188体育

Rhoddir hwb heddiw (dydd Sadwrn, 24 Awst) i鈥檙 gwaith o ddatblygu awyrennau trydanol, ceir 芒 thanwydd hydrogen a thechnoleg i lanhau cerbydau cludiant sy鈥檔 llygru 鈥� wrth i Lywodraeth y DU chwistrellu 拢5 miliwn i drafnidiaeth carbon isel.

Dewiswyd Caerdydd yn gartref i un o鈥檙 pum rhwydwaith ymchwil i drafnidiaeth newydd, sy鈥檔 cael eu lansio ledled y DU gyda鈥檙 dasg o ganfod atebion i lygredd trafnidiaeth. Mae鈥檙 prosiect yn cael ei arwain gan Brifysgol Caerdydd, a bydd yn cyfuno arbenigwyr o鈥檙 byd academaidd a diwydiant, gan gynnwys Prifysgol Bryste ac Aston Martin, er mwyn canfod yr heriau sy鈥檔 wynebu datgarboneiddio. Gan adeiladu ar y bartneriaeth gynyddol rhwng dinasoedd yng ngorllewin Lloegr a de Cymru, bydd prifysgol y ddwy ochr i鈥檙 ffin yn cydweithio i arloesi gyda datrysiadau gwyrdd ar gyfer trafnidiaeth, megis awyrennau trydanol a hybrid.

Dywedodd Ysgrifennydd Gwladol Cymru, Alun Cairns:

Mae Llywodraeth y DU wedi ymrwymo i weithio gydag amrywiaeth o arbenigwyr i gyflawni ei hadduned o sicrhau dim allyriadau net erbyn 2050. Wrth i ni ymateb i鈥檙 her, mae鈥檔 wych gweld bod Caerdydd yn arwain yr ymchwil a鈥檙 gwaith o ddatblygu technoleg werdd.

Cafodd y rhwydwaith trafnidiaeth ei lansio yng Nghaerdydd, a bydd yn tanio鈥檙 twf a鈥檙 cynhyrchiant ar draws de Cymru, i roi hwb i鈥檙 economi ac i helpu i greu dyfodol mwy gwyrdd.

Dywedodd y Gweinidog Ynni a Thwf Gl芒n, Kwasi Kwarteng:

Mae system drafnidiaeth fodern a datblygedig yn system sy鈥檔 cysylltu pobl a swyddi, ac mae鈥檔 hybu twf economaidd a chynhyrchiant. Ond gan mai trafnidiaeth sy鈥檔 gyfrifol am bron i chwarter y nwyon t欧 gwydr yn Ewrop, rhaid i鈥檙 diwydiant esblygu wrth i ni gymryd camau breision tuag at ein hadduned i sicrhau dim allyriadau net erbyn 2050.

Drwy gyfuno rhai o鈥檙 meddyliau disgleiriaf o bob cwr o鈥檙 DU, bydd y rhwydweithiau trafnidiaeth yn hybu鈥檙 gwaith o ddatblygu technolegau sy鈥檔 gallu glanhau ein systemau trafnidiaeth 鈥� er mwyn i ni allu seiclo, gyrru, a hyd yn oed hedfan, tuag at ddyfodol mwy gwyrdd.

Mae pob rhwydwaith wedi cael hyd at 拢1 filiwn o arian gan yr EPSRC (Cyngor Ymchwil Peirianneg a鈥檙 Gwyddorau Ffisegol), fel rhan o UKRI (Ymchwil ac Arloesi y DU) sy鈥檔 cael ei ariannu gan Lywodraeth y DU.

Dywedodd Prif Weithredwr UKRI, Yr Athro Syr Mark Walport:

Trafnidiaeth sy鈥檔 cyfrannu fwyaf at allyriadau carbon deuocsid yn y DU. Ac yn fyd-eang, cyfraniad trafnidiaeth at allyriadau hinsoddol sy鈥檔 cynyddu gyflymaf.

Mae addasu ein systemau trafnidiaeth ar gyfer technolegau carbon isel yn hollbwysig i iechyd y blaned yn y dyfodol, a bydd y rhwydweithiau heddiw yn gwneud gwaith hanfodol i baratoi鈥檙 DU ar gyfer y trawsnewidiad hwn.

Mae鈥檙 rhwydweithiau arbenigol yn cynnwys ffigyrau blaenllaw o鈥檙 byd academaidd, y diwydiant, a鈥檙 sector cyhoeddus 鈥� ac mae pwerdai o鈥檙 sector preifat, megis Hyundai-Kia ac Aston Martin, yn ymuno 芒 thimau prosiectau ledled y wlad. Mae鈥檙 partneriaid o鈥檙 sector cyhoeddus yn cynnwys yr Adran Busnes, Ynni a Strategaeth Ddiwydiannol, yr Adran Drafnidiaeth, Trafnidiaeth Llundain, Llywodraeth Cymru a鈥檙 Grid Cenedlaethol.

DIWEDD

Nodiadau i olygyddion:

Dyma鈥檙 5 rhwydwaith sy鈥檔 cael hwb ariannol:

Rhwydwaith-H2: Rhwydwaith ar gyfer Cludiant 芒 Thanwydd Hydrogen

• Dan arweiniad: Yr Athro Tony Roskilly, Prifysgol Durham
• Bydd Rhwydwaith H2 yn rhannu ymchwil a gwybodaeth i gefnogi鈥檙 gwaith o ddatblygu rhwydwaith trafnidiaeth 芒 thanwydd hydrogen 鈥� gyda鈥檙 potensial i ddarparu manteision amgylcheddol sylweddol.

Datgarboneiddio Cludiant y DU

• Dan arweiniad: Dr Tristan Smith, Prifysgol UCL Llundain
• Y nod yw datgloi buddsoddiad sylweddol ar gyfer datgarboneiddio cludiant, a bydd y rhwydwaith yn archwilio sut i lanhau cerbydau nwyddau trwm a cherbydau cludiant eraill 鈥� drwy ddefnyddio tanwydd a thechnolegau gl芒n.

Datgarboneiddio Trafnidiaeth drwy Drydaneiddio, a Dull System Gyfan

• Dan arweiniad: Yr Athro Liana Cipcigan, Prifysgol Caerdydd
• Nod y rhwydwaith yw canfod yr heriau sy鈥檔 wynebu system drafnidiaeth drydanol traws-sector integredig 鈥� gan edrych ar rwydweithiau ynni, seilwaith pweru cerbydau trydan, awyrennau trydan a hybrid, a thrydaneiddio rhwydwaith y rheilffyrdd.

NewJet Network+

• Dan arweiniad: Dr Simon Blakey, Prifysgol Birmingham
• Gan fod technoleg awyrennau carbon isel yn hollbwysig i ddyfodol y diwydiant a鈥檙 amgylchedd, bydd y rhwydwaith yn archwilio鈥檙 rhwystrau sy鈥檔 wynebu鈥檙 gwaith o fabwysiadu tanwydd synthetig, carbon isel a manteision mabwysiadu鈥檙 tanwydd hwnnw ar gyfer awyrennau masnachol.

DecarboN8 鈥� Rhwydwaith Integredig i Ddatgarboneiddio Trafnidiaeth

• Dan arweiniad: Yr Athro Gregory Marsden, Prifysgol Leeds
• Bydd y rhwydwaith yn ceisio cael atebion i gwestiynau yngl欧n 芒 sut gall llefydd gwahanol gael eu troi鈥檔 sydyn i systemau trafnidiaeth carbon isel a sut i reoli鈥檙 trawsnewidiad hwnnw 鈥� gan hwyluso cydweithrediadau newydd a phrofi datrysiadau.

Gair am UKRI: Mae UKRI yn gorff sy鈥檔 gweithio mewn partneriaid 芒 phrifysgolion, sefydliadau ymchwil, busnesau, elusennau, a llywodraeth i greu鈥檙 amgylchedd gorau posibl lle gall ymchwil ac arloesi ffynnu. Ein nod yw gwneud y gorau o gyfraniad pob un o鈥檔 cydrannau, a hynny drwy weithio鈥檔 unigol a chydweithredol. Rydym yn gweithio gyda llawer o bartneriaid er lles pawb drwy wybodaeth, dawn a syniadau. Mae UKRI yn weithredol ledled y DU, ac mae ganddo gyllideb sy鈥檔 fwy na 拢7 biliwn. Mae鈥檔 cyfuno Cyngor Ymchwil y Celfyddydau a鈥檙 Dyniaethau; Cyngor Ymchwil Biotechnoleg a鈥檙 Gwyddorau Biolegol; y Cyngor Ymchwil Peirianneg a鈥檙 Gwyddorau Ffisegol; y Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol; Innovate UK; y Cyngor Ymchwil Meddygol; Cyngor Ymchwil Amgylcheddau Naturiol; Research England; a鈥檙 Cyngor Cyfleusterau Gwyddoniaeth a Thechnoleg.

I gael rhagor o wybodaeth am y prosiectau unigol, cysylltwch 芒 James Giles-Franklin, Rheolwr Cyfryngau a Chyfathrebu UKRI, ar [email protected] a 01793 234170.