188体育

Rhoi gwybod eich bod yn hunangyflogedig

Yn eich cyfrif Credyd Cynhwysol, rhowch wybod eich bod yn hunangyflogedig os ydych yn:

• masnachu trwy gwmni cyfyngedig
• is-gontractwr neu gontractwr
• gweithio i chi鈥檆h hunan
• yn yr 鈥榚conomi gig鈥�, fel contractau tymor byr a thros dro

Mae angen i chi roi gwybod am eich statws gwaith fel eich bod yn cael y swm cywir o Gredyd Cynhwysol.

Gofalwyr maeth

Nid yw Credyd Cynhwysol yn ystyried gofal maeth fel hunangyflogaeth. Nid oes angen i chi roi gwybod i ni am eich lwfans gofal maeth fel incwm hunangyflogedig. Nid ydym yn defnyddio鈥檆h lwfans gofal maeth i gyfrifo faint o Gredyd Cynhwysol a gewch.

Cyfweliad hunangyflogaeth

Pan fyddwch yn rhoi gwybod i ni eich bod yn hunangyflogedig, byddwn yn gofyn i chi fynychu cyfweliad hunangyflogaeth gydag anogwr gwaith.

Yn y cyfweliad hwn byddwn yn penderfynu os:

• ydych yn 鈥榟unangyflogedig 芒 th芒l鈥�

• rydych yn gymwys am 鈥榞yfnod cychwyn busnes鈥�

• gallai eich busnes gael strwythur tebyg i unig fasnachwr, os ydych chi鈥檔 gyfarwyddwr cwmni

Os nad ydych yn dod i鈥檙 cyfweliad hwn, efallai na fyddwch yn gallu cael Credyd Cynhwysol.

Beth mae bod yn 鈥榟unangyflogedig 芒 th芒l鈥� yn ei olygu

Yn eich cyfweliad hunangyflogaeth, byddwn yn penderfynu os ydych yn 鈥榟unangyflogedig 芒 th芒l鈥�.

Rydych yn 鈥榟unangyflogedig 芒 th芒l鈥� os mae eich gwaith hunangyflogedig:

• yn eich prif swydd neu brif ffynhonnell incwm

• yn drefnus, er enghraifft rydych yn cadw cofnodion o鈥檆h gweithgarwch busnes

• wedi ei ddatblygu, er enghraifft mae gennych gynllun busnes neu rydych yn hysbysebu y gwaith rydych yn ei wneud

• yn rheolaidd, er enghraifft mae gennych waith sefydlog nawr ac yn y dyfodol

• yn disgwyl gwneud elw

Os allwch brofi鈥檙 holl bethau hyn, byddwch yn cael eich ystyried fel 鈥榟unangyflogedig 芒 th芒l鈥�. Mae hwn yn golygu nid oes angen i chi chwilio am waith arall.

Os na allwch brofi鈥檙 holl bethau hyn, efallai bydd angen i chi chwilio am waith arall os ydych am hawlio Credyd Cynhwysol.

Beth sydd angen i chi ddod gyda chi

Dewch 芒 gymaint o dystiolaeth ag y gallwch i鈥檆h apwyntiad. Gall y rhain fod yn gop茂au papur neu ddigidol.

Manylion busnes

Bydd angen i chi ddangos tystiolaeth o fanylion eich busnes.

Gall hyn gynnwys:

• enw鈥檙 busnes

• cyfeiriad y busnes

• y dyddiad wnaethoch ddechrau gwneud busnes

• eich Cyfeirnod Unigryw y Trethdalwr (UTR) gan CThEF, os oes gennych un

• rhif cofrestru TAW, os ydych wedi cofrestru am TAW

Cofnodion busnes

Bydd angen i chi ddod 芒鈥檆h cofnodion busnes gyda chi.

Gall hyn gynnwys:

• anfonebau

• derbynebau

• datganiadau banc

• ffurflenni treth

• cofnodion cwsmeriaid, cyflenwyr neu gontractau

Gweithgarwch busnes

Bydd angen i chi ddangos tystiolaeth o weithgarwch eich busnes. Gall hyn gynnwys:

• gwefan eich busnes

• cyfrifon cyfryngau cymdeithasol eich busnes

• unrhyw weithgarwch neu ddeunyddiau marchnata

• cynllun neu bortffolio busnes

Tystiolaeth arall i gefnogi鈥檆h cais

Gallwch hefyd ddod 芒 thystiolaeth arall i鈥檆h apwyntiad a all gefnogi eich gwaith hunangyflogedig.

Gall hyn gynnwys:

• lythyrau gan CThEF a ffynonellau swyddogol eraill

• slipiau cyflog, os ydych yn gweithio i rywun arall yn ogystal 芒 bod yn hunangyflogedig

• tystysgrifau busnes, fel ar gyfer yswiriant neu achrediad proffesiynol

Beth yw ystyr 鈥榣lawr isafswm incwm鈥� os ydych yn hunangyflogedig 芒 th芒l

Y llawr isafswm incwm yw鈥檙 swm o arian bydd person cyflogedig mewn sefyllfa debyg i chi yn ei ennill ar y Cyflog Byw Cenedlaethol neu Isafswm Cyflog Cenedlaethol, ar 么l tynnu treth ac Yswiriant Gwladol.

Byddwch yn darganfod beth yw eich llawr isafswm incwm yn eich cyfweliad hunangyflogaeth.

Os ydych yn ennill mwy na鈥檙 llawr isafswm incwm, byddwn yn cyfrifo鈥檆h taliad Credyd Cynhwysol gan ddefnyddio eich incwm gwirioneddol.

Os ydych yn ennill llai na鈥檙 llawr isafswm incwm, byddwn yn cyfrifo鈥檆h taliad gan ddefnyddio鈥檙 llawr isafswm incwm. Byddwn dim ond yn gwneud hyn os ydych:

• yn hunangyflogedig 芒 th芒l, ac

• nid ydych mewn cyfnod cychwyn busnes

Os yw鈥檙 llawr isafswm incwm yn berthnasol i chi, ac mae鈥檆h incwm yn is na鈥檙 llawr, yna bydd eich taliad Credyd Cynhwysol yn is nag y bydd os byddwn wedi seilio鈥檙 taliad ar eich incwm gwirioneddol. Gallai hyn olygu y bydd angen i chi chwilio am waith ychwanegol.

Os ydych yn gymwys am 鈥榞yfnod cychwyn busnes鈥�

Yn eich cyfweliad hunangyflogaeth, byddwn yn penderfynu a ydych yn gymwys am gyfnod cychwyn busnes.

Mae cyfnod cychwyn busnes am hyd at 12 mis, lle gallwch ganolbwyntio ar dyfu eich busnes.

Byddwch yn gymwys am gyfnod cychwyn busnes os:

• nad ydych wedi bod yn hunangyflogedig 芒 th芒l yn flaenorol tra鈥檔 hawlio Credyd Cynhwysol, ac

• rydych yn cymryd camau gweithredol i gynyddu eich incwm hunangyflogaeth

Yn ystod eich cyfnod cychwyn busnes:

• ni fydd angen i chi chwilio am, na fod ar gael am, waith arall

• byddwn yn cyfrifo鈥檆h taliad Credyd Cynhwysol drwy ddefnyddio鈥檆h enillion misol gwirioneddol

• byddwch yn cael cefnogaeth gan anogwr gwaith sydd wedi鈥檜 hyfforddi i weithio gyda phobl hunangyflogedig

Rhaid i chi:

• ddod i gyfarfodydd gyda鈥檆h anogwr gwaith bob ychydig o fisoedd

• dangos tystiolaeth eich bod yn cymryd camau gweithredol i gynyddu eich enillion hunangyflogedig

Os na fyddwch yn dod i鈥檙 cyfarfodydd hyn, neu os na allwch ddangos y dystiolaeth hyn, gellid dod 芒鈥檆h cyfnod cychwyn i ben yn gynnar.

Os bydd eich gwaith hunangyflogedig yn newid, mae gennych hawl i gyfnod cychwyn busnes arall os:

• mae鈥檔 fwy na 5 mlynedd ers eich cyfnod cychwyn busnes diwethaf, a

• mae eich busnes hunangyflogedig newydd ar gyfer masnach, proffesiwn neu alwedigaeth wahanol

Rhoi gwybod am incwm a threuliau busnes

Mae鈥檔 rhaid i chi roi gwybod am incwm a threuliau i Gredyd Cynhwysol bob mis.

Rhaid i chi wneud hyn hyd yn oed os:

• nid hunangyflogaeth yw eich prif waith neu brif ffynhonnell incwm

• nid yw Credyd Cynhwysol yn eich ystyried yn 鈥榟unangyflogedig 芒 th芒l鈥�

• nid oes gennych unrhyw incwm na threuliau

Mae mwy o arweiniad am roi gwybod am eich incwm a threuliau o hunangyflogaeth. Mae hyn yn cynnwys sut i gyfrifo鈥檆h incwm, a鈥檙 treuliau y gallwch eu cynnwys.

Cadw cofnodion busnes

Bydd angen i chi gadw cofnod cywir o:

• incwm, neu unrhyw daliadau i鈥檆h busnes

• treuliau, neu unrhyw daliadau a wnaethoch o鈥檆h busnes

Darllenwch fwy am gadw cofnodion at ddibenion treth.

Sut mae eich taliadau Credyd Cynhwysol yn cael eu cyfrifo

I gyfrifo eich taliad Credyd Cynhwysol, byddwn yn defnyddio pa bynnag swm sy鈥檔 uwch (oni bai eich bod mewn cyfnod cychwyn busnes):

• eich llawr isafswm incwm, neu

• eich cyfanswm incwm ar gyfer y cyfnod adrodd misol

Eich cyfanswm incwm ar gyfer cyfnod adrodd misol yw鈥檙 holl arian rydych wedi derbyn yn ystod y cyfnod hwnnw, gan gynnwys unrhyw:

• enillion cyflogaeth

• enillion hunangyflogaeth

• incwm ychwanegol a enillir

• incwm goddefol, fel pensiwn

Rydym yn cyfrifo鈥檆h incwm hunangyflogedig drwy:

• ychwanegu cyfanswm yr incwm rydych chi鈥檔 ei adrodd o鈥檆h busnes, a

• thynnu unrhyw dreuliau a ganiateir

Rhaid i chi rhoi gwybod am eich incwm a threuliau鈥檔 gywir a rhoi gwybod i ni am unrhyw newidiadau i鈥檆h sefyllfa. Os nad ydych yn gwneud hyn, gallwch gael sancsiwn.

Darllenwch fwy am sut mae Credyd Cynhwysol yn cael ei gyfrifo.

Elw a cholledion

Efallai y bydd eich enillion hunangyflogaeth yn amrywio bob cyfnod adrodd misol. Bydd Credyd Cynhwysol yn edrych ar eich enillion dros nifer o gyfnodau adrodd i helpu cadw eich taliadau鈥檔 gyson.

Os ydych yn hunangyflogedig ac yn gwneud colled, caiff y golled ei gario drosodd tan eich bod yn gwneud elw. Mae hyn yn golygu y byddwch yn cael mwy o Gredyd Cynhwysol tan fod y golled wedi鈥檌 adennill.

Bob mis rydych yn rhoi gwybod am elw, byddwn yn defnyddio hyn i gydbwyso unrhyw golledion blaenorol. Byddwn yn parhau i wneud hyn tan:

• fydd eich elw wedi adennill eich holl golledion, neu

• rydych yn stopio bod yn hunangyflogedig

Mae terfyn hefyd i鈥檙 cyfanswm y gallwch ennill cyn i chi beidio 芒 derbyn Credyd Cynhwysol am y mis. Os ydych yn ennill 拢2,500 neu fwy dros y terfyn hyn, bydd gennych 鈥榚nillion dros ben鈥�.

Os ydych yn ennill 拢2,500 neu fwy dros eich terfyn

Os ydych yn ennill 拢2,500 neu fwy dros eich terfyn yna:

• ni fyddwch yn cael Credyd Cynhwysol

• bydd y swm dros 拢2,500 yn cael ei gyfrif fel enillion yn y cyfnod asesu nesaf

Byddwch yn parhau i gael dim Credyd Cynhwysol nes bod eich enillion (gan gynnwys yr hyn sydd wedi鈥檌 gario drosodd) yn gostwng o dan y terfyn ac rydych yn gymwys am Gredyd Cynhwysol eto.

Gallwch ddarllen mwy ar sut mae eich enillion yn effeithio ar eich taliadau

Os ydych yn hawlio gyda phartner

Os ydych yn byw gyda phartner, mae鈥檔 rhaid i鈥檙 ddau ohonoch hawlio Credyd Cynhwysol.

Os yw鈥檆h partner yn gweithio

Gall enillion eich partner effeithio ar lefel y llawr isafswm incwm sy鈥檔 berthnasol i鈥檆h cais mewn amgylchiadau penodol.

Os yw鈥檆h partner hefyd yn hunangyflogedig 芒 th芒l

Bydd gan y ddau ohonoch lawr isafswm incwm eich hun, wedi鈥檌 gyfrifo鈥檔 dibynnu ar eich amgylchiadau. Mae鈥檙 rhain yn cael eu cyfuno i gyfrifo eich taliad Credyd Cynhwysol ar y cyd.

Rhowch wybod i ni os bydd rhywbeth yn newid

Gallwch ddefnyddio eich cyfrif Credyd Cynhwysol i roi gwybod am unrhyw newid i鈥檆h sefyllfa os yw鈥檔 effeithio ar eich gwaith hunangyflogedig.

Dywedwch wrthym cyn gynted 芒 phosibl os:

• ydych yn cau eich busnes
• rydych yn lleihau faint o waith hunangyflogedig rydych yn ei wneud a faint rydych yn ei ennill yn sylweddol ac yn barhaol
• rydych yn cynyddu faint o waith hunangyflogedig rydych yn ei wneud a faint rydych yn ei ennill yn sylweddol ac yn barhaol
• oes gennych newidiadau tymhorol sy鈥檔 effeithio ar eich busnes
• nad ydych yn gallu gweithio mwyach
• rydych yn dechrau busnes gwahanol
• rydych yn cymryd gwaith cyflogedig

Os ydych yn cau eich busnes neu鈥檔 lleihau faint o waith hunangyflogedig rydych yn ei wneud yn sylweddol, efallai y bydd angen i chi gwrdd 芒鈥檆h anogwr gwaith i ddangos tystiolaeth o鈥檙 newidiadau.

Mae鈥檔 rhaid i chi hefyd ddweud wrth CThEF am newid i鈥檆h busnes.

Cysylltwch 芒 ni gan ddefnyddio eich cyfrif ar-lein neu linell gymorth Credyd Cynhwysol.