang cyflym iawn, a fydd yn cael cymaint o effaith drawsnewidiol ar fusnesau, yn arbennig mewn ardaloedd gwledig yng Nghymru. A chredaf gyda鈥檔 gilydd ein bod yn datblygu gweledigaeth gyffrous ar gyfer buddsoddi mewn seilwaith yng Nghymru a fy nyhead i 鈥� fy uchelgais 鈥� yn ystod y deng mlynedd neu鈥檙 20 mlynedd nesaf, waeth pa liw plaid sydd mewn grym yn Llundain neu yng Nghaerdydd, yw y bydd gweledigaeth ar gyfer buddsoddi mewn seilwaith a fydd wedi ennyn cefnogaeth ac ewyllys wleidyddol lefel uchel y gymuned fusnes, ond byddwn wedi rhoi鈥檙 weledigaeth hirdymor honno ar gyfer buddsoddi mewn seilwaith ar waith er mwyn i lywodraethau allu gweithio tuag ati a bydd hynny鈥檔 cael effaith drawsnewidiol iawn ar economi Cymru.

A chyn fy nghyfarfod ag Edwina Hart, cefais gyfarfod 芒 Phrif Weinidog Cymru, lle roeddem yn siarad am hyn, a chredaf fod yna botensial i ni wireddu gweledigaeth gyffredin o ran buddsoddi a seilwaith yng Nghymru.

Ond nid yw llwyddiant yn ddibynnol ar ansawdd ein seilwaith ffisegol yn unig. Cyfalaf dynol yw ein hased a鈥檔 hadnodd mwyaf gwerthfawr yng Nghymru.

Daw llwyddiant yn yr 21ain ganrif i鈥檙 econom茂au hynny sy鈥檔 meithrin arloesedd a thechnoleg, sy鈥檔 gwthio ffiniau cyflawniad deallusol yn gyson ac yn llwyddo i鈥檞 reoli鈥檔 fasnachol.

Felly bydd cael rhwydwaith cadarn o brifysgolion a cholegau yng Nghymru yn allweddol. Ac mae rhai pethau gwych yn digwydd yn y sector Addysg uwch yng Nghymru, er gwaethaf yr heriau cyllido amlwg.

Mae prosiectau fel Canolfan Genedlaethol Ymchwil Dylunio a Datblygu Cynnyrch Prifysgol Fetropolitan Caerdydd yn gwneud gwaith ymchwil cymhwysol sy鈥檔 wynebu鈥檙 diwydiant sy鈥檔 cefnogi arloesedd gwych yng Nghymru.

A chredaf na fu erioed amser gwell i arddangos yr arloesedd hwn ac i arddangos beth sydd gan Gymru i鈥檞 gynnig.

Yn 么l ym mis Medi, roedd hi鈥檔 fraint o鈥檙 mwyaf i helpu i groesawu arweinyddion y byd i Gymru ar gyfer Uwchgynhadledd NATO.

Ni ellir gorbwysleisio pa mor fawr oedd y digwyddiad hwnnw 鈥� y gwir amdani yw mai dyna鈥檙 cynulliad mwyaf o arweinyddion rhyngwladol i ddod i鈥檙 DU erioed.

Ac roedd hi鈥檔 hyfryd gweld Cymru yn ganolbwynt i hyn i gyd a gweld Cymru yn disgleirio. Credaf i arweinyddion y byd fynd adref heb unrhyw amheuaeth ynghylch ansawdd y cynhyrchion, y gwasanaethau a鈥檙 croeso sydd ar gael yma yng Nghymru. Roedd ein proffil byd-eang wedi cyrraedd ei uchafbwynt.

Rwy鈥檔 benderfynol ein bod yn adeiladu ar hyn i sicrhau bod gennym ni etifeddiaeth economaidd barhaol.

Dyna pam y mae Uwchgynhadledd Fuddsoddi鈥檙 DU sy鈥檔 dod i Westy鈥檙 Celtic Manor yr wythnos nesaf mor bwysig.

Er mwyn pwysleisio pam bod Cymru yn lle mor wych i fuddsoddi ynddo.

Bydd rhai o鈥檙 datblygiadau arloesol mwyaf technolegol sydd ar gael unrhyw le yn y byd yn cael eu harddangos yno i gynulleidfa fyd-eang.

Datblygiadau arloesol a ddechreuodd yng Nghymru, a ddatblygwyd yng Nghymru ac a weithgynhyrchwyd yng Nghymru.

Bydd arweinyddion busnes o rai o鈥檙 cwmn茂au mwyaf llwyddiannus sy鈥檔 gweithredu ledled y byd yn cael gweld bod y dechnoleg sy鈥檔 rhedeg mwy na hanner holl ffonau symudol y byd yn cael ei gwneud yng Nghasnewydd, De Cymru.

Byddant yn cael gweld y Raspberry Pi 鈥� y cyfrifiadur maint cerdyn credyd a gaiff ei wneud yng Nghymru ac sydd wedi bod yn llwyddiant allforio ysgubol.

Ac fe ddangosir iddynt fod adeiladau鈥檙 dyfodol - a fydd yn gallu cynhyrchu eu hynni eu hunain 鈥� yn cael eu harloesi yng Nghymru.

Ond y brif neges rwy鈥檔 gobeithio y byddant yn ei chyfleu i鈥檞 cwmn茂au yw bod Cymru yn wlad uchelgeisiol, bod ganddi economi sy鈥檔 edrych tua鈥檙 dyfodol, ei bod yn diwallu anghenion busnesau鈥檙 oes sydd ohoni ac yn datblygu atebion ar gyfer y dyfodol. Mae heddiw yn nodi dechrau Wythnos Allforio鈥檙 Llywodraeth, lle bydd Masnach a Buddsoddi y DU yn tynnu sylw at y cymorth sydd ar gael i fusnesau, fel rhaglenni cymorth masnachol, help gydag ymchwil i鈥檙 farchnad ac yn nodi cysylltiadau dramor.

Rwyf am i bob cwr o鈥檙 byd feddwl am Gymru fel lle gwych i gynnal busnes ac fel lle gwych i fuddsoddi ynddo. Fy ngweledigaeth i ar gyfer Cymru yw ei bod yn wlad nad yw bob amser ar ei h么l hi o ran tueddiadau economaidd cenedlaethol, gwlad sydd ar flaen y gad.

Mae diweithdra yn gostwng yng Nghymru ers dwy flynedd. Rydym yn gweld gostyngiadau yn nifer y cartrefi lle nad oes unrhyw un yn gweithio ac rydym yn gweld swyddi yn cael eu creu ar gyfradd gyffrous.

Cafodd un o鈥檙 ystadegau pwysicaf i mi ei weld eleni, a gafodd braidd ddim sylw yn y cyfryngau yng Nghymru, ei ryddhau bythefnos yn 么l a ddangosodd fod 43,000 yn llai o gartrefi yng Nghymru lle nad yw鈥檙 un person yno yn gweithio o gymharu 芒 phedair blynedd yn 么l.

Mae hynny鈥檔 golygu bod degau ar filoedd yn fwy o blant yn tyfu i fyny yng Nghymru yn gweld eu mam neu eu tad yn mynd allan i weithio.

Dyna sy鈥檔 fy nghyffroi i.

Nid dim ond siarad am ddamcaniaeth economaidd yr ydym ni. Rydym ni鈥檔 siarad am newid gwirioneddol o fewn cymunedau ac o fewn teuluoedd yng Nghymru. Dyma鈥檙 math o newid a鈥檓 denodd at wleidyddiaeth. Adfywio economaidd a chymdeithasol. Ond dim ond gyda sector preifat ffyniannus, gyda busnesau sy鈥檔 gwneud mwy, sy鈥檔 masnachu mwy ac yn tyfu o flwyddyn i flwyddyn y gall hyn ddigwydd.

Dyna sy鈥檔 ysgogi鈥檙 adferiad economaidd yng Nghymru. A dyna pam bod fy Mwrdd Cynghori Economaidd newydd, sy鈥檔 cyfarfod heddiw am y tro cyntaf, yn cynnwys arbenigwyr busnes ledled Cymru i鈥檔 helpu ni yn Swyddfa Cymru ond hefyd ar draws Llywodraeth y DU i ddeall a mynd i鈥檙 afael ag anghenion a dyheadau busnesau yng Nghymru.

Oherwydd dim ond drwy ymgynghori 芒 chi a gweithio gyda chi y gallwn ni fynd i鈥檙 afael 芒鈥檙 materion sy鈥檔 wynebu Cymru. Gwyddom fod angen i ni sefyll ochr yn ochr 芒 busnesau er mwyn gwireddu ein gweledigaeth hirdymor i Gymru.

Mae gen i uchelgais i Gymru. Mae gen i uchelgais i Gymru lwyddo a chredaf fod gennym ni鈥檙 gallu, yr adnoddau a鈥檙 potensial yn ein gwlad i wneud hynny. I ddod yn wlad gryfach, fwy hyderus, sy鈥檔 edrych tuag allan ac yn sicrhau canlyniadau gwell i鈥檔 plant a鈥檜 plant nhw ar 么l hynny.

Diolch yn fawr iawn.