Oczy, serce, biodra i j膮dra (badanie lekarskie)
Zaktualizowano 15 kwietnia 2025
Applies to England
NHS zaleca badania fizykalne noworodk贸w.
1. Cel badania przesiewowego
W ci膮gu 72 godzin po urodzeniu dziecka proponowane jest jego pe艂ne badanie fizykalne. Obejmuje ono cztery okre艣lone badania przesiewowe, kt贸rych celem jest wykrycie, czy dziecko ma problem z oczami, sercem, biodrami lub, w przypadku ch艂opc贸w, j膮drami, tak aby mo偶na by艂o jak najwcze艣niej przeprowadzi膰 odpowiednie badania i zastosowa膰 w艂a艣ciwe leczenie.
Badania przesiewowe s膮 przeprowadzane ponownie mi臋dzy 6. a 8. tygodniem 偶ycia dziecka, gdy偶 niekt贸re ze schorze艅 zaczynaj膮 si臋 pojawia膰 lub staj膮 si臋 widoczne dopiero w tym czasie.
2. Informacje dotycz膮ce tych schorze艅
Celem ka偶dej z cz臋艣ci badania fizykalnego jest wykrycie innego schorzenia.
Oczy
U 2-3 noworodk贸w na 10 000 wyst臋puj膮 problemy z oczami wymagaj膮ce leczenia. Podczas tego badania sprawdzany jest wygl膮d i ruch ga艂ek ocznych. G艂贸wnym celem badania przesiewowego jest ewentualne wykrycie za膰my (choroby prowadz膮cej do zm臋tnienia soczewki oka). Badanie nie wykazuje, jak dobrze dziecko widzi.
Serce
Przeprowadzane jest og贸lne badanie serca dziecka, dzi臋ki kt贸remu wykrywane s膮 w nim szmery. S膮 to d藕wi臋ki wywo艂ane przep艂ywem krwi przez serce. W niemal wszystkich takich przypadkach serce dzia艂a prawid艂owo. Szmery wyst臋puj膮 powszechnie u noworodk贸w i nie zawsze oznaczaj膮 problem. Niemniej jednak ok. 1 na 200 noworodk贸w ma problem z sercem, kt贸ry wymaga leczenia.
Biodra
Dzieci mog膮 urodzi膰 si臋 z nieprawid艂owo uformowanymi stawami biodrowym, co bez odpowiedzniego leczenia mo偶e prowadzi膰 do utykania i problem贸w ze stawami. Oko艂o 1-2 noworodki na 1000 ma problemy z biodrami wymagaj膮ce leczenia.
闯膮诲谤补
U ch艂opc贸w bada si臋, czy j膮dra znajduj膮 si臋 we w艂a艣ciwym miejscu. Zst臋powanie j膮der do moszny mo偶e potrwa膰 kilka miesi臋cy. U 1 na 100 ch艂opc贸w j膮dra nie zst臋puj膮 do moszny, co wymaga leczenia w celu ograniczenia ryzyka wyst膮pienia problem贸w w p贸藕niejszym 偶yciu np. obni偶onej p艂odno艣ci.
3. Badanie przesiewowe
Wykwalifikowany pracownik s艂u偶by zdrowia przeprowadzi badanie fizykalne dziecka i zada pytania dotycz膮ce jego og贸lnego samopoczucia.
Do okre艣lonej cz臋艣ci badania dziecko nale偶y rozebra膰. Podczas badania pracownik s艂u偶by zdrowia:
- przyjrzy si臋 oczom dziecka, zwracaj膮c uwag臋 na ich wygl膮d i ruchy
- os艂ucha serce dziecka za pomoc膮 stetoskopu w celu wykrycia d藕wi臋k贸w wydawanych przez serce
- zbada biodra dziecka pod k膮tem prawid艂owego dzia艂ania staw贸w
- zbada j膮dra u ch艂opc贸w, aby sprawdzi膰, czy znajduj膮 si臋 we w艂a艣ciwym miejscu.
Te badania przesiewowe s膮 wykonywane w ci膮gu 72 godzin po narodzinach dziecka oraz ponownie, mi臋dzy 6. a 8. tygodniem 偶ycia dziecka.
4. Bezpiecze艅stwo badania
Z tym badaniem nie wi膮偶e si臋 偶adne ryzyko.
5. Decyzja o poddaniu dziecka badaniom przesiewowym nale偶y do Ciebie
Celem badania jest wczesne wykrycie wszelkich problem贸w, tak aby mo偶na by艂o jak najszybciej wdro偶y膰 leczenie.
Dlatego og贸lne badanie fizykalne obejmuj膮ce to badanie przesiewowe jest zalecane u dziecka.
6. Rezygnacja z badania
Mo偶esz zdecydowa膰 o przeprowadzeniu u dziecka bada艅 pod k膮tem wszystkich lub wybranych schorze艅. Wszelkie w膮tpliwo艣ci nale偶y om贸wi膰 z po艂o偶n膮 oraz pracownikiem s艂u偶by zdrowia proponuj膮cym wykonanie badania.
7. Mo偶liwe wyniki
Zazwyczaj nie wykrywa si臋 偶adnych problem贸w. W przypadku ich wykrycia dziecko jest kierowane do dalszej oceny i na dalsze badania, o ile to b臋dzie konieczne.
8. Wyniki
Przeprowadzaj膮cy badanie pracownik s艂u偶by zdrowia natychmiast informuje o jego wynikach. W razie konieczno艣ci skierowania dziecka do dalszej oceny zostanie ona r贸wnie偶 om贸wiona podczas badania.
Wyniki badania zostan膮 zanotowane w dokumentacji medycznej dziecka oraz jego ksi膮偶eczce zdrowia (tzw. czerwonej ksi膮偶eczce). Dokument ten nale偶y przechowywa膰 w bezpiecznym miejscu i zawsze zabiera膰 go na wizyty lekarskie.
9. Informacje na temat niniejszej ulotki
Niniejsza ulotka zosta艂a opracowana przez agencj臋 Public Health England (PHE) w imieniu NHS.