Hãy biết nói không
Bài viết trên mục Góc nhìn - báo VnExpress của Ngh� sĩ Mark Field, Quốc v� khanh B� Ngoại giao Anh ph� trách khu vực châu Á - Thái Bình Dương..

Khi tôi chào đời năm 1964, th� giới có khoảng hơn bốn triệu con voi sống hoang dã.
Ngày nay, ch� còn có 415.000 con.
Khi tôi tr� thành Ngh� sĩ Anh vào năm 2001, Việt Nam vẫn còn h�, tê giác và voi sống hoang dã. Hiện ch� còn 70 con voi sống hoang dã � Việt Nam và thật là buồn khi h� và tê giác đã không còn nữa. Các loài động vật quý hiếm khác như tê tê, sao la và các cá th� voọc đang có nguy cơ tuyệt chủng.
Việt Nam vừa là nguồn cung cấp, nơi trung chuyển, đồng thời cũng là nơi tiêu th� trái phép các sản phẩm của động vật hoang dã.
Buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã là vấn nạn toàn cầu. Nó không thuộc trách nhiệm riêng của bất c� quốc gia nào. Mỗi quốc gia, mỗi t� chức đều đóng vai trò quan trọng trong việc chấm dứt vấn nạn này. Vì vậy vai trò của Việt Nam là vô cùng quan trọng.
Đã có nhiều thay đổi k� t� năm 2013, khi lần đầu tiên tôi đến thăm Việt Nam. Công chúng Việt Nam đã nhận thức rõ hơn v� vấn đ� này, các t� chức phi chính ph� đã tăng cường hợp tác cùng nhau đ� đưa ra các giải pháp ngăn chặn việc buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã; chính ph� Việt Nam cũng đã có những hành động mạnh m� hơn, và cũng đã bắt gi� và tịch thu nhiều hơn sản phẩm của động vật hoang dã vận chuyển trái phép. Chính ph� đã cam kết s� chấm dứt nạn nuôi gấu lấy mật vào cuối thập k� này. Những thay đổi gần đây trong b� Luật Hình s� của Việt Nam có th� làm tăng kh� năng bắt gi� và truy t� những đối tượng buôn bán bất hợp pháp. Những tiến b� đạt được là thực chất và bền vững.
Tuy nhiên, mức đ� trầm trọng của vấn nạn này vẫn rất lớn và chúng ta vẫn chưa thực s� chiến thắng trong cuộc chiến này.
Cộng đồng y học dân tộc có th� tiếp tục thông báo và thuyết phục người dân s� dụng các dược phẩm khác thay th� các sản phẩm t� động vật hoang dã. Các bác sĩ có th� giúp đảm bảo rằng người dân s� uống thuốc tân dược đ� chữa bệnh ung thư mà không s� dụng sừng tê giác. Vì thực t� cho thấy sừng tê giác không có tác dụng. Và năng lực của các cơ quan thực thi pháp luật cần phải được tăng cường đ� phát hiện việc vận chuyển trái phép các sản phẩm của động vật hoang dã - cũng như tiêu diệt mạng lưới tội phạm quốc t�. Điều quan trọng nhất là tất c� chúng ta cần cương quyết không chấp nhận việc s� dụng các sản phẩm của động vật hoang dã.
Những biểu tượng được làm t� các sản phẩm của động vật hoang dã không th� hiện s� giàu sang và quyền lực, thực t� nó th� hiện s� thiếu hiểu biết và kém thẩm m�. Chúng ta, tất c� có th� nói không, có th� khuyến khích, động viên bạn bè của chúng ta nói không và giáo dục con cháu chúng ta có những suy nghĩ và hành động khác.
Hợp tác quốc t�, quan h� đối tác và quản lý là một phần không th� thiếu trong các giải pháp cần thiết. Một ví d� c� th� là cuộc gặp g� tại Hà Nội ngày hôm nay của các cán b� của Anh và Việt Nam thuộc ngành Hải quan, B� Công An và B� Nông nghiệp cùng các cơ quan có liên quan. Cuộc gặp nhằm tăng cường kh� năng hợp sức chống lại những đối tượng buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã.
Tôi mong rằng hợp tác giữa hai nước không những s� đem lại s� thay đổi trong hành động � Việt Nam và khu vực mà còn tạo ra sức mạnh toàn cầu.
Tháng 11/2016 Việt Nam đã ch� trì Hội ngh� chống buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã - một s� kiện quan trọng, cho thấy vai trò thiết yếu của châu Á cũng như những giải pháp cần thiết cho vấn đ� này. Tại Hội ngh� sắp tới v� cùng ch� đ�, d� kiến được t� chức tại London vào mùa thu năm 2018, Việt Nam s� có vai trò nổi bật.
Lịch s� gần đây của Việt Nam cho thấy phối hợp hành động mạnh m� s� mang lại thành công.
Việt Nam có dân s� tr� và chúng ta đều nhận thấy có những thay đổi trong thái đ� của mọi người đối với hành vi buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã, những h� tr�, đóng góp của xã hội dân s� cũng như các hoạt động vận động của những người nổi tiếng như nhạc sĩ - ca sĩ Thanh Bùi, người từng gặp g� và trao đổi với Hoàng t� William trong chuyến thăm Việt Nam của Hoàng t� hồi năm ngoái.
Cho phép tôi được nhắc lại câu nói của Hoàng t� tại Hội ngh� Hà Nội “việc ngăn chặn nạn tuyệt chủng và chấm dứt buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã là cơ hội thực s� đ� th� hiện niềm tin chung của chúng ta rằng chúng ta đ� mạnh đ� giải quyết các vấn đ� lớn của thời đại chúng ta�.