Mae cymorth rhanbarthol a lleol ar gael i鈥檙 rhai sy'n eu cynrychioli eu hunain yn y llysoedd yng Nghymru a Lloegr
Mae鈥檙 grant LSLIP (cymorth cyfreithiol i ymgyfreithwyr drostynt eu hunain) gan y Weinyddiaeth Gyfiawnder yn werth 拢3.1 miliwn, ac mae wedi sefydlu partneriaethau mewn wyth ardal.

Mae鈥檙 grant LSLIP yn weithredol, ac mae鈥檔 ariannu 11 o brosiectau mewn mwy na 50 o sefydliadau ar lefelau lleol, rhanbarthol a chenedlaethol i helpu pobl i ganfod problemau cyn gynted 芒 phosibl, er mwyn eu hatal rhag gwaethygu, ac i gefnogi pobl pan fo angen iddynt fynd i鈥檙 llys.
Mae wyth partneriaeth ranbarthol a lleol yn gweithio gyda鈥檌 gilydd i rannu gwybodaeth, rhwydweithio a meithrin arbenigedd, sydd i gyd yn hanfodol er mwyn canfod anghenion sy鈥檔 dod i鈥檙 amlwg ac er mwyn diwallu鈥檙 rheini yn y ffordd fwyaf effeithiol. Mae hyn hefyd wedi galluogi sefydliadau sy鈥檔 cael eu hariannu i fod yn fwy hyblyg wrth iddynt ymateb i bandemig COVID-19. Mae鈥檙 dull hwn yn helpu i adeiladu ar y data sydd ar gael am bobl sy鈥檔 cynrychioli eu hunain yn y llysoedd ac yn llywio polisi yn y dyfodol.
Mae鈥檙 Weinyddiaeth Gyfiawnder wedi ariannu pum partneriaeth leol yn Dorset a De Gwlad yr Haf; Swydd Derby, Coventry a Birmingham; Swydd Gaerhirfryn a Manceinion Fwyaf; Gogledd Swydd Efrog a Kirklees; a Swydd Suffok, Norfolk a Gogledd Essex, ynghyd 芒 thair partneriaeth ranbarthol yn Nyfnaint a Chernyw; Gogledd-ddwyrain Lloegr; a Gogledd a Chanolbarth Cymru. Mae ychydig dan 拢2 filiwn o gyllid wedi cael ei ddyfarnu i鈥檙 wyth partneriaeth dros ddwy flynedd.
Mae partneriaeth Gogledd a Chanolbarth Cymru, dan arweiniad Cyngor ar Bopeth Ynys M么n, yn cynnwys wyth cangen leol o Cyngor ar Bopeth ynghyd ag Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor. Mae鈥檙 bartneriaeth yn cyflawni dau brosiect. Y cyntaf yw cynyddu capasiti gweithwyr achos ac ehangu鈥檙 cymorth y gallant eu ddarparu yn y rhanbarth ar gyfer materion cyflogaeth, teulu a chymuned. Yr ail yw creu perthynas weithio ehangach gydag Ysgol y Gyfraith.
Mae鈥檙 ddau brosiect gyda鈥檌 gilydd yn helpu鈥檙 bartneriaeth i sicrhau bod mwy o gyngor cyfreithiol cynhwysfawr ar gael i bobl sy鈥檔 eu cynrychioli eu hunain, ac maent hefyd yn creu cangen newydd o gwricwlwm i Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor fel y gall y myfyrwyr gael mwy o brofiad gan fod galw mawr am hwnnw, ac i gynyddu eu cyflogadwyedd ar 么l iddynt raddio.
Dywedodd y Gweinidog Cyfiawnder, yr Arglwydd Wolfson QC:
Rwy鈥檔 falch o鈥檙 cynnydd mawr sy鈥檔 cael ei wneud ar draws y grant LSLIP, ac rwy鈥檔 edrych ymlaen at weld yr holl bartneriaethau rhanbarthol a lleol yn parhau i ddarparu arweiniad a chyngor hollbwysig i bobl sy鈥檔 agored i niwed yn eu hardaloedd.
Mae鈥檙 dull cydweithredol yn rhywbeth i鈥檞 ddathlu, ac rwy鈥檔 falch o鈥檙 camau breision sy鈥檔 cael eu cymryd gan bartneriaeth Gogledd a Chanolbarth Cymru. Mae鈥檙 arweinyddiaeth sy鈥檔 cael ei darparu gan Gyngor ar Bopeth Ynys M么n, Prifysgol Bangor a鈥檙 saith partner arall yn yr ardal yn gosod esiampl ragorol o鈥檙 modd y gall cydweithio ar draws y trydydd sector a鈥檙 tu hwnt fod yn fuddiol i gymunedau.
Dywedodd Prif Weithredwr Cyngor ar Bopeth Ynys M么n, Jackie Blackwell:
Mae Partneriaeth LSLIP Gogledd a Chanolbarth Cymru yn cyfuno Cyngor ar Bopeth Ynys M么n a saith canolfan Cyngor ar Bopeth arall ac Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor i ddarparu gwasanaethau pro bono ychwanegol ledled y rhanbarth. Mae鈥檙 rhaglen wedi rhoi cyfle enfawr i ni gynyddu鈥檙 capasiti a鈥檙 mynediad at gyfraith lles cymdeithasol i bobl sy鈥檔 eu cynrychioli eu hunain, a hynny drwy waith partneriaethol ar y cyd 芒鈥檙 sector preifat a鈥檙 trydydd sector.
Hefyd, rydym wedi cynyddu鈥檙 gwasanaethau a ddarparwn drwy raglen hyfforddi gyda myfyrwyr y Gyfraith ym Mhrifysgol Bangor, gan ddarparu cymhorthfa gyfreithiol rithiol. Mae hyn yn ein galluogi i gynyddu鈥檙 mynediad at gyngor cyfreithiol i bobl sydd ei angen, yn ogystal 芒 chanfod rhagor o fylchau yn y ddarpariaeth. Mae鈥檙 gwaith ymchwil a gwerthuso a wneir drwy鈥檙 bartneriaeth, sy鈥檔 cael eu ddarparu gan Ysgol y Gyfraith Prifysgol Bangor a鈥檔 staff ni sy鈥檔 cael eu hariannu gan LSLIP, yn golygu ein bod yn gallu dangos yr effaith y mae ein gwaith yn ei chael ar ein cleientiaid ac ar ddarparu cyngor yn y rhanbarth.
Dywedodd Prif Weithredwr Interim y Sefydliad Mynediad at Gyfiawnder, Clare Carter:
Mae鈥檙 partneriaethau lleol a rhanbarthol a ffurfiwyd drwy grant LSLIP gan y Weinyddiaeth Gyfiawnder wedi bod yn hanfodol i gynyddu鈥檙 cydweithio rhwng gwasanaethau cyfagos er mwyn gwella鈥檙 cyngor a鈥檙 cymorth sydd ar gael i bobl sy鈥檔 eu cynrychioli eu hunain.
Rydym yn falch o weld bod cynnydd eisoes wedi bod yn nifer y bobl sy鈥檔 eu cynrychioli eu hunain ac sy鈥檔 cael cymorth drwy鈥檙 ddarpariaeth LSLIP, a byddwn ni鈥檔 parhau i weithio鈥檔 agos 芒鈥檙 Weinyddiaeth Gyfiawnder a defnyddwyr ein grantiau i ddatblygu rhagor ar y prosiectau pwysig hyn fel y gall mwy fyth o bobl yng Nghymru a Lloegr gael mynediad at y cyngor a鈥檙 cymorth cyfreithiol sydd eu hangen arnynt.