Gwneud cais i gael gofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim os ydych yn gweithio
Os ydych yn byw yn Lloegr, defnyddiwch y gwasanaeth hwn i wneud cais am god er mwyn cael gofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim.
Gallwch gael y canlynol:
- 15 awr yr wythnos os yw鈥檆h plentyn rhwng 9 mis a 2 flwydd oed
- 30 awr yr wythnos os yw鈥檆h plentyn rhwng 3 a 4 oed
I wneud cais, bydd yn rhaid i chi greu cyfrif gofal plant.
Mae cynlluniau gwahanol , , ac .
Os ydych yn talu am ofal plant, a鈥檆h bod am ddefnyddio Gofal Plant sy鈥檔 Rhydd o Dreth er mwyn cael help gyda chostau, gallwch hefyd wneud cais gan ddefnyddio鈥檙 gwasanaeth hwn.
Os byddwch yn gwneud cais am ofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim a bod rhywun arall eisoes yn hawlio Gofal Plant sy鈥檔 Rhydd o Dreth ar gyfer y plentyn hwnnw, ni fydd eich cais yn llwyddiannus.
Mae鈥檙 gwasanaeth hwn hefyd ar gael yn Saesneg.
Pryd i wneud cais am 15 awr o ofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim
Gallwch wneud cais o鈥檙 adeg pan fydd eich plentyn yn 23 wythnos oed.
| Pryd bydd eich plentyn yn 9 mis oed | O ba bryd y gallwch gael eich oriau | Pryd i wneud cais |
|---|---|---|
| 1 Medi i 31 Rhagfyr | Tymor yn dechrau ar neu ar 么l 1 Ionawr | Y tymor cyn 1 Ionawr |
| 1 Ionawr i 31 Mawrth | Tymor yn dechrau ar neu ar 么l 1 Ebrill | Y tymor cyn 1 Ebrill |
| 1 Ebrill i 31 Awst | Tymor yn dechrau ar neu ar 么l 1 Medi | Y tymor cyn 1 Medi |
Holwch eich darparwr gofal plant i gael gwybod yn union pryd bydd eich gofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim yn dechrau.
Pryd i wneud cais am 30 awr o ofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim
Gallwch wneud cais o鈥檙 adeg pan fydd eich plentyn yn 2 flwydd a 36 wythnos oed.
| Pen-blwydd eich plentyn yn 3 oed | O ba bryd y gallwch gael eich oriau | Pryd i wneud cais |
|---|---|---|
| 1 Medi i 31 Rhagfyr | Tymor yn dechrau ar neu ar 么l 1 Ionawr | Y tymor cyn 1 Ionawr |
| 1 Ionawr i 31 Mawrth | Tymor yn dechrau ar neu ar 么l 1 Ebrill | Y tymor cyn 1 Ebrill |
| 1 Ebrill i 31 Awst | Tymor yn dechrau ar neu ar 么l 1 Medi | Y tymor cyn 1 Medi |
Mae鈥檔 rhaid i chi wneud cais am god erbyn diwedd y mis cyn i鈥檙 tymor newydd ddechrau. Er enghraifft, os yw鈥檙 tymor yn dechrau ar 1 Medi mae鈥檔 rhaid i chi wneud cais erbyn 31 Awst. Gall darparwyr ofyn am god cyn y dyddiad cau hwn.
Holwch eich darparwr gofal plant i gael gwybod yn union pryd bydd eich gofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim yn dechrau.
Os ydych yn dychwelyd i鈥檙 gwaith neu鈥檔 dechrau swydd newydd
Bydd y dyddiad rydych yn dechrau neu鈥檔 dychwelyd i鈥檙 gwaith yn effeithio ar ba bryd y gallwch wneud cais am ofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim.
| Dyddiad dechrau gweithio neu ddychwelyd i鈥檙 gwaith | O ba bryd y gallwch gael eich oriau | Pryd i wneud cais |
|---|---|---|
| 1 Mai i 30 Medi | Tymor yn dechrau ar neu ar 么l 1 Medi | 1 Ebrill i 31 Awst |
| 1 Hydref i 31 Ionawr | Tymor yn dechrau ar neu ar 么l 1 Ionawr | 1 Medi i 31 Rhagfyr |
| 1 Chwefror i 30 Ebrill | Tymor yn dechrau ar neu ar 么l 1 Ebrill | 1 Ionawr i 31 Mawrth |
Yr hyn sydd ei angen arnoch i wneud cais
Bydd angen eich manylion arnoch (a manylion eich partner, os oes gennych un), gan gynnwys eich:
- rhif Yswiriant Gwladol
- Cyfeirnod Unigryw y Trethdalwr (UTR), os ydych chi鈥檔 hunangyflogedig
Bydd angen y canlynol arnoch hefyd:
- cyfeirnod tystysgrif geni鈥檙 DU (os oes gennych un) ar gyfer unrhyw blentyn rydych yn gwneud cais ar ei gyfer
- y dyddiad y gwnaethoch ddechrau gweithio, neu鈥檙 dyddiad yr ydych yn bwriadu dechrau gweithio (gall y dyddiad hwn fod yn amcangyfrif os yw鈥檔 hirach na 3 mis yn 么l)
Os ydych yn gyfarwyddwr
Bydd angen i chi ddangos eich bod yn bodloni鈥檙 gofynion o ran isafswm incwm er mwyn bod yn gymwys. Bydd Cyllid a Thollau EF (CThEF) yn ceisio gwirio hyn gan ddefnyddio鈥檆h cofnodion TWE.
Os nad ydych yn cyflwyno gwybodaeth TWE yn rheolaidd, mae鈥檔 bosibl y bydd yn rhaid i chi roi tystiolaeth i ddangos eich bod yn gweithio ac yn disgwyl bodloni鈥檙 gofynion o ran isafswm incwm am y 3 mis nesaf. Er enghraifft:
- slipiau cyflog
- cyfriflenni banc
- datganiad gan eich cyfrifydd
- cop茂au o anfonebau
Os nad ydych yn cael eich talu鈥檔 rheolaidd (er enghraifft, unwaith y flwyddyn) mae鈥檔 bosibl y bydd yn rhaid i chi anfon tystiolaeth arall i ddangos y byddwch yn bodloni鈥檙 gofynion o ran isafswm incwm, megis:
- slipiau cyflog blynyddol
- y gyflogres ar ddiwedd blwyddyn
- llythyr gan eich asiant treth, neu鈥檆h ymgynghorydd, yn cadarnhau bod eich cyflog wedi cael ei dalu a鈥檌 drethu
Bydd angen i chi wneud hyn pan fyddwch yn gwneud cais am y tro cyntaf, a phob tro y byddwch yn ail-gadarnhau eich bod yn gymwys.
Os oes gennych bartner
Mae鈥檔 rhaid i chi gynnwys eich partner yn eich cais os ydych naill ai:
- yn briod neu mewn partneriaeth sifil ac yn byw gyda鈥檆h gilydd
- yn byw gyda鈥檆h gilydd fel pe baech yn briod neu mewn partneriaeth sifil
Ni fydd ei gyflogaeth na鈥檌 incwm yn effeithio ar eich cymhwystra os yw鈥檙 naill neu鈥檙 llall o鈥檙 canlynol yn berthnasol:
- mae鈥檔 absennol, neu mi fydd yn absennol, o鈥檆h aelwyd am fwy na 6 mis
- mae鈥檔 garcharor
Ni allwch chi a鈥檆h partner fod 芒 chod ar gyfer yr un plentyn.
Os ydych wedi gwahanu
Mae angen i chi a鈥檆h cyn-bartner benderfynu pwy ddylai wneud cais os ydych chi鈥檔 gyd-gyfrifol am eich plentyn.
Os na allwch benderfynu, bydd angen i鈥檙 ddau ohonoch wneud cais ar wah芒n a bydd Cyllid a Thollau EF (CThEF) yn penderfynu pwy fydd yn cael cod gofal plant.
Gwneud cais am god
Fel arfer, mae鈥檔 cymryd 20 munud i wneud cais. Efallai y byddwch chi鈥檔 cael gwybod ar unwaith a ydych yn gymwys, ond mae鈥檔 gallu cymryd hyd at 7 diwrnod.
Ar 么l i鈥檆h cais gael ei gymeradwyo, cewch god ar gyfer gofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim i鈥檞 roi i鈥檆h darparwr gofal plant.
Beth mae angen i chi wybod
Mae鈥檔 rhaid i chi ail-gadarnhau eich bod yn gymwys bob 3 mis. Os byddwch yn gwneud cais fwy na 3 mis cyn i鈥檙 tymor ddechrau, bydd yn rhaid i chi ail-gadarnhau eich bod yn gymwys yn eich cyfrif er mwyn cadw eich cod yn ddilys.
Sut y gallwch ddefnyddio eich gofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim
Os yw鈥檆h plentyn rhwng 9 mis a 2 oed, efallai y gallwch gael 15 awr o ofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim bob wythnos am 38 wythnos y flwyddyn (yn ystod tymor yr ysgol).
Os yw鈥檆h plentyn rhwng 3 a 4 oed, efallai y gallwch gael 30 awr o ofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim bob wythnos am 38 wythnos y flwyddyn (yn ystod tymor yr ysgol).聽
Efallai y byddwch yn gallu cael gofal plant sy鈥檔 rhad ac am ddim am hyd at 52 wythnos y flwyddyn drwy ddewis llai o oriau dros fwy o wythnosau. Holwch eich darparwr gofal plant i weld a yw hyn yn rhywbeth mae鈥檔 ei gynnig.
Mae鈥檙 gofal plant:
- yn gorfod bod gyda聽darparwr gofal plant cymeradwy
- yn dod i ben pan fydd eich plentyn yn dechrau yn y dosbarth derbyn (neu鈥檔 cyrraedd oedran ysgol gorfodol, os yw鈥檔 hwyrach)
Costau ychwanegol
Efallai y bydd yn rhaid i chi dalu am gostau ychwanegol megis:聽
- prydau bwyd
- cewynnau
- oriau ychwanegol
- gweithgareddau ychwanegol, megis teithiau.
Ni ddylai鈥檆h darparwr godi ffi arnoch ar gyfer cofrestru, na ffi atodol na ellir ei had-dalu.
Holwch eich darparwr ynghylch unrhyw gostau ychwanegol y bydd yn rhaid i chi eu talu.