Gwneud cais am batent

Printable version

1. Trosolwg

Gall patent y DU helpu os ydych am gymryd camau cyfreithiol yn erbyn rhywun sy’n defnyddio’ch dyfais heb eich caniatâd. Er enghraifft, os ydynt yn gwerthu neu weithgynhyrchu’ch cynnyrch yn y DU.

Mae’r canllaw hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English).

Cyn gwneud cais am batent,Ìýgwiriwch mai dyma’r math cywir o amddiffyniad ar gyfer eich eiddo deallusol.

Mae patent yn parhau am bum mlynedd. Os ydych am iddo aros mewn grym ar ôl hynny, rhaid i chi ei adnewyddu bob blwyddyn, hyd at uchafswm o 20 mlynedd.

Beth allwch chi gael patent arno

Rhaid i’ch dyfais fod yn:

  • newydd - mae’n rhaid nad oedd ar gael i’r cyhoedd yn unrhyw le yn y byd, er enghraifft ni ddylid cael ei ddisgrifio mewn cyhoeddiad
  • dyfeisgar - er enghraifft, ni all fod yn newid amlwg i rywbeth sy’n bodoli eisoes
  • naill ai rhywbeth y gellir ei wneud a’i ddefnyddio, proses dechnegol, neu ddull o wneud rhywbeth

Beth na allwch chi gael patent arno

Ymhlith y pethau na allwch gael patent amdanynt mae:

  • gweithiau llenyddol, dramatig, cerddorol neu artistig
  • ffordd o wneud busnes, chwarae gêm neu feddwl
  • dull o driniaeth feddygol neu ddiagnosis
  • darganfyddiad, theori wyddonol neu ddull mathemategol
  • y ffordd y cyflwynir gwybodaeth
  • prosesau ‘yn eu hanfod yn fiolegolâ€� fel anifeiliaid sy’n croesfridio neu fathau o blanhigion
  • meddalwedd sydd â phwrpas ‘annhechnegolâ€�

Dim ond meddalwedd â phwrpas technegol y gellir rhoi patent iddo. Er enghraifft, gallai meddalwedd i reoli car heb yrrwr gael patent, er na allai ap chwarae gwyddbwyll. Os mai meddalwedd yw eich dyfais, efallai y bydd angen cyngor proffesiynol arnoch a ellir ei phatentu (er enghraifft, ganÌý).

.

Beth mae’n ei gostio

Rhaid i chi dalu ffioedd i’r Swyddfa Eiddo Deallusol (IPO) pan ydych yn ffeilio’ch cais ac am brosesu’ch cais ar ôl i chi ffeilio. Bydd yn costio o leiaf £310 os byddwch yn cwblhau’r broses.

Er mwyn cael y siawns orau o gael patent fel arfer bydd angen i chi hefyd dalu twrnai patentau am gymorth a chyngor. Gall hyn gostio rhai miloedd o bunnoedd.

Y broses ymgeisio

Mae cael patent yn gymhleth - rydych yn annhebygol o gael patent heb gymorth proffesiynol a gall gymryd sawl blwyddyn.

Os ydych chi’n hyderus bod eich dyfais yn newydd a bod patent yn bodloni’ch anghenion, rhaid i chi:

  • paratoi dogfennau manwl sy’n disgrifio’ch dyfais
  • ffeilio’r dogfennau hyn gyda’r IPO

Rhaid i chi wedyn ofyn i’r IPO gynnal eu gwiriad eu hunain i weld a yw eich dyfais yn newydd ac yn ddyfeisgar (‘chwiliad�).

Tua 18 mis ar ôl i chi wneud cais bydd yr IPO yn cyhoeddi’ch cais yn llawn.

Yna mae’n rhaid i’r IPO wneud gwiriad trylwyr o’ch cais i benderfynu a oes modd rhoi patent ar eich dyfais (a elwir yn ‘archwiliad sylweddol�). Gallai hyn ddigwydd sawl blwyddyn ar ôl i chi wneud cais.

Mae’n bosibl y bydd rhaid i chi ddiwygio’ch cais yn seiliedig ar argymhellion yr IPO. Dim ond os gallwch ddatrys yr holl faterion a godwyd gan yr archwiliad y rhoddir eich patent.

Gweld llinell amser o’r broses.

Ffyrdd eraill o gael patent y DU

Gall rhai sefydliadau rhyngwladol roi patentau’r DU yn ogystal â phatentau ar gyfer gwledydd eraill. Darllen canllawiau arÌýddiogelu’ch eiddo deallusol dramor.

2. Cyn i chi wneud cais

Gwnewch gais am batent dim ond os:Ìý

  • rydych chi wedi gwirio nad yw eich dyfais yn bodoli eisoes, er enghraifft trwy chwilio ar-lein am gynhyrchion tebyg i’ch dyfaisÌý

  • mae gennych yr amser a’r arian ar gyfer y brosesÌý

Ni fydd cael patent yn gwarantu y bydd eich dyfais yn gwneud arian. Ystyriwch a yw patent yn werth y gost i chi a’ch busnes cyn i chi wneud cais.Ìý

Cael help a chyngor proffesiynolÌý

Gallwch gael cyngor am ddim ynghylch a yw patent yn iawn i chi gan:Ìý

  • neu gynghorydd proffesiynol arall - mae llawer yn cynnig cyngor sylfaenol am ddimÌý
  • clinig eiddo deallusol (IP)Ìý
  • yn LlundainÌý

Bydd rhaid i chi dalu twrnai patent os ydych am gael cymorth gyda’r broses ymgeisio. Gall ffioedd fod yn filoedd o bunnoedd ond byddant yn rhoi llawer gwell cyfle i chi gael patent.Ìý

Gall twrnai patent:Ìý

  • eich helpu i baratoi eich caisÌý
  • eich arwain drwy’r broses i gael eich patent wedi’i ganiatáuÌý
  • ymateb i’r Swyddfa Eiddo Deallusol (IPO) ar eich rhanÌý

Efallai na fyddwch yn gallu rhoi patent ar eich dyfais os daw’n wybodaeth gyhoeddus. Os byddwch yn trafod eich dyfais ag unrhyw un heblaw twrnai patent, efallai y bydd angen cytundeb peidio â datgelu arnoch.Ìý

3. Paratoi eich cais

Rhaid i gais patent gynnwys:Ìý

  • disgrifiad o’ch dyfais sy’n caniatáu i eraill weld sut mae’n gweithio a sut y gellid ei wneud

  • datganiadau cyfreithiol sy’n nodi nodweddion technegol eich dyfais (sydd i’w diogelu (a elwir yn ‘hawliadauâ€�)Ìý

  • crynhoad o holl agweddau technegol pwysig eich dyfais (a elwir yn ‘grynodebâ€�)Ìý

Mae rheolau ar yr hyn y mae’n rhaid i’r dogfennau hyn ei gynnwys a sut y mae’n rhaid eu cyflwyno. Efallai y bydd rhaid i chi ddiwygio dogfennau nad ydynt wedi’u paratoi’n gywir.Ìý

Dysgu sut i baratoi eich disgrifiad, hawliadau a chrynodeb.Ìý

Gallwch hefyd gynnwys unrhyw luniadau sydd eu hangen arnoch i arddangos eich disgrifiad.Ìý

Ni allwch newid eich dyfais ar ôl i chi ffeilio’ch cais cychwynnol, er enghraifft trwy ychwanegu nodweddion cwbl newydd.Ìý

Os byddwch yn gwneud camgymeriad neu’n methu rhywbeth, gallai eich cais gael ei wrthod ac efallai na fyddwch yn gallu gwneud cais am yr un ddyfais eto.Ìý

Gall twrnai patent eich helpu i baratoi eich dogfennau.Ìý

4. Ffeilio eich cais cychwynnol

Rhaid eich bod wedi paratoi eich dogfennau cyn gwneud cais.Ìý

Rhaid i’ch cais cychwynnol gynnwys:

  • eich disgrifiadÌý

  • unrhyw luniadau rydych chi am eu cynnwysÌý

Mae’n bosibl ychwanegu eich hawliadau a’ch crynodeb yn ddiweddarach, ond gallai anfon popeth gyda’i gilydd osgoi oedi a chamgymeriadau (er enghraifft, nid yw eich hawliadau’n cyfateb i’ch disgrifiad).Ìý

Gallwch dalu ffioedd ffeilio pan fyddwch yn anfon eich cais cychwynnol neu’n ddiweddarach - ond rhaid i chi dalu cyn y bydd eich cais yn symud ymlaen ymhellach.Ìý

Gallwch hefyd wneud cais a thalu am eich ‘chwiliadâ€� pan fyddwch yn ffeilio’ch cais cychwynnol. Gallai hyn helpu i wneud y broses yn gyflymach.Ìý

Pan fyddwch yn gwneud cais, bydd y Swyddfa Eiddo Deallusol (IPO) yn cyhoeddi eich enw a’r ffaith eich bod wedi gwneud cais am batent yn eu cyfnodolyn.

Os na allwch ffeilio ar-leinÌý

Gallwch llenwi ffurflen a’i e-bostio neu ei phostio i’r IPO.Ìý

Ffioedd ffeilio a phrosesuÌý

Rhaid i chi dalu ffioedd i’r IPO am:Ìý

  • prosesu cychwynnol eich caisÌý
  • cynnal chwiliad ac ‘archwiliad sylweddolâ€� o’ch cais ar ôl i chi wneud cais

Nid yw ffioedd IPO yn cynnwys unrhyw gymorth neu gyngor proffesiynol. Os ydych yn defnyddio twrnai patent neu gynghorydd proffesiynol arall bydd yn rhaid i chi eu talu ar wahân.Ìý

Cam Gwneud cais ar-lein Gwneud cais drwy’r post neu e-bost
Ffeilio cais (os ydych yn talu pan fyddwch yn gwneud cais) £60 £90Ìý
Ffeilio cais (os talwch yn hwyrach) £75 £112.50Ìý
Chwiliad £150 (ynghyd ag £20 am bob hawliad dros 25 hawliad) £180 (ynghyd ag £20 am bob hawliad dros 25 hawliad)Ìý
Arholiad sylweddol £100 (a £10 am bob tudalen o ddisgrifiad dros 35 tudalen) £130 (ynghyd â £10 am bob tudalen o ddisgrifiad dros 35 tudalen)Ìý

Sicrhewch eich patent yn gyflymachÌý

Mae’n bosibl y byddwch yn gallu cael eich cais wedi’i brosesu’n gynt os, er enghraifft:Ìý

  • mae gan eich dyfais fudd amgylcheddol (sianel werdd)Ìý
  • mae gennych chi reswm busnes da dros fod angen patent yn gyflymach, er enghraifft efallai y byddwch yn colli allan ar fuddsoddiad yn eich busnesÌý

Darllen y canllawiau ar sut i brosesu cais am batent yn gyflymach.Ìý

5. Ar ôl i chi wneud cais

Unwaith y byddwch wedi ffeilio cais byddwch yn cael derbynneb gyda’ch rhif cais a’ch dyddiad ffeilio (y dyddiad y derbynnir eich cais).Ìý

Bydd y Swyddfa Eiddo Deallusol (IPO) yn gwneud gwiriad sylfaenol i sicrhau bod eich cais yn gyflawn a bod eich dogfennau yn y fformat cywir.Ìý

‘Patent yn yr arfaeth�

Gallwch ychwanegu bod gennych ‘batent y DU yn yr arfaeth� neu ‘gwnaed cais am batent y DU� ar eich dyfais ei hun, neu ar eich deunydd pacio neu ddeunyddiau marchnata.

Gallwch naill ai ddangos rhif y cais neu roi cyfeiriad gwe lle dangosir manylion eich dyfais a rhif eich cais am batent yn glir.

Os byddwch yn atal eich cais neu os bydd yn cael ei derfynu, rhaid i chi ddileu unrhyw wybodaeth sy’n awgrymu bod gan eich dyfais batent yn yr arfaeth.

Os na wnaethoch ffeilio’ch holl ddogfennau neu os na wnaethoch dalu pan wnaethoch gais

Os na wnaethoch ffeilio’r holl ddogfennau ar gyfer eich cais neu dalu ffioedd ffeilio pan wnaethoch gais, bydd yr IPO yn rhoi gwybod i chi erbyn pryd y bydd rhaid i chi eu hanfon.

Ychwanegu ffurflenni a dogfennau i’ch cais am batent.Ìý

Os terfynir eich caisÌý

Bydd eich cais yn cael ei derfynu os na fyddwch yn anfon y dogfennau, ffurflenni neu daliadau cywir mewn pryd. Byddwch yn cael gwybod os yw eich cais wedi dod i ben a pham.Ìý

Mae’n bosibl y gallech chi ailgychwyn eich cais am ffi. Os byddwch eisiau ei ailgychwyn byddwch yn cael gwybod beth sy’n rhaid i chi ei wneud a faint o amser sydd gennych i’w ailgychwyn.Ìý

6. Chwilio, cyhoeddi ac 'archwiliad sylweddol'

Cyn y gellir caniatáu eich patent rhaid i’r Swyddfa Eiddo Deallusol (IPO):Ìý

  • cynnal chwiliad i gadarnhau bod eich dyfais yn newydd ac yn ddyfeisgarÌý
  • cyhoeddi eich caisÌý
  • cynnal ‘archwiliad sylweddolâ€� o’ch cais

Os na wnaethoch ofyn am eich chwiliad a’ch archwiliad sylweddol pan wnaethoch gaisÌý

Fel arfer mae’n rhaid i chi ofyn am:Ìý

  • eich chwiliad o fewn 12 mis i’ch dyddiad ffeilioÌý
  • eich archwiliad o fewn 6 mis i’w gyhoeddi

Efallai y bydd gennych fwy neu lai o amser yn dibynnu ar eich amgylchiadau. Bydd yr IPO yn rhoi gwybod i chi beth yw eich union ddyddiadau cau ar gyfer gofyn am y rhain.

Os na fyddwch yn gwneud cais ac yn talu am y rhain mewn pryd, gallai eich cais gael ei derfynu.Ìý

Os na allwch wneud cais ar-lein, lawrlwythwch a llenwch:Ìý

Ar ôl ei chwblhau anfonwch eich ffurflen i’r cyfeiriad post ar y ffurflen.Ìý

Chwiliad patent

Mae’r chwiliad patent yn gwirio a oes unrhyw ddogfennau’n bodoli sy’n nodi nad yw eich dyfais yn newydd ac yn ddyfeisgar, yn seiliedig ar eich ‘honiadauâ€�.Ìý

Fel arfer bydd yn digwydd o fewn 6 mis i chi ofyn amdano, a gallwch wneud hyn ar yr un pryd ag y byddwch yn ffeilio eich cais cychwynnol.

Bydd yr IPO yn anfon adroddiad atoch gyda chanfyddiadau’r chwiliad. Darllen dalen ffeithiau’r adroddiad chwilio am ragor o fanylion.

CyhoeddiÌý

Os yw’ch cais wedi’i gwblhau bydd yr IPO yn ei gyhoeddi - fel arfer 18 mis ar ôl eich dyddiad ffeilio.Ìý

Nid yw cyhoeddi yn golygu bod eich patent wedi’i ganiatáu.Ìý

Bydd eich cais llawn, gan gynnwys eich enw a’ch cyfeiriad, ar gael yn gyhoeddus ar-lein.Ìý

Ni all yr IPO atal manylion eich cais rhag cael eu rhannu neu eu hatgynhyrchu, er enghraifft os yw gwefannau trydydd parti hefyd yn cyhoeddi gwybodaeth amdanoch chi a’ch dyfais.

Archwiliad sylweddolÌý

Mae’r archwiliad sylweddol yn wiriad trylwyr i weld a yw eich dyfais yn newydd ac yn ddyfeisgar. Mae’r archwiliad hefyd yn gwirio a oes unrhyw reswm arall na all yr IPO roi patent, er enghraifft os nad yw eich dogfennau’n disgrifio’ch dyfais yn ddigon manwl.Ìý

Rhaid i chi ofyn i’r IPO gynnal archwiliad sylweddol - ni fydd yn digwydd yn awtomatig.Ìý

Gallai’r archwiliad sylweddol gael ei gynnal o fewn 6 mis i’ch cais os gofynnwch amdano pan fyddwch yn ffeilio’ch cais cychwynnol. Os byddwch yn gofyn amdano yn ddiweddarach, efallai y bydd sawl blwyddyn cyn iddo gael ei wneud.Ìý

Unwaith y bydd eich patent wedi’i archwilio

Os nad yw’ch cais yn bodloni’r gofynion bydd yr IPO yn dweud wrthych pam.Ìý

Gallwch chi naill ai:Ìý

  • diwygio’ch cais a threfnu iddo gael ei archwilio etoÌý

  • atal eich caisÌý

Nid oes unrhyw gyfyngiad ar y nifer o weithiau y gallwch ddiwygio’ch cais i geisio bodloni’r gofynion. Os ydych yn bodloni’r gofynion, bydd eich bydd-y-patent yn cael ei ganiatáu.

7. Pan roddir patent

Os rhoddir eich patent:Ìý

  • bydd eich cais yn cael ei gyhoeddi yn ei ffurf derfynolÌý
  • anfonir tystysgrif atochÌý Ìý Ìý Ìý

Byddwch yn gyfrifol am adnewyddu eich patent ac amddiffyn eich eiddo deallusol os caiff ei gopïo neu ei ddwyn.Ìý