Adroddiad corfforaethol

Br卯ff Gwybodaeth CThEM: Cyfrifo bwlch treth 2013-14

Diweddarwyd 23 Hydref 2015

1. Beth yw鈥檙 bwlch treth?

Y bwlch treth yw鈥檙 gwahaniaeth rhwng swm y dreth sy鈥檔 ddyledus a鈥檙 swm sy鈥檔 cael ei gasglu mewn gwirionedd. Mae鈥檔 amhosib casglu bob ceiniog o dreth sydd yn ddyledus mewn egwyddor, felly bydd 鈥榖wlch treth鈥� bob amser yn bodoli. Er enghraifft, ni allwn yn gyfreithlon gasglu trethi gan gwmn茂au sydd arnynt dreth ac sy鈥檔 fethdalwyr.

1.1 Y bwlch treth a chanran y rhwymedigaethau: y flwyddyn dreth 2005-06, hyd at y flwyddyn dreth 2013-14

Y bwlch treth a chanran y rhwymedigaethau: y flwyddyn dreth 2005-06, hyd at y flwyddyn dreth 2013-14

Mae'r graff hwn yn dangos cyfansymiau'r bwlch treth rhwng y blynyddoedd treth 2005-06 a 2013-14. Mae hefyd yn dangos beth oedd canran pob bwlch treth o gyfanswm y dreth a oedd yn ddyledus.

Wrth gymharu dros amser, mae鈥檙 bwlch treth, fel canran o rwymedigaethau, yn fesur mwy ystyrlon am nad yw鈥檔 cael ei effeithio gymaint gan newidiadau yn y gyfradd neu newidiadau ym maint yr economi.

2. Pam rydym yn ei fesur

Mae鈥檙 bwlch treth yn ystadegyn swyddogol. Rydym yn amcangyfrif y bwlch treth am ei fod yn dwlsyn defnyddiol ar gyfer deall maint a natur gymharol diffyg cydymffurfio.

Ni ellir defnyddio cyfrifiadau bwlch treth ar gyfer rheoli perfformiad tra-chywir am nifer o resymau amrywiol. Er enghraifft, mae rhai elfennau o鈥檙 bwlch treth yn cymryd cryn amser i鈥檞 cyfrifo, nid yw鈥檙 amcangyfrifon yn ddigon manwl gywir, a gall y ffigurau newid pan fydd data newydd ar gael.

Rydym yn cyhoeddi ffigurau bwlch treth bob blwyddyn er mwyn dangos tueddiadau eang o ran cydymffurfio, ac oherwydd ein bod am fod yn dryloyw yn ein ffordd o feddwl ynghylch y mater pwysig hwn sydd o ddiddordeb i鈥檙 cyhoedd.

3. Cyfrifiadau diweddaraf

Rydym yn amcangyfrif bod y bwlch treth yn 2013-14 yn 6.4% o gyfanswm y dreth a鈥檙 tollau sy鈥檔 ddyledus i CThEM, sy鈥檔 cyfateb i 拢34 biliwn, ar 么l i ni ddidynnu鈥檙 arian rydym yn ei gasglu drwy ein gweithgareddau cydymffurfiad. Mae hyn yn dynodi bod mwy na 93% o鈥檙 dreth a oedd yn ddyledus wedi ei thalu yn y flwyddyn dreth 2013-14. Roedd canran y bwlch treth yn dangos tuedd disgynnol hir dymor rhwng 2005-06 a 2013-14.

Mae newidiadau yn y cyfraddau treth a ffactorau allanol eraill, megis twf economaidd, yn effeithio ar y bwlch treth hefyd, felly mae鈥檔 fwy priodol i鈥檞 ddangos fel cyfran o gyfanswm rhwymedigaethau treth. Tueddodd canran y bwlch treth i ddisgyn o 8.4% yn 2005-06 (y flwyddyn gyntaf y cafodd ei grynhoi) i 6.4% yn 2013-14.

Amcangyfrifir y bwlch dreth presennol i fod yn 拢34 biliwn, sy鈥檔 拢11 biliwn yn is nag y byddai wedi bod pe bai canran y bwlch treth wedi aros ar lefel 2005-06, sef 8.4%.

Y bwlch Treth Gorfforaeth sydd wedi gweld y gostyngiad mwyaf. Ers 2005-06, drwy athreuliad cyson, mae wedi鈥檌 haneru.

3.1 Y bwlch Treth Gorfforaeth a chanran y rhwymedigaethau: y flwyddyn dreth 2005-06 hyd at y flwyddyn dreth 2013-14

Y bwlch Treth Gorfforaeth a chanran y rhwymedigaethau: y flwyddyn dreth 2005-06 hyd at y flwyddyn dreth 2013-14

Fel cyfran o gyfanswm y Dreth Gorfforaeth a ddylai, mewn egwyddor, gael ei thalu, fe ostyngodd o 14% yn 2005-06 i 7% yn 213-14. Rydym yn gweld tuedd disgynnol parhaus ar gyfer busnesau bach a mawr, gyda鈥檙 busnesau mwyaf, yn bennaf, y tu 么l i鈥檙 gostyngiad cyffredinol. Mae ein dadansoddiad diweddaraf yn awgrymu bod busnesau wedi troi eu cefnau ar arferion arbed treth. Mae hyn yn adlewyrchu鈥檔 dda ar ddull CThEM tuag at fusnesau mawr.

Mae amcangyfrifiad y bwlch TAW yn dangos, yn fras, tuedd disgynnol ers 2005-06. Mae鈥檙 bwlch TAW ar gyfer 2013-14 yn amcangyfrif mai 11.1% o鈥檙 dreth a ddylai, mewn egwyddor, gael ei thalu, neu 拢13.1 biliwn, sydd ychydig yn is na鈥檙 amcangyfrif ar gyfer 2012-13 yn nhermau canrannau ac arian parod.

Collwyd amcangyfrif o 拢800 miliwn mewn tollau alcohol yn 2013-14, sef bron 8% o鈥檙 holl dreth a ddylai, mewn egwyddor, gael ei thalu. Ers 2008-09, mae鈥檙 bwlch treth alcohol wedi ei amcangyfrif i fod oddeutu saith i wyth y cant o rwymedigaethau. Cyrhaeddodd uchafbwynt o 11.4% yn 2010-11, ac yna disgynnodd i 5.5% yn 2012-13. Mae鈥檙 duedd gyffredinol yn ymddangos yn wastad, ac fel y mae rhywfaint o anwadalrwydd yn y ffynhonnell ddata. Ni ddylem roi gormod o bwysau ar amrywiadau o flwyddyn i flwyddyn.

Ynghyd ag amcangyfrifon ar gyfer 2013-14, rydym hefyd yn cyhoeddi amcangyfrifon o鈥檙 bwlch treth tybaco ar gyfer 2014-15. Mae鈥檙 bwlch treth tybaco yn gyfrifiad cymhleth, sy鈥檔 cynnwys y bylchau treth ar gyfer sigarennau a thybaco 鈥榬holio 芒 llaw鈥�.

Gostyngodd y blwch treth tybaco cyffredinol yn gyson o 2000-01 hyd at 2011-12. Mae cynnydd bach yn y farchnad anghyfreithlon ar gyfer sigarennau a thybaco 鈥榬holio 芒 llaw鈥�, wedi bod yn y blynyddoedd diweddar. Ar gyfer sigarennau, mae defnydd cyffredinol wedi parhau i ostwng tra bod defnydd anghyfreithlon wedi aros yn wastad. Mae hyn wedi arwain at gyfran y farchnad anghyfreithlon i fod rhwng naw a deg y cant yn y blynyddoedd diwethaf.

Cynyddodd cyfran y farchnad anghyfreithlon ar gyfer tybaco 鈥榬holio 芒 llaw鈥� i 39% yn 2013-14. Awgryma鈥檙 ffigurau diweddaraf bod hyn wedi gostwng i 35% yn 2014-15.

4. Cywirdeb y cyfrifiadau

Mae鈥檙 cyfrifiadau bwlch treth yn gyfres gymhleth o fesuriadau - sy鈥檔 rhannol esbonio pam nad yw nifer o wledydd eraill yn cynhyrchu amcangyfrif o鈥檙 bwlch treth. Mae gennym ddata sy鈥檔 cwmpasu bron bob ffynhonnell dreth, ac rydym yn defnyddio ystadegau arbrofol mewn ffordd gyson pan fod y dystiolaeth sydd ar gael yn gyfyngedig. Gan fod ein cyfrifiadau wedi鈥檜 hadolygu a鈥檜 hardystio gan y Gronfa Ariannol Ryngwladol, rydym yn hyderus bod ein cyfrifiadau mor gywir ag y gallant fod. Rydym yn cyhoeddi ein dulliau ac yn nodi鈥檔 glir newidiadau a wnawn.

Er mwyn rhoi鈥檙 bwlch treth o 拢34 biliwn yn ei gyd-destun, casglom 拢505.8 biliwn mewn trethi yn ystod 2013-14. Mae鈥檙 ffigyrau, ynghyd 芒鈥檔 hymchwil ein hunain i鈥檔 cwsmeriaid, yn dangos bod trethdalwyr y DU yn talu mwy na 93% o鈥檙 dreth sy鈥檔 ddyledus, gydag ond lleiafrif bach yn dewis plygu neu dorri鈥檙 rheolau.

5. Ein dull o fynd i鈥檙 afael 芒鈥檙 bwlch treth

Mae cyfrifo鈥檙 bwlch treth yn ein helpu i ganolbwyntio ar weithgarwch cydymffurfio sydd wedi鈥檌 dargedu mwy - drwy helpu i adnabod y gwir achos tu 么l i beidio 芒 chydymffurfio ymhlith ein grwpiau gwahanol o gwsmeriaid.

Awn i鈥檙 afael 芒 diffyg cydymffurfio drwy ein dull 鈥楬yrwyddo, Atal, Ymateb鈥�, sy鈥檔 anelu i wneud talu treth yn syml ac yn effeithlon ar gyfer y mwyafrif sy鈥檔 cydymffurfio, drwy hyrwyddo cydymffurfiad da ac atal gwallau wrth ddelio gyda CThEM. Mae hyn yn ein galluogi i dargedu鈥檙 lleiafrif bach sy鈥檔 mynnu twyllo鈥檙 system dreth, ac ymateb mewn modd mwy cadarn.

Cafwyd cynnydd mewn incwm o gydymffurfiad gennym flwyddyn ar 么l blwyddyn ers y flwyddyn dreth 2011-12. Mae hyn yn unol 芒鈥檙, neu鈥檔 uwch na鈥檙, targedau blynyddol a osodwyd gan y Canghellor. Golyga鈥檙 gwelliant hwn mewn perfformiad bod mwy o arian ar gael i鈥檙 Trysorlys oherwydd rydym wedi casglu treth na fyddai fel arall wedi鈥檌 thalu, ac wedi atal gwall neu dwyll a fyddai wedi achosi colled ariannol i鈥檙 Trysorlys.

Mae ein dull ar gyfer delio gydag ymosodiadau troseddol wedi鈥檜 trefnu - er enghraifft, ar y systemau TAW neu ecseis - yn cynnwys datblygu systemau sy鈥檔 gwrthsefyll twyll a defnyddio鈥檙 dulliau mwyaf modern o ddadansoddi data ac ymchwil i dargedu鈥檙 rhai hynny sy鈥檔 ymwneud ag ystod eang o weithgareddau troseddol difrifol. Mae gwneud defnydd o b诺er yr holl ddata sydd ar gael i ni yn golygu y gallwn gyflawni gweithgaredd cydymffurfio sydd wedi ei dargedu mwy, personoli gwasanaethau i gwsmeriaid a chreu polisi gwell gan ddefnyddio鈥檙 mewnwelediadau a gasglwyd o鈥檙 wybodaeth hon.

Rydym wedi cymryd camau effeithiol ac arloesol i fynd i鈥檙 afael ag arbed treth gan ddefnyddio offer llymach a diwygiadau strwythurol. Rydym nawr yn stopio mwy o bobl sy鈥檔 arbed treth sy鈥檔 ceisio cymryd mantais o鈥檙 system dreth, ac yn cymryd camau yn erbyn hyrwyddwyr cynlluniau arbed treth. Drwy ein pwerau diweddar rydym wedi newid yr economeg o arbed treth drwy leihau鈥檙 cymhellion ar gyfer mynd i mewn i gynlluniau arbed treth a chynyddu鈥檙 anfanteision o gymryd rhan mewn arbed treth.

Yn 2014-15, gwnaethom atal 拢2 biliwn rhag cael ei golli i鈥檙 DU drwy arbed ac osgoi treth. Roedd hyn yn erbyn targed o 拢1.79 biliwn. Mae ein strategaeth gwrth-arbed yn tanategu ein dull o fynd i鈥檙 afael ag arbed treth ar gyfer pob un o鈥檔 grwpiau o gwsmeriaid. Trwy atal arbed treth o鈥檙 dechrau pan fo鈥檔 bosib, ei ganfod yn gynnar a鈥檌 wrthweithio鈥檔 effeithiol drwy her gyfreithiol neu newid mewn deddfwriaeth, mae ein strategaeth yn darparu llwyddiannau sylweddol yn erbyn y rhai hynny sy鈥檔 arbed treth a鈥檙 rhai hynny sy鈥檔 hyrwyddo cynlluniau arbed treth. Mewn un achos yn unig, gwnaethom ddiogelu oddeutu 拢635 miliwn ar 么l i鈥檙 Llys Ap锚l ddyfarnu yn erbyn cynllun arbed treth.

Y ddeddfwriaeth 鈥楾aliadau Cyflymedig鈥�, a gyflwynwyd yn 2014, yw un o鈥檙 arfau mwyaf arwyddocaol sydd gennym yn awr i fynd i鈥檙 afael ag arbed treth gan unigolion a chwmn茂au. Golyga hyn y gall fod yn rhaid i鈥檙 rhai hynny sydd wedi ymuno 芒 chynlluniau arbed treth sydd o dan ymchwiliad, dalu鈥檙 dreth dan sylw ymlaen llaw cyn pen tri mis. Blwyddyn i mewn i鈥檙 cynllun, mae dros 250,000 o hysbysiadau Taliadau Cyflymedig wedi鈥檜 hanfon, ac mae dros 拢1 biliwn wedi ei gasglu. Cyn diwedd 2016, disgwyliwn y byddwn wedi gorffen anfon oddeutu 64,000 o hysbysiadau, gan ddod 芒 拢5.5 biliwn i鈥檙 Trysorlys mewn taliadau erbyn mis Mawrth 2020.

Cwsmeriaid sy鈥檔 fusnesau mawr sy鈥檔 talu鈥檙 rhan fwyaf o Dreth Gorfforaeth, a chanran fawr o drethi TAW a TWE. Ein hagwedd tuag at fusnesau mawr yw gwella cydymffurfio drwy gadw golwg agos, adnabod meysydd sy鈥檔 peri risg uchel o ddiffyg cydymffurfio a chreu timau prosiect penodedig i fynd i鈥檙 afael 芒鈥檙 achosion mwyaf difrifol. Mae nifer cymharol fychan o risgiau treth yn cynhyrchu cyfran fawr o鈥檙 refeniw ychwanegol a godir.

Rydym yn gwybod bod y rhan fwyaf o fentrau bach a chanolig (MBaCh) yn talu鈥檙 swm cywir o dreth, ond rydym yn amcangyfrif bod y gr诺p hwn o gwsmeriaid yn gyfrifol am hanner gwerth y bwlch treth. Gwneud gwallau a methu 芒 chymryd gofal rhesymol wrth ddelio 芒 ni yw鈥檙 prif resymau pam fod y bwlch ar gyfer y gr诺p hwn o gwsmeriaid yn parhau. Mae鈥檙 rhain hefyd yn symiau cymharol fach sydd wedi eu gwasgaru ar draws nifer fawr o drethdalwyr.

Rydym eisoes yn darparu ystod eang o gymorth wedi鈥檌 deilwra a鈥檌 dargedu er mwyn helpu cwsmeriaid i gael pethau鈥檔 iawn ar adegau allweddol yn ystod eu cylch busnes. Bydd cwblhau鈥檙 newid i gyfrif treth digidol personol ar gyfer ein 5.2 miliwn o gwsmeriaid busnes, a rhag-boblogi gwybodaeth ar ffurflenni treth a ffurflenni eraill, yn lleihau camgymeriadau ar draws nid yn unig ein grwpiau cwsmeriaid busnes, ond pob un o鈥檔 grwpiau cwsmeriaid.

Drwy orffen y gwaith o gyflawni ein gwasanaethau digidol aml-sianel, byddwn yn gwneud yr hysbysu ynghylch, a thalu, treth yn gyflymach ac yn haws, drwy ddefnyddio gwybodaeth gan ein cwsmeriaid a sefydliadau eraill y Llywodraeth i asesu, ac yna casglu, trethi, a thalu hawliau, yn gyflym ac yn gywir. Mae hyn yn ganolog i ymrwymiad Gwneud Treth Yn Haws y Llywodraeth, a gyhoeddwyd yng Nghyllideb 2015. Trwy gysylltu data cwsmeriaid a鈥檔 systemau yn agosach, mae鈥檔 lleihau鈥檙 posibilrwydd o gamgymeriadau, yn galluogi casglu treth yn fwy effeithlon, ac, yn y pen draw, bydd yn helpu i leihau鈥檙 bwlch treth.

Cesglir y rhan fwyaf o drethi a delir gan gwsmeriaid unigol gan eu cyflogwyr, felly un flaenoriaeth yw cefnogi cyflogwyr a鈥檌 gwneud hi鈥檔 haws i unigolion gysylltu 芒 ni yngl欧n ag addasiadau i鈥檞 materion treth. Mae cyflwyno Gwybodaeth Amser Real ar gyfer TWE wedi arwain at welliannau sylweddol o ran cywirdeb, a bydd yn parhau i leihau鈥檙 angen i gwsmeriaid gysylltu 芒 ni i roi trefn ar eu materion treth.

Mae mwy o wybodaeth ynghylch mesur y bwlch treth.