Tirwedd Llechi Gogledd-Orllewin Cymru yw鈥檙 safle yn y du a ffefrir ar gyfer enwebiad treftadaeth y byd 2019
Tirwedd Llechi Gogledd-orllewin Cymru fydd yr enwebiad nesaf a ffefrir gan y DU ar gyfer statws safle Treftadaeth y Byd UNESCO.

Tirwedd Llechi Gogledd-orllewin Cymru fydd yr enwebiad nesaf a ffefrir gan y DU ar gyfer statws safle Treftadaeth y Byd UNESCO, cyhoeddodd y Gweinidog Treftadaeth, Michael Ellis heddiw.
Dywedir bod yr ardal 鈥� sy鈥檔 rhedeg drwy Sir Gwynedd 鈥� 鈥渨edi darparu toeau ar gyfer y byd yn ystod y bedwaredd ganrif ar bymtheg鈥� oherwydd bod llechi o鈥檙 chwareli yn cael eu hallforio o gwmpas y byd.
Cafodd y dirwedd ei hasesu ar gyfer Statws Treftadaeth y Byd gan banel o arbenigwyr yn y DU yr haf hwn a bydd yn cael ei chyflwyno yn ffurfiol i UNESCO y flwyddyn nesaf
Yna bydd yn cael ei hystyried gan y Cyngor Rhyngwladol o Safleoedd a Chofebion ac wedyn gan Bwyllgor Treftadaeth y Byd yn 2021. Pe bai鈥檔 cael ei chymeradwyo, bydd y Dirwedd Lechi yn ymuno 芒 safleoedd tebyg i Barc Cenedlaethol y Grand Canyon, y Great Barrier Reef ac Ardal y Llynnoedd fel Safle Dynodedig Treftadaeth y Byd.
Yna bydd yn cael ei hystyried gan y Cyngor Rhyngwladol o Safleoedd a Chofebion ac wedyn gan Bwyllgor Treftadaeth y Byd yn 2021. Pe bai鈥檔 cael ei chymeradwyo, bydd y Dirwedd Lechi yn ymuno 芒 safleoedd tebyg i Barc Cenedlaethol y Grand Canyon, y Great Barrier Reef ac Ardal y Llynnoedd fel Safle Dynodedig Treftadaeth y Byd.
Pe bai鈥檔 cael ei gofrestru, hwn fyddai pedwerydd Safle Treftadaeth y Byd yng Nghymru, ochr yn ochr 芒 Thirwedd Diwydiannol Blaenafon, Cestyll a Muriau Tref y Brenin Edward yng Ngwynedd a Dyfrbont Pontcysyllte.
Dywedodd Michael Ellis, Gweinidog dros y Celfyddydau, Treftadaeth a Thwristiaeth
Mae tirwedd llechi Gwynedd yn anferthol o bwysig. Mae鈥檌 chwareli a鈥檌 chloddfeydd anferth nid yn unig wedi llunio cefn gwlad y rhanbarth, ond hefyd adeiladau di-rif drwy鈥檙 DU a鈥檙 byd.
Mae hon yn garreg filltir hollbwysig ar y ffordd i ddod yn safle Treftadaeth Byd a鈥檙 gydnabyddiaeth fyd-eang a ddaw gyda hynny. Tra bod proses enwebu UNESCO yn drylwyr iawn, credaf y byddai鈥檙 dirwedd unigryw hon yn ychwanegiad teilwng at y rhestr.
Dywedodd Mims Davies, Gweinidog Llywodraeth y DU dros Gymru:
Mae鈥檔 rhoi pleser mawr i mi weld bod y dirwedd lechi yng Ngwynedd, sy鈥檔 adnabyddus trwy鈥檙 byd, wedi cael ei dewis fel yr enwebiad a ffefrir gan Lywodraeth y DU ar gyfer Safle Treftadaeth y Byd UNESCO.
Nid yn unig bod anrhydedd fel hyn yn tynnu sylw at y prydferthwch aruthrol a鈥檙 hanes sydd gan Gymru i鈥檞 cynnig, ond mae hefyd yn gweithredu fel catalydd ar gyfer buddsoddiad a thwristiaeth. Byddai鈥檙 statws, sy鈥檔 cael ei gydnabod drwy鈥檙 byd, yn helpu i adfywio a datblygu economi鈥檙 ardaloedd llechi sydd wedi dylanwadu mor sylweddol ar gymunedau a threftadaeth Gogledd-orllewin Cymru.
Ar hyn o bryd, mae gan y DU 31 o Safleoedd Treftadaeth y Byd eraill a gall enwebu un safle pob blwyddyn galendr. Enwebwyd Arsyllfa Jodrell Bank ym mis Ionawr 2018, ac yn ddiweddar mae wedi derbyn ymweliad gwerthuso gan ymgynghorwyr arbenigol UNESCO. Bydd penderfyniad yngl欧n 芒 chofrestru鈥檙 safle hwnnw yn digwydd yn ystod cyfarfod blynyddol y pwyllgor yr haf nesaf.
Bydd derbyniad Seneddol ar y Dirwedd Lechi, wedi鈥檌 fynychu gan y Gweinidog dros y Celfyddydau, Treftadaeth a Thwristiaeth yn digwydd y prynhawn yma.
Nodiadau ar gyfer y Golygydd
-
Mae enghraifft o鈥檙 dirwedd lechi wedi鈥檌 chynnwys isod.
-
Mae Canolfan Treftadaeth y Byd yn rheoli dros 1000 o safleoedd o gwmpas y byd ac mae gan y DU 31 o Safleoedd Treftadaeth y Byd.
-
Unwaith y mae enwebiad yn cael ei gyflwyno, mae ymgynghorwyr arbenigol UNESCO yn asesu鈥檙 safle ac yn gwneud argymhelliad i Bwyllgor Treftadaeth y Byd.
-
Mae鈥檙 newyddion, sy鈥檔 dod ar 么l i鈥檙 Dirwedd Lechi basio鈥檙 broses werthuso dechnegol drwyadl, yn arwydd o gefnogaeth y Llywodraeth mewn egwyddor ar gyfer enwebiad i鈥檞 gyflwyno yn ffurfiol yng nghanol 2019.
-
Yng Nghymru, roedd 1 miliwn o ymweliadau gan dwristiaid tramor yn ystod 2017, a gwariwyd 拢369 miliwn yn yr economi leol.
-
Yn ychwanegol, gwnaed 9 miliwn o deithiau dros nos i Gymru yn ystod 2017 gan breswylwyr o Brydain a gwariwyd 拢1.6 biliwn.