Policy paper

Terrorism (Protection of Premises) Bill: Standard duty requirements factsheet (Welsh)

Updated 3 April 2025

Mae鈥檙 daflen ffeithiau hon yn esbonio鈥檙 gofynion ar gyfer personau sy鈥檔 gyfrifol am safleoedd dyletswydd safonol o dan y Bil Terfysgaeth (Diogelu Mangre). Gellir dod o hyd i ragor o wybodaeth am ba safle sy鈥檔 ddarostyngedig i ofynion dyletswydd safonol yn y daflen ffeithiau 聽cwmpas (mangre). Cyfeirir at safleoedd dyletswydd safonol hefyd fel yr 鈥榟aen safonol鈥�.

Nod y gofynion yw sicrhau bod y rhai sy鈥檔 gyfrifol am safleoedd dyletswydd safonol yn fwy parod i ymateb i ymosodiad terfysgol fel y gall pobl sy鈥檔 gweithio ar y safle gymryd camau a allai achub bywydau a lleihau niwed. Y gofynion haen safonol yw:

1. Hysbysiad

Bydd gofyn i鈥檙 person cyfrifol am safleoedd dyletswydd safonol hysbysu Awdurdod y Diwydiant Diogelwch (SIA) pan fyddant yn dod yn gyfrifol am y fangre honno. Rhaid iddynt hefyd hysbysu鈥檙 SIA pan fyddant yn peidio 芒 bod yn gyfrifol.

Bydd y rheoliadau鈥檔 nodi鈥檙 cyfnod amser gofynnol ar gyfer hysbysu鈥檙 SIA, a pha wybodaeth y mae鈥檔 rhaid ei darparu am y person cyfrifol a鈥檙 safle.

2. Gweithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd

Bydd yn ofynnol i鈥檙 person cyfrifol ar gyfer safleoedd dyletswydd safonol sicrhau, cyn belled ag y bo鈥檔 rhesymol ymarferol, fod gweithdrefnau diogelu cyhoeddus priodol ar waith yn y fangre.

Mae gweithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd yn weithdrefnau o fath a nodir yn y bil y gellir disgwyl iddynt leihau鈥檙 risg o niwed corfforol i unigolion os bydd gweithred derfysgol yn digwydd yn y fangre neu yn y cyffiniau. Maent yn weithdrefnau i鈥檞 dilyn gan bobl sy鈥檔 gweithio yn y fangre lle maent yn amau bod gweithred derfysgol yn digwydd, neu ar fin digwydd, yn y safle neu yn y cyffiniau.

Y pedwar math o weithdrefnau y mae鈥檔 rhaid eu rhoi ar waith, fel y bo鈥檔 briodol ac sy鈥檔 rhesymol ymarferol, yw:

  • Gwac谩u: Y broses o gael pobl allan o鈥檙 safle yn ddiogel

  • Mewnfudiad: Y broses o ddod 芒 phobl yn ddiogel i mewn i鈥檙 fangre neu i rannau diogel.

  • Cloi: Y broses o sicrhau鈥檙 safle i sicrhau bod mynediad unrhyw ymosodwr yn cael ei gyfyngu neu ei atal e.e. drysau cloi, cau caeadau neu ddefnyddio rhwystrau.

  • Cyfathrebiad: Y broses o rybuddio pobl ar y safle i鈥檞 symud i ffwrdd o unrhyw berygl.

Wrth ystyried y gweithdrefnau sydd ar waith, bydd angen i鈥檙 person cyfrifol ystyried yr hyn sy鈥檔 briodol ac yn rhesymol ymarferol ar gyfer ei safle. Bydd hyn yn golygu ystyried natur y safle a鈥檙 adnoddau sydd ar gael. Nid yw鈥檙 bil yn gofyn am newidiadau corfforol na phrynu offer ar safleoedd dyletswydd safonol.

Mae鈥檙 gofyniad wedi鈥檌 ddylunio gyda鈥檙 bwriad o fod yn syml i鈥檙 person cyfrifol ei ddilyn a bydd y llywodraeth yn darparu canllawiau i gefnogi鈥檙 gwaith o ystyried gweithdrefnau amddiffyn y cyhoedd sy鈥檔 rhesymol ymarferol.

Fel rhan o sicrhau bod gweithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd ar waith, rhaid i bobl sy鈥檔 gweithio yn y safle fod yn ymwybodol o鈥檙 gweithdrefnau fel y gallant fod yn barod i鈥檞 rhoi ar waith. Er enghraifft, ni fyddai鈥檔 ddigonol cael gweithdrefn gwac谩u ar waith pe na bai unrhyw un sy鈥檔 gweithio ar y safle yn deall sut i鈥檞 ddilyn.

2.1 Mathau o weithredoedd terfysgol

Er mwyn datblygu gweithdrefnau amddiffyn y cyhoedd yn effeithiol, bydd angen i鈥檙 person cyfrifol ar gyfer safleoedd dyletswydd safonol ystyried y gwahanol fathau o ymosodiad terfysgol a allai ddigwydd yn eu lleoliad a sut mae鈥檙 gweithdrefnau sydd ar waith yn lleihau鈥檙 risg o niwed a achosir gan ymosodiadau o鈥檙 fath.

Bydd y llywodraeth yn darparu canllawiau cynhwysfawr i ddeall mathau perthnasol o fethodolegau ymosodiad terfysgol.

2.2 Yn rhesymol ymarferol

Mae hynny鈥檔 rhesymol ymarferol yn gysyniad a geir mewn cyfundrefnau eraill, megis Diogelwch T芒n ac Iechyd a Diogelwch. Wrth benderfynu beth sy鈥檔 rhesymol ymarferol, bydd angen i鈥檙 person cyfrifol ystyried ei amgylchiadau penodol, gan gynnwys natur y safle a鈥檙 adnoddau sydd ar gael iddynt.

Efallai na fydd y gweithdrefnau penodol a roddir ar waith mewn un lleoliad yn briodol ac yn rhesymol ymarferol mewn un arall. Er enghraifft, bydd y gweithdrefnau yn amrywio mewn siop a all ddisgwyl yn rhesymol i gael dim mwy na 200 o bobl ar y safle ar unrhyw un adeg o fwyty sy鈥檔 gallu eistedd 400 o bobl. Dylid teilwra gweithdrefnau ar gyfer amgylchiadau penodol y safle. Er enghraifft:

Gall siop 200 o bobl asesu ei bod yn briodol ac yn rhesymol ymarferol rhoi鈥檙 gweithdrefnau diogelu cyhoeddus canlynol ar waith:

  • Gwagio - bydd un llwybr drwy鈥檙 brif fynedfa sy鈥檔 arwain i鈥檙 maes parcio ym mlaen y siop ac un arall drwy鈥檙 drws cefn sy鈥檔 arwain i mewn i ardal allanol.
  • Invacuation - dewch ag unigolion i mewn i brif lawr y siop ac i鈥檙 ystafell storio gefn, sydd 芒 ffenestri diogel a chlo modern sy鈥檔 cael ei wirio鈥檔 rheolaidd.
  • Cyfnod clo - ni fyddai angen proses soffistigedig. O鈥檙 herwydd, mae鈥檔 ddigon i berson enwebedig ddefnyddio鈥檙 clo ar y drws ffrynt pe bai ymosodiad yn digwydd y tu allan.
  • Cyfathrebu - cyfarfod drwy nodi鈥檙 gweithdrefnau uchod mewn crynodeb un dudalen a chylchredeg gydag unigolion perthnasol sy鈥檔 gweithio yn y siop.
  • Gweithgareddau ategol - rhoddir poster sy鈥檔 crynhoi鈥檙 gweithdrefnau mewn ardal staff breifat o鈥檙 siop ac mae llinell dir yn bresennol.
  • Mae鈥檙 gweithdrefnau yn cael eu hadolygu鈥檔 flynyddol.

  • Gall bwyty 400 o seddi asesu ei bod yn briodol ac yn rhesymol ymarferol rhoi鈥檙 gweithdrefnau canlynol ar waith:
  • Gwagio - Bydd un llwybr trwy鈥檙 brif fynedfa sy鈥檔 arwain at balmant cyhoeddus ac un arall trwy ddrws ochr sy鈥檔 arwain i mewn i glust.
  • Invacuation - dod ag unigolion i mewn i鈥檙 prif ardal bwyty ac, os oes angen, i amrywiaeth o feysydd staff.
  • Cyfnod clo - unigolion enwebedig yn gwybod pryd (h.v. pan fydd eu rheolwr sifft yn eu cyfarwyddo) a sut i gloi drysau a barricade yn gyflym, cau caeadau ffenestri a diffodd goleuadau.
  • Cyfathrebiad - bodlonir drwy sicrhau bod staff yn gwybod pwy fydd yn rhoi gweithdrefnau ar waith (rheolwr shifft) ac yn cynllunio suti gyfathrebu gyda cwsmeriaid fyddai鈥檔 bresennol yn y bwyty, pe bai ymosodiad yn digwydd.

  • Cefnogi gweithgaredd - darperir briff ymwybyddiaeth fer i aelodau newydd o staff ar weithdrefnau鈥檙 bwyty yn ystod y cyfnod sefydlu (ochr yn ochr 芒 mewnbynnau iechyd a diogelwch t芒n).
  • Mae鈥檙 gweithdrefnau yn cael eu hadolygu鈥檔 flynyddol.

2.3 Gweithdrefnau effeithiol

Bydd angen cyfleu鈥檙 gweithdrefnau yn effeithiol i bawb sydd eu hangen i ddarparu ymateb effeithiol i ddigwyddiad a amheuir. Gall hyn gynnwys gweithwyr, gwirfoddolwyr a chontractwyr yn ogystal 芒鈥檙 rhai sy鈥檔 llogi eiddo. Bydd y ffordd y caiff pobl wybod am weithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd yn dibynnu ar amgylchiadau penodol y safle (gan gynnwys natur eu defnydd a鈥檙 mathau o bobl sy鈥檔 gweithio yno) ac adnoddau鈥檙 person cyfrifol. Er enghraifft, efallai y bydd y person cyfrifol yn ei gwneud yn ofynnol i weithwyr perthnasol fynychu rhaglen hyfforddiant.