188ÌåÓý

Pan fyddwch yn cyflwyno Ffurflen Dreth Hunanasesiad, byddwch yn cael y canlynol:

• datganiad Hunanasesiad (a elwir hefyd yn ‘eich bilâ€�)

• cyfrifiad treth (a elwir hefyd yn ‘SA302â€� neu’n ‘cyfrifiant trethâ€�)

Mae’ch datganiad Hunanasesiad yn dangos crynodeb o’r hyn sydd arnoch ac unrhyw daliadau yr ydych wedi’u gwneud.

Mae’ch cyfrifiad treth yn dangos crynodeb o’r dreth sydd arnoch ar gyfer y flwyddyn dreth.

Talu’ch bil treth Hunanasesiad 

Mae angen i chi dalu’ch bil treth Hunanasesiad erbyn canol nos ar 31 Ionawr (yn dilyn y flwyddyn dreth yr ydych yn talu ar ei chyfer) er mwyn osgoi cael cosb.Ìý

Dysgwch am yr hyn i’w wneud os na allwch dalu’ch bil.

Mae’ch datganiad Hunanasesiad yn dangos y canlynol:

• y dreth sydd arnoch ar yr adeg pan anfonwyd y datganiad 

• unrhyw daliadau ar gyfrif sy’n ddyledus 

• unrhyw daliadau yr ydych wedi’u gwneud (bydd y taliadau hyn yn ymddangos fel ‘CRâ€� ar y datganiad) 

• unrhyw symiau sydd heb eu talu (er enghraifft, symiau o flynyddoedd treth blaenorol neu symiau o log)

• eich ‘taliad mantoliâ€� â€� dyma’r swm y bydd angen i chi ei dalu os na fydd eich taliadau ar gyfrif yn ddigon i dalu’r dreth sydd arnoch 

Pryd y byddwch yn cael eich datganiad Hunanasesiad 

Byddwch yn cael datganiad ar ôl i chi gyflwyno’ch Ffurflen Dreth, neu os bydd newid yn eich amgylchiadau. Bydd y datganiad hwn naill ai yn cael ei anfon atoch drwy’r post, neu gallwch ei gael ar-lein.Ìý

Os byddwch yn cyflwyno’ch Ffurflen Dreth yn hwyr, neu’n agos at y dyddiad cau ar gyfer cyflwyno, mae’n bosibl na fyddwch yn cael datganiad Hunanasesiad cyn eich dyddiad cau ar gyfer talu.Ìý

Mae hyn yn golygu efallai y bydd angen i chi ddefnyddio’ch cyfrifiad treth i gyfrifo faint o dreth sydd arnoch.Ìý

Os oes angen rhagor o help arnoch i ddeall eich datganiad 

Gallwch wylio fideo sy’n esbonio’ch datganiad Hunanasesiad (yn agor tudalen Saesneg).

Mae’ch cyfrifiad treth (SA302) yn dangos y canlynol:

• cyfanswm yr incwm y mae angen i chi dalu treth arno 

• unrhyw lwfansau a rhyddhadau sydd gennych 

• y cyfanswm sydd arnoch ar gyfer y flwyddyn dreth 

• sut mae Cyllid a Thollau EF (CThEF) wedi cyfrifo’r swm sydd arnoch 

Nid yw’n dangos y canlynol: 

• taliadau ar gyfrif yr ydych wedi’u gwneud 

• taliadau yr ydych wedi’u gwneud i mewn i

• symiau eraill sydd heb eu talu (fel cosbau neu drethi sydd heb eu talu) 

Pryd y byddwch yn cael eich cyfrifiad treth

Byddwch yn cael cyfrifiad treth wrth i chi gyflwyno’ch Ffurflen Dreth Hunanasesiad, neu os bydd y swm sydd arnoch yn newid. Os ydych yn cyflwyno ar-lein, bydd eich cyn i chi gyflwyno’ch Ffurflen Dreth.

Os ydych yn cyflwyno Ffurflen Dreth ar bapur, bydd CThEF yn anfon eich cyfrifiad treth atoch drwy’r post.Ìý

Sut i gyfrifo faint o dreth y bydd angen i chi ei thalu 

Bydd CThEF yn anfon datganiad Hunanasesiad atoch sy’n dangos faint o dreth y bydd angen i chi ei thalu.Ìý

Os byddwch yn cyflwyno’ch Ffurflen Dreth yn hwyr neu’n ei chyflwyno’n agos at y dyddiad cau

Mae’n bosibl na fydd eich datganiad yn cyrraedd cyn dyddiad dyledus eich taliad. Os nad oes gennych ddatganiad, bydd angen i chi a bwrw golwg dros eich balans presennol er mwyn cyfrifo faint o dreth sydd arnoch.

Cael copi o’ch cyfrifiad treth 

Dysgwch , er enghraifft, os ydych yn gwneud cais am forgais neu os bydd angen cyfrifiad treth arnoch ar bapur swyddogol CThEF.

Diffinnir ‘taliadau ar gyfrif� fel taliadau yr ydych yn eu gwneud tuag at eich bil treth nesaf (gan gynnwys Yswiriant Gwladol Dosbarth 4 os ydych yn hunangyflogedig).

Mae taliadau ar gyfrif yn helpu i ledaenu cost eich treth drwy dalu fesul 2 randaliad. Mae pob taliad yn hafal i hanner y dreth yr oedd arnoch y llynedd.

Mae’r taliadau hyn yn ddyledus erbyn canol nos ar 31 Ionawr a 31 Gorffennaf.

Mae’n rhaid i chi wneud y 2 daliad, oni bai bod y canlynol yn wir:

• roedd swm y dreth yr oedd arnoch y llynedd yn llai na £1,000

• gwnaethoch dalu dros 80% o’r dreth yr oedd arnoch y llynedd y tu allan i’r drefn Hunanasesiad (er enghraifft, gwnaethoch dalu drwy’ch cod treth neu oherwydd bod eich banc eisoes wedi didynnu llog o’ch cynilion)

Bydd eich datganiad Hunanasesiad, neu’ch cyfrif ar-lein, yn dangos symiau’r taliadau hyn os bydd angen i chi eu talu.

Sut y mae taliadau ar gyfrif yn cael eu cyfrifo

Mae taliadau ar gyfrif yn cael eu cyfrifo ar sail eich incwm amcangyfrifedig (hynny yw, fel arfer, y swm y gwnaethoch ei ennill yn ystod y flwyddyn flaenorol). Fel arfer, mae pob taliad yn hafal i hanner y dreth yr oedd arnoch ar gyfer y flwyddyn flaenorol.

Os ydych yn ennill yn fwy na’r swm amcangyfrifedig, mae’n bosibl ni fydd eich taliadau ar gyfrif yn ddigon i dalu’r dreth a godir arnoch a bydd yn rhaid i chi dalu’r gwahaniaeth. Gelwir hyn yn ‘taliad mantoli�.

Os ydych yn ennill yn llai na’r swm amcangyfrifedig, mae’n bosibl y byddwch yn gallu hawlio ad-daliad treth.

Os bydd angen i chi wneud taliad mantoli

Bydd taliad mantoli yn cael ei gyfrifo drwy ddidynnu’r taliadau ar gyfrif yr ydych eisoes wedi’u gwneud o gyfanswm y dreth sydd arnoch.

Mae’n rhaid i chi wneud eich taliad mantoli erbyn canol nos ar 31 Ionawr y flwyddyn ganlynol. Bydd hyn hefyd yn cynnwys unrhyw beth sydd arnoch o ran enillion cyfalaf neu fenthyciad myfyriwr (os ydych yn hunangyflogedig).

Os gwnaethoch daliadau ar gyfrif y llynedd

Os gwnaethoch daliadau ar gyfrif y llynedd, bydd angen i chi dalu’r canlynol:

• eich taliad cyntaf ar gyfrif tuag at eich bil nesaf

• unrhyw daliad mantoli sydd arnoch (os nad oedd y 2 daliad ar gyfrif y gwnaethoch y llynedd yn ddigon i dalu’r dreth)

Enghraifft

Os na wnaethoch daliadau ar gyfrif y llynedd

Os na wnaethoch unrhyw daliadau ar gyfrif y llynedd (er enghraifft, dyma’ch tro cyntaf yn cyflwyno Hunanasesiad) bydd angen i chi dalu’r canlynol:

• swm llawn eich cyfrifiad treth

• eich taliad cyntaf ar gyfrif tuag at eich bil nesaf

Enghraifft

Gwirio’ch taliadau ar gyfrif

1. .

2. Dewiswch yr opsiwn i fwrw golwg dros eich Ffurflen Dreth Hunanasesiad ddiweddaraf.

3. Dewiswch yr opsiwn i fwrw golwg dros ddatganiadau.

Yna, byddwch yn gallu gweld:

• y taliadau ar gyfrif yr ydych eisoes wedi’u gwneud

• y taliadau sydd angen i chi eu gwneud tuag at eich cyfrifiad treth nesaf

Os gwnaethoch gyflwyno Ffurflen Dreth ar bapur, gallwch wirio’r taliadau ar gyfrif yr ydych wedi’u gwneud ar eich datganiad Hunanasesiad diwethaf.

Gostwng eich taliadau ar gyfrif

Os ydych yn gwybod y bydd y dreth a fydd arnoch yn is na’r dreth yr oedd arnoch y llynedd, gallwch ofyn i Gyllid a Thollau EF (CThEF) ostwng eich taliadau ar gyfrif.

Gallwch wneud hyn ar-lein neu drwy’r post.

Bydd angen i chi nodi’r swm yr ydych yn disgwyl ei ennill. Bydd CThEF yn defnyddio’r swm hwn i gyfrifo’ch taliadau ar gyfrif newydd.

I ostwng eich taliadau ar gyfrif ar-lein

1. .

2. Dewiswch yr opsiwn i fwrw golwg dros eich Ffurflen Dreth Hunanasesiad ddiweddaraf.

3. Dewiswch yr opsiwn i ostwng taliadau ar gyfrif.

I ostwng eich taliadau ar gyfrif drwy’r post

Anfonwch ffurflen SA303 i’ch swyddfa dreth.

Os yw’ch bil yn uwch na’r disgwyl

Os byddwch yn gostwng eich taliadau ar gyfrif, a’ch bil yn uwch na’r disgwyl, bydd llog yn cael ei godi arnoch am y gwahaniaeth. Gallwch wirio’r cyfraddau llog (yn agor tudalen Saesneg) i gael gwybod faint o log a godir arnoch.