Adroddiad corfforaethol

Br卯ff Gwybodaeth: Adennill Dyledion yn Uniongyrchol

Cyhoeddwyd 5 Awst 2015

Mae鈥檙 mwyafrif helaeth o drethdalwyr yn talu eu trethi yn llawn ac ar amser, ond mae lleiafrif yn gyson yn dewis peidio 芒 thalu, er bod ganddynt y modd i wneud hynny.

Mae鈥檙 br卯ff gwybodaeth hwn yn egluro sut y byddwn yn sicrhau chwarae teg trwy adennill dyledion treth neu ddyledion credydau treth yn uniongyrchol o gyfrifon banc a chymdeithas adeiladu鈥檙 lleiafrif hynny. Mae鈥檔 manylu sut bydd hyn yn gweithio鈥檔 ymarferol, a鈥檙 dulliau diogelu cadarn y byddwn yn eu defnyddio. Caiff y dulliau diogelu hyn eu hamlinellu mewn manylder yn adran 4.

1. Pam fod adennill dyled yn bwysig?

Mae鈥檔 rhaid i unigolion a busnesau dalu鈥檙 dreth sy鈥檔 ddyledus, neu ddychwelyd gordaliadau credydau treth, neu fel arall mae鈥檔 annheg ar y mwyafrif gonest. Mae鈥檙 arian yr ydym yn ei gasglu yn hanfodol i ariannu gwasanaethau cyhoeddus.

Mae鈥檙 mwyafrif helaeth o bobl yn talu eu trethi yn llawn ac ar amser. Y llynedd, cafwyd 拢517.7 biliwn gan tua 45 miliwn o drethdalwyr unigol a 5.2 miliwn o fusnesau. Talwyd tua 90% ar amser ond ni thalwyd tua 拢50 biliwn, a daeth yn ddyled.

Mae angen anogaeth ar rai pobl neu nodyn atgoffa ychwanegol i dalu鈥檙 hyn sydd arnynt, ac mae nifer sylweddol o bobl yn talu unwaith y byddwn yn dechrau mynd ar drywydd yr arian sy鈥檔 ddyledus. Y llynedd, cysylltwyd 芒 thua 16 miliwn o ddyledwyr trwy lythyr, dros y ff么n, drwy neges destun neu drwy ddulliau eraill, gan gynnwys ymweliadau wyneb yn wyneb.

Mae Adennill Dyledion yn Uniongyrchol (DRD) yn effeithio ar nifer fach o unigolion a busnesau sy鈥檔 gwneud penderfyniad gweithredol i beidio 芒 thalu, neu i ohirio talu, yr arian sy鈥檔 ddyledus ganddynt, er bod ganddynt ddigon o arian yn eu cyfrifon. Rydym yn amcangyfrif y byddwn yn defnyddio鈥檙 pwerau hyn mewn nifer fach iawn o achosion (tua 11,000 o weithiau鈥檙 flwyddyn ymhlith mwy na 50 miliwn o drethdalwyr).

Mae nifer o awdurdodau treth ledled y byd yn gwneud hyn eisoes. Yn y DU, mae鈥檙 Adran Gwaith a Phensiynau (DWP) eisoes yn defnyddio p诺er tebyg ar gyfer y rheini sydd ar ei h么l hi gyda thaliadau cynnal plant.

2. Beth sy鈥檔 digwydd nawr?

Cyhoeddodd y llywodraeth yng Nghyllideb 2014 ei bod yn bwriadu caniat谩u i CThEM adennill dyledion treth a dyledion credydau treth gan bobl a busnesau, yn uniongyrchol o鈥檜 cyfrifon banc, drwy ddefnyddio鈥檙 broses DRD. Bu ymgynghoriad cyhoeddus ynghylch y cynigion rhwng 6 Mai a 29 Gorffennaf 2014. Derbyniwyd 124 ymateb.

Yn dilyn yr ymgynghoriad, gwnaeth y llywodraeth nifer o newidiadau i鈥檙 modd y bydd y broses DRD yn cael ei chyflwyno. Ymgynghorodd y llywodraeth hefyd ar ddeddfwriaeth ddrafft, a gwneud sawl addasiad yn dilyn trafodaethau hynod o ddefnyddiol 芒 rhanddeiliaid allanol. Mae鈥檙 llywodraeth bellach wedi cyflwyno鈥檙 ddeddfwriaeth ddrafft hon i鈥檙 Senedd ym Mil Cyllid yr Haf 2015 fel bo modd ei harchwilio鈥檔 fanwl.

3. Sut bydd hyn yn gweithio

Bydd y polisi hwn yn caniat谩u CThEM i adennill arian yn uniongyrchol o gyfrifon banc a chymdeithas adeiladu, ac arian a ddelir yng Nghyfrifon Cynilo Unigol (ISAs), dyledwyr sydd 芒 拢1,000 neu fwy o ddyled (yn ddibynol ar y dulliau diogelu sydd wedi鈥檜 manylu yn adran 4). Yn dilyn trafodaethau gyda rhanddeiliaid, cadarnhaodd y llywodraeth na fyddai adenill dyledion drwy鈥檙 broses DRD yn gymwys i gyfrifon cynilo unigol stociau a chyfranddaliadau.

Mae ein hymchwil yn dangos bod gan y dyledwyr y鈥檜 heffeithir gan y broses DRD, ddyled, ar gyfartaledd, o dros 拢7,000. Mae gan bron i hanner o鈥檙 dyledwyr hynny dros 拢20,00 yn eu cyfrifon.

4. Y dulliau diogelu

Mae鈥檙 llywodraeth yn cynnwys dulliau diogelu llym er mwyn sicrhau nad yw dyledwyr yn dioddef caledi gormodol unwaith y caiff arian ei dynnu鈥檔 uniongyrchol o鈥檜 cyfrifon, a bod diogelwch digonol ar gael ar gyfer cwsmeriaid sy鈥檔 agored i niwed. Mae hyn yn cynnwys:

  • dim ond cymryd camau yn erbyn y rhai sydd 芒 dyledion wedi eu sefydlu, sydd wedi mynd heibio鈥檙 amserlen ar gyfer apeliadau, ac sydd wedi anwybyddu ein hymdrechion i gysylltu dro ar 么l tro - mae gan unrhyw un sy鈥檔 dadlau鈥檙 swm sy鈥檔 ddyledus yr hawl awtomatig i apelio.
  • gwarantu y bydd pob dyledwr yn derbyn ymweliad wyneb yn wyneb gan asiantau CThEM, cyn y bydd eu dyledion yn cael eu hystyried ar gyfer cael eu hadennill drwy鈥檙 broses DRD - bydd y cyfarfod hwn yn rhoi cyfle pellach i ni:
    • adnabod y trethdalwr yn bersonol a chadarnhau鈥檙 ddyled
    • esbonio i鈥檙 dyledwyr yr hyn sydd arnynt, pam eu bod yn cael eu herlid am daliad, ac i drafod talu鈥檙 ddyled
    • trafod opsiynau ar gyfer setlo鈥檙 ddyled, gan gynnwys cynnig trefniant Amser i Dalu i鈥檙 dyledwr, lle bo hynny鈥檔 briodol
    • adnabod dyledwyr sydd mewn sefyllfa fregus a chynnig y cymorth iddynt gan d卯m arbenigol i鈥檞 helpu i setlo鈥檜 dyledion
  • dim ond dyledwyr sydd wedi derbyn yr ymweliad wyneb yn wyneb hwn, sydd heb eu hadnabod fel bod mewn sefyllfa fregus, sydd ag arian digonol yn y banc ac sydd yn dal i wrthod setlo eu dyledion, a fydd yn cael eu hystyried ar gyfer adennill dyled drwy鈥檙 broses DRD
  • dim ond yn ystyried defnyddio鈥檙 broses DRD ar y rheini sydd 芒 dyledion treth neu ddyledion credydau treth o fwy na 拢1,000
  • bob tro gadael o leiaf 拢5,000 yng nghyfrifon y dyledwyr, fel nad ydym yn atal arian sydd ei angen ar gyfer talu cyflogau, morgeisi neu dreuliau hanfodol y busnes neu鈥檙 cartref

Bu鈥檙 llywodraeth hefyd yn cryfhau goruchwyliaeth annibynnol o鈥檙 broses DRD a chydnabod yr angen i ddyledwyr cael gweithdrefnau clir yn eu lle os ydynt am apelio eu hachos. Mae hyn yn cynnwys:

  • rhoi cyfnod o 30 diwrnod (unwaith y dechreuir y broses o adennill dyledion) i ddyledwyr rhoi gwrthwynebiad i ni - caiff arian ei ddal yn y cyfrif ond ni throsglwyddir unrhyw arian i ni hyd nes bod y cyfnod hwn wedi mynd heibio, a gwneir penderfyniad ynghylch gwrthwynebiadau o fewn 30 diwrnod.
  • cyflwyno opsiwn i ddyledwyr apelio yn erbyn ein penderfyniad i Lys Sirol ar seiliau penodol, gan gynnwys caledi a hawliau trydydd parti
  • cryfhau ein gweithdrefnau llywodraethol ar gyfer y broses DRD, gan gynnwys goruchwyliaeth gan gomisiynwyr CThEM
  • ymrwymo i dryloywder gwell ar y p诺er hwn, a chyhoeddi ystadegau am y nifer o weithiau y mae鈥檙 p诺er hwn yn cael ei ddefnyddio ac apeliadau sy鈥檔 cael eu codi
  • adolygu鈥檙 broses DRD yn llawn ar 么l i鈥檙 polisi fod yn weithredol am ddwy flynedd, a gosod yr adroddiad hwn gerbron y Senedd

Bydd gennym linell ff么n arbennig ar gyfer apeliadau ac i bobl wneud trefniadau eraill i dalu eu dyledion.

5. Helpu鈥檙 rhai hynny sy鈥檔 wynebu gwir anhawster

Rydym yn gwybod bod rhai pobl yn profi gwir anhawster ariannol wrth dalu eu treth neu wrth glirio dyled. Mae hyn yn aml yn digwydd pan fydd eu bywyd yn cael ei effeithio gan ddigwyddiad personol mawr, eu busnes yn datblygu problem, neu eu bod wedi derbyn gordaliad credydau treth y mae鈥檔 rhaid ei ad-dalu.

Rydym fel mater o drefn yn defnyddio agwedd cydymdeimladol tuag at y rhai hynny sydd angen cefnogaeth ychwanegol.

Pan fydd pobl yn sylweddoli nad ydynt yn mynd i allu talu ar amser, neu os oes angen cymorth ychwanegol arnynt gyda鈥檜 trethi, rydym yn annog ein cwsmeriaid i gysylltu 芒 ni cyn gynted ag y bo modd.

Mae gan CThEM hanes cryf yn y maes hwn, gydag:

  • ychydig o dan 750,000 o drefniadau Amser i Dalu (a oedd werth 拢2.3 biliwn ym mis Mai 2015) ar waith sy鈥檔 galluogi unigolion a busnesau i dalu鈥檙 hyn sydd arnynt mewn rhandaliadau hawdd i鈥檞 trin - mae bron i hanner y trefniadau hyn yn ymwneud 芒 chwsmeriaid sydd 芒 dyledion credydau treth
  • ein gwasanaeth 鈥楢ngen Cefnogaeth Ychwanegol鈥� yn rhoi cefnogaeth ychwanegol dros y ff么n i gwsmeriaid TWE a Hunanasesiad, gydag ymgynghorwyr sydd 芒鈥檙 amser, sgiliau, gwybodaeth ac empathi i ddelio ag ymholiadau cwsmeriaid ar gyflymder sy鈥檔 addas iddynt

Er mwyn gwneud yn siwr bod cwsmeriaid sy鈥檔 agored i niwed yn cael eu cefnogi鈥檔 llawn trwy gydol y cyfnod o weithredu a defnyddio鈥檙 broses DRD, rydym wedi:

  • sefydlu uned arbenigol i gefnogi dyledwyr sydd angen cefnogaeth ychwanegol: os bydd dyledwr yn bodloni鈥檙 amodau llym ar gyfer y broses DRD, ond ein bod yn credu, ar 么l ymweliad wyneb yn wyneb, ei fod/bod yn agored i niwed neu fod angen cefnogaeth ychwanegol arno/arni, ni fyddwn yn defnyddio鈥檙 broses DRD, a byddwn yn cynnig cymorth drwy鈥檙 t卯m arbenigol
  • ymrwymo i weithio gyda sefydliadau gwirfoddol a chyrff proffesiynol ar eu cyfathrebiadau 芒 dyledwyr y鈥檜 heffeithir gan y broses DRD, er mwyn sicrhau eu bod yn addas, a rhoi cyngor defnyddiol ar sut i gael cymorth pellach
  • penderfynu defnyddio鈥檙 broses DRD mewn nifer bach o achosion yn ystod ei flwyddyn gyntaf yn 2015-16, i gychwyn y broses ar sail fach, wedi ei thargedu, a chael profiad ac adborth

6. I gael mwy o wybodaeth

Edrychwch ar yr ymgynghoriad neu wybodaeth ynghylch trefniadau Amser i Dalu

Cyhoeddwyd gan lyfrgell T欧鈥檙 Cyffredin ym mis Rhagfyr 2014, yn ogystal.