188体育

Mae Ffurflen TAW yn ffurflen rydych yn ei llenwi er mwyn rhoi gwybod i Gyllid a Thollau EF (CThEF) faint o TAW rydych wedi ei chodi a faint o TAW rydych wedi ei thalu i fusnesau eraill.

Fel arfer, mae angen i chi anfon Ffurflen TAW i CThEF bob 3 mis. Gelwir hyn eich 鈥榗yfnod cyfrifyddu鈥�.

Os ydych wedi cofrestru ar gyfer TAW, mae鈥檔 rhaid i chi gyflwyno Ffurflen TAW hyd yn oed os nad oes gennych TAW i鈥檞 thalu neu ei hadennill.

Dyddiadau cau

Fel arfer, y dyddiad cau ar gyfer cyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW ar-lein yw un mis calendr a 7 diwrnod ar 么l diwedd cyfnod cyfrifyddu. Dyma鈥檙 dyddiad cau ar gyfer talu CThEF hefyd. Dylech ganiat谩u digon o amser i鈥檙 taliad gyrraedd cyfrif CThEF.

Defnyddiwch eich cyfrif TAW ar-lein er mwyn:

• cael gwybod pryd mae dyddiadau cau eich Ffurflenni TAW

• cael gwybod pryd mae鈥檔 rhaid i鈥檙 taliad glirio cyfrif CThEF

• gwirio ac apelio yn erbyn cosbau

• gwirio a yw CThEF wedi cael eich Ffurflen TAW

Os ydych yn defnyddio鈥檙 Cynllun Cyfrifyddu Blynyddol TAW (yn agor tudalen Saesneg), gallwch drefnu e-bost atgoffa bob tro y bydd angen cyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW drwy eich cyfrif TAW ar-lein.

Bydd angen i chi gynnwys:

• cyfanswm eich gwerthiannau a phryniannau

• swm y TAW sydd arnoch

• swm y TAW y gallwch ei adhawlio

• swm y TAW sy鈥檔 ddyledus i chi gan Gyllid a Thollau EF (CThEF) (os ydych yn adennill TAW ar dreuliau busnes)

Mae鈥檔 rhaid i chi gynnwys y TAW ar werth llawn yr hyn a werthwch, hyd yn oed os:

• ydych yn cael nwyddau neu wasanaethau yn lle arian - er enghraifft os ydych yn cael rhywbeth mewn rhan-gyfnewid

• nad ydych wedi codi unrhyw TAW ar y cwsmer - caiff pa bynnag bris y codwch ei drin fel pe bai鈥檔 cynnwys TAW

Darllenwch yr arweiniad am lenwi eich Ffurflen TAW (yn agor tudalen Saesneg).

Os ydych wedi cofrestru ar gyfer TAW yng Ngogledd Iwerddon, mae鈥檔 rhaid i chi gynnwys gwerthiannau yn yr UE ar eich Ffurflen TAW a llenwi Rhestr Gwerthiannau yn y GE (yn agor tudalen Saesneg).

Rhoi cyfrif am TAW mewnforio

Gallwch roi cyfrif am TAW mewnforio ar eich Ffurflen TAW drwy ddefnyddio 鈥榗测蹿谤颈蹿测诲诲耻 TAW 驳辞丑颈谤颈别诲颈驳鈥�. Mae hyn yn eich galluogi i ddatgan TAW mewnforio a鈥檌 hadennill fel traul busnes ar yr un Ffurflen TAW.

Defnyddio ffigurau wedi鈥檜 hamcangyfrif

Gofynnwch i CThEF am ganiat芒d i ddefnyddio ffigurau wedi鈥檜 hamcangyfrif. Bydd angen rheswm da arnoch pam na allwch roi ffigurau cywir ar eich Ffurflen TAW.

Os oes caniat芒d gennych, ni chodir cosb arnoch oni bai eich bod yn methu鈥檙 dyddiad cau neu鈥檔 gwneud gwall esgeulus neu fwriadol. Fel arfer, bydd angen i chi roi鈥檙 ffigurau cywir yn eich Ffurflen TAW nesaf.

Hawlio rhyddhad ar ddrwgddyledion

Os nad yw cwsmer yn eich talu ar gyfer nwyddau neu wasanaethau, gallwch ddileu鈥檙 anfoneb fel 鈥榙rwgddyled鈥�. Os ydych yn y sefyllfa hon, mae鈥檔 bosibl y bydd modd i chi hawlio rhyddhad rhag TAW.

Er mwyn bod yn gymwys am y rhyddhad:

• rhaid bod y ddyled yn h欧n na 6 mis

• rhaid i chi gyflwyno鈥檆h hawliad cyn pen 4 blynedd a 6 mis o ddyddiad yr oedd y taliad yn ddyledus neu鈥檙 dyddiad cyflenwi (p鈥檜n bynnag oedd yn hwyrach)

• rhaid eich bod heb werthu鈥檙 ddyled yn ei blaen

• rhaid eich bod heb godi mwy na鈥檙 pris arferol am yr eitem

Mae鈥檔 rhaid i chi gadw cofnodion o鈥檙 ddyled. Cyflwynwch eich hawliad am ad-daliad yn eich Ffurflen TAW.

Mae鈥檔 rhaid i chi gyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW gan ddefnyddio meddalwedd sy鈥檔 cydweddu 芒鈥檙 cynllun Troi Treth yn Ddigidol.

Gwiriwch pa feddalwedd y gallwch ei defnyddio i gyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW.

Mae gwahanol ffyrdd o anfon eich Ffurflen TAW os yw鈥檙 canlynol yn berthnasol:

• rydych wedi canslo鈥檆h cofrestriad TAW
• rydych wedi鈥檆h esemptio rhag Troi Treth yn Ddigidol ar gyfer TAW
• mae鈥檆h busnes yn destun gweithdrefn ansolfedd

Os ydych wedi canslo鈥檆h cofrestriad TAW

Ni allwch anfon Ffurflenni TAW gan ddefnyddio meddalwedd sy鈥檔 cydweddu 芒鈥檙 cynllun Troi Treth yn Ddigidol os nad ydych bellach wedi cofrestru ar gyfer TAW. Bydd angen i chi anfon unrhyw ffurflenni gan ddefnyddio鈥檆h cyfrif TAW ar-lein.

Os ydych wedi鈥檆h esemptio rhag Troi Treth yn Ddigidol ar gyfer TAW

Gallwch gyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW drwy鈥檙 post neu drwy ddefnyddio鈥檆h cyfrif TAW ar-lein dim ond os ydych wedi鈥檆h esemptio rhag Troi Treth yn Ddigidol ar gyfer TAW (yn agor tudalen Saesneg).

Er enghraifft, os yw鈥檙 canlynol yn wir:

• rydych yn gwrthwynebu defnyddio cyfrifiaduron oherwydd rhesymau crefyddol
• nid oes modd i chi ddefnyddio鈥檙 rhyngrwyd

Dysgwch sut i anfon Ffurflenni TAW os ydych wedi鈥檆h esemptio (yn agor tudalen Saesneg).

Os yw鈥檆h busnes yn destun gweithdrefn ansolfedd

Mae鈥檔 rhaid i chi anfon Ffurflen TAW ar bapur (yn agor tudalen Saesneg) oni bai bod gennych y naill neu鈥檙 llall o鈥檙 canlynol:

• Trefniant Cwmni Gwirfoddol (yn agor tudalen Saesneg)
• Trefniant Unigol Gwirfoddol (yn agor tudalen Saesneg)

Os oes gennych y naill drefniant neu鈥檙 llall, gallwch ddewis anfon Ffurflen TAW ar bapur neu lenwi鈥檙 ffurflen gan ddefnyddio鈥檆h cyfrif TAW ar-lein.

Ar 么l i chi anfon eich Ffurflen TAW

Mae鈥檔 rhaid i chi dalu鈥檆h bil TAW erbyn y dyddiad dyledus a ddangosir ar eich Ffurflen TAW.

Gallwch ddefnyddio eich cyfrif TAW ar-lein er mwyn gwirio a yw CThEF wedi cael eich Ffurflen TAW.

Gallwch gywiro camgymeriadau mewn Ffurflenni TAW am y 4 blynedd blaenorol, cyn belled 芒 bod gwerth net y gwallau:

• yn 拢10,000 neu lai
• rhwng 拢10,000 a 拢50,000 ond yn llai nag 1% o gyfanswm gwerth eich gwerthiannau

Ar gyfer camgymeriadau fel hyn, gwnewch addasiad neu gywiriad yn eich Ffurflen TAW nesaf.

Mae鈥檔 rhaid i chi roi gwybod i Gyllid a Thollau EF (CThEF) ar wah芒n am unrhyw gamgymeriadau net sydd:

• dros 拢50,000
• dros 拢10,000, os ydynt yn fwy nag 1% o gyfanswm gwerth y gwerthiannau
• yn gamgymeriadau bwriadol

Gwirio sut i roi gwybod i CThEF am wallau yn eich Ffurflen TAW.

Cyfrifo gwerth net y camgymeriadau

I gyfrifo gwerth net y camgymeriadau:

• adiwch at ei gilydd y dreth ychwanegol sy鈥檔 ddyledus i CThEF
• tynnwch y dreth sy鈥檔 ddyledus i chi

Sut i wneud yr addasiad yn eich Ffurflen TAW nesaf

Pan fyddwch yn cyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW nesaf, ychwanegwch y gwerth net at flwch 1 ar gyfer y dreth sy鈥檔 ddyledus i CThEF, neu at flwch 4 ar gyfer y dreth sy鈥檔 ddyledus i chi.

Mae鈥檔 rhaid i chi wneud y canlynol:

• cadw manylion am y camgymeriad (er enghraifft, y dyddiad y鈥檌 canfuwyd, sut y digwyddodd a swm y TAW sydd dan sylw)

• cynnwys gwerth y camgymeriad yn eich cyfrif TAW

Darllenwch ragor am sut i gywiro camgymeriadau TAW a gwneud addasiadau neu hawliadau (yn agor tudalen Saesneg).

Cysylltwch 芒鈥檙 T卯m Ymholiadau TAW, Tollau ac Ecs茅is os oes angen help arnoch wrth wneud cywiriadau.

Os ydych yn methu鈥檙 dyddiad cau ar gyfer cyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW, bydd CThEF yn anfon 鈥榟ysbysiad TAW o asesiad treth鈥� atoch yn rhoi gwybod i chi faint o TAW y maent yn credu sydd arnoch.

Mae鈥檔 bosibl y bydd angen i chi dalu gordal neu gosb am gyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW ar 么l y dyddiad cau, neu os ydych yn ei thalu鈥檔 hwyr.

Bydd y swm sydd arnoch yn cael ei gyfrifo鈥檔 wahanol, gan ddibynnu ar ba gyfnod cyfrifyddu y mae ar ei gyfer.

Dylech gysylltu 芒 Chyllid a Thollau EF (CThEF) cyn gynted 芒 phosibl os ydych yn ei chael hi鈥檔 anodd talu erbyn y dyddiad cau.

Os dechreuodd eich cyfnod cyfrifyddu ar neu ar 么l 1 Ionawr 2023

Byddwch yn cael cosbau ar wah芒n am gyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW yn hwyr ac am dalu鈥檔 hwyr.

Os ydych yn cyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW yn hwyr

Am bob Ffurflen TAW yr ydych yn ei chyflwyno鈥檔 hwyr, byddwch yn cael pwynt cosb. Mae hyn yn cynnwys Ffurflenni TAW sy鈥檔 dangos 鈥榙im鈥� (lle nad oes gennych unrhyw beth i鈥檞 ddatgan).

Unwaith y byddwch wedi cyrraedd eich trothwy pwyntiau cosb, cewch gosb o 拢200. Pennir y trothwy gan eich cyfnod cyfrifyddu (os ydych yn talu bob mis, yn chwarterol neu鈥檔 flynyddol).

Byddwch yn cael cosb bellach o 拢200 am bob cyflwyniad hwyr dilynol tra byddwch ar y trothwy.

Gallwch weld faint o bwyntiau sydd gennych yn eich cyfrif TAW ar-lein.

Os ydych yn talu鈥檔 hwyr

Mae鈥檔 bosibl y codir cosb arnoch os byddwch yn talu鈥檔 hwyr:

• ar eich Ffurflen TAW

• yn dilyn diwygiad neu gywiriad i Ffurflen TAW

• o asesiad TAW a anfonwyd gan CThEF pan na wnaethoch gyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW

• o asesiad TAW a anfonwyd gan CThEF am reswm arall

Bydd swm y gosb a godir arnoch yn dibynnu ar ba mor hwyr y byddwch yn talu (yn agor tudalen Saesneg).

Mae cyfanswm y gosb yn codi ar 么l 16 diwrnod, ac yn codi eto ar 么l 31 diwrnod.

Codir llog am dalu鈥檔 hwyr arnoch o鈥檙 diwrnod cyntaf y bydd eich taliad yn hwyr, hyd nes y byddwch yn talu鈥檙 swm llawn. Mae hyn hefyd yn berthnasol os ydych yn talu mewn rhandaliadau.

Os dechreuodd eich cyfnod cyfrifyddu ar neu cyn 31 Rhagfyr 2022

Bydd CThEF yn cofnodi 鈥榙iffyg鈥� ar eich cyfrif os bydd eich Ffurflen TAW neu鈥檆h taliad yn hwyr.

Mae鈥檔 bosibl y bydd diffygdalu yn eich rhoi mewn 鈥榗yfnod gordal鈥� o 12 mis. Os ydych yn diffygdalu eto yn ystod y cyfnod hwnnw o 12 mis, efallai y bydd yn rhaid i chi dalu swm ychwanegol (鈥榞ordal鈥�) ar ben y TAW sydd arnoch.

Nid ydych yn talu gordal y tro cyntaf eich bod yn diffygdalu.

Dechrau cyfnod gordal

Byddwch yn dechrau cyfnod gordal o 12 mis os byddwch yn talu鈥檔 hwyr, ac os yw鈥檆h trosiant yn 拢150,000 neu鈥檔 fwy.

Os yw鈥檆h trosiant yn llai na 拢150,000, byddwch yn dechrau cyfnod gordal o 12 mis os byddwch yn talu鈥檔 hwyr dwywaith o fewn 12 mis.

Os byddwch yn cyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW neu鈥檆h taliad yn hwyr yn ystod cyfnod gordal

Os byddwch yn cyflwyno鈥檆h Ffurflen TAW yn hwyr, bydd eich cyfnod gordal o 12 mis yn ailddechrau.

Os byddwch yn talu鈥檔 hwyr, bydd eich cyfnod gordal o 12 mis yn ailddechrau ac efallai y bydd angen i chi dalu gordal.

Faint rydych yn ei dalu

Mae鈥檙 gordal yn ganran o鈥檙 TAW heb ei thalu ar gyfer y cyfnod dan ddifygdaliad. Mae鈥檔 cael ei gyfrifo ar y dyddiad cau.

Mae鈥檙 tabl hwn yn dangos faint a godir arnoch os byddwch yn diffygdalu yn ystod cyfnod gordal. Bydd CThEF yn ysgrifennu atoch i esbonio unrhyw ordaliadau sydd arnoch.

Diffygdaliadau cyn pen 12 mis	Gordal os yw鈥檙 trosiant blynyddol yn llai na 拢150,000	Gordal os yw鈥檙 trosiant blynyddol yn 拢150,000 neu鈥檔 fwy
2il	Dim gordal	2% (dim gordal os yw hwn yn llai na 拢400)
3ydd	2% (dim gordal os yw hwn yn llai na 拢400)	5% (dim gordal os yw hwn yn llai na 拢400)
4ydd	5% (dim gordal os yw hwn yn llai na 拢400)	10% neu 拢30 (p鈥檜n bynnag sydd fwyaf)
5ed	10% neu 拢30 (p鈥檜n bynnag sydd fwyaf)	15% neu 拢30 (p鈥檜n bynnag sydd fwyaf)
6 neu fwy	15% neu 拢30 (p鈥檜n bynnag sydd fwyaf)	15% neu 拢30 (p鈥檜n bynnag sydd fwyaf)

Does dim cosb am gyflwyno Ffurflen TAW sy鈥檔 dangos dim (lle nad oes gennych unrhyw beth i鈥檞 ddatgan) yn hwyr.

Os yw eich hysbysiad TAW o asesiad treth yn anghywir

Os yw鈥檙 asesiad yn rhy uchel, anfonwch Ffurflen TAW gywir a thaliad TAW cywir.

Os yw鈥檙 asesiad yn rhy isel, bydd angen i chi wneud un o鈥檙 canlynol:

• rhoi gwybod i CThEF cyn pen 30 diwrnod

• anfon Ffurflen TAW gywir a thaliad TAW cywir

Fel arall, mae鈥檔 bosibl y codir cosb arnoch (hyd at 30% o鈥檙 asesiad).

Sut i dalu gordal neu gosb

Mae sawl ffordd y gallwch dalu eich bil TAW, gan gynnwys unrhyw ordaliadau a chosbau.

Bydd Cyllid a Thollau EF (CThEF) yn codi llog arnoch os na fyddwch yn talu鈥檙 swm cywir o TAW erbyn y dyddiad cau. Os oes arnoch ad-daliad TAW gan CThEF, mae鈥檔 bosibl y bydd gennych hawl i gael llog.

Mae cyfraddau llog gwahanol (yn agor tudalen Saesneg) ar gyfer treth a dandalwyd neu a ordalwyd cyn 25 Chwefror 2025.

Os dechreuodd eich cyfnod cyfrifyddu ar neu ar 么l 1 Ionawr 2023

Os nad ydych yn talu digon o TAW

Bydd CThEF yn codi llog am dalu鈥檔 hwyr arnoch o鈥檙 diwrnod cyntaf y mae鈥檆h taliad yn ddyledus nes i chi dalu鈥檔 llawn.听

Mae hyn yn cynnwys symiau sy鈥檔 hwyr ar 么l:

• Ffurflen TAW
• diwygiad neu gywiriad i Ffurflen TAW
• asesiad TAW a wnaed gan CThEF听
• taliad ar gyfrif TAW sydd wedi鈥檌 fethu

Darllenwch ragor am log am dalu鈥檔 hwyr os nad ydych yn talu TAW neu gosbau mewn pryd.

Os ydych yn talu gormod o TAW

Mae鈥檔 bosibl y bydd gennych hawl i log ar ad-daliadau ar unrhyw TAW sy鈥檔 ddyledus i chi.

Nid oes angen i chi gyflwyno cais am log ar ad-daliadau. Os bydd CThEF yn canfod bod gennych hawl i gael llog ar ad-daliadau, byddwch yn ei gael yn awtomatig.听

Darllenwch ragor am log ar ad-daliadau ar gredydau TAW neu ordaliadau.

Os dechreuodd eich cyfnod cyfrifyddu ar neu cyn 31 Rhagfyr 2022

Os nad ydych yn talu digon o TAW

Mae鈥檔 bosibl y codir llog o 7.00% arnoch os ydych yn gwneud y canlynol:

• rhoi gwybod am lai o TAW na鈥檙 hyn a godoch, neu鈥檔 adhawlio mwy na鈥檙 hyn rydych yn ei thalu
• talu asesiad y gwnaeth CThEF ei ganfod yn rhy isel wedi hynny
• mae arnoch TAW i CThEF oherwydd camgymeriad ar eich Ffurflen TAW

顿别蹿苍测诲诲颈辞鈥檆丑 i wirio鈥檙 swm sydd arnoch.

Bydd CThEF hefyd yn anfon hysbysiad atoch yn rhoi gwybod i chi faint sydd arnoch a sut y caiff ei gyfrifo.

Os nad ydych yn talu cyn pen 30 diwrnod, codir llog pellach ar y TAW sy鈥檔 ddyledus o ddyddiad yr hysbysiad. Codir llog arnoch am yr holl amser nad ydych yn ei dalu, hyd at uchafswm o 2 flynedd.

Ni allwch ddidynnu鈥檙 llog y mae CThEF yn ei godi arnoch wrth gyfrifo鈥檆h elw trethadwy.

Os ydych yn talu gormod o TAW

Mae鈥檔 bosibl y gallwch hawlio llog o 3.50% os yw camgymeriad CThEF yn golygu鈥檙 canlynol:

• rydych yn talu gormod o TAW
• nid ydych yn adennill digon o TAW
• cafodd eich taliad gan CThEF ei oedi

Fel arfer, caiff llog ei dalu am y cyfnod llawn, o鈥檙 cyfnod pan ordalwyd neu adenillwyd y TAW hyd at y dyddiad y caiff yr ad-daliad ei awdurdodi.

Os gwnaethoch achosi oedi i unrhyw daliadau (er enghraifft, drwy beidio 芒 hawlio ar unwaith), efallai y bydd CThEF yn hepgor yr amser hwn.

Mae鈥檔 rhaid i chi hawlio鈥檙 llog ar wah芒n i鈥檙 ad-daliad ei hunan.

Ysgrifennwch at CThEF gyda manylion yr ad-daliad, gan egluro pam bod llog yn ddyledus i chi. Mae鈥檔 rhaid i chi wneud hyn cyn pen 4 blynedd i鈥檙 dyddiad a awdurdododd CThEF yr ad-daliad yn wreiddiol. Defnyddiwch y cyfeiriad post ar y llythyr a gawsoch gan CThEF am eich TAW.

Mae unrhyw log a gewch gan CThEF yn cyfrif fel incwm trethadwy.

Talu llog i鈥檆h cwsmeriaid

Mae鈥檔 rhaid i chi dalu unrhyw log cysylltiedig i鈥檆h cwsmeriaid os oes gennych gytundebau ad-dalu gyda nhw i ad-dalu unrhyw TAW iddynt.

Cysylltwch 芒鈥檙 person yn CThEF a ddeliodd 芒鈥檆h hawliad os oes angen i chi gael gwybod sut y cafodd y llog ei gyfrifo. Gall hyn eich helpu i gyfrifo faint sydd angen i chi ei ad-dalu i bob cwsmer.

Mae鈥檔 rhaid i chi roi鈥檙 arian yn 么l i CThEF cyn pen 14 diwrnod os na allwch gysylltu 芒 chwsmer i鈥檞 ad-dalu.

Herio penderfyniad gan CThEF

Ni allwch apelio yn erbyn y penderfyniad i godi llog arnoch ond gallwch herio鈥檙 swm o log a godir arnoch.